Mensen in het park door kaboompics (bron: Pixabay)

Via het groen in de stad de sociale ongelijkheid bestrijden

21 oktober 2020

3 minuten

Analyse Het groen in de stad is ten tijde van een pandemie misschien wel belangrijker dan ooit. Maar kunnen bomen, grasvelden en waterpartijen in de toekomst ook structureel meer voor de stad betekenen? Ja, zeggen wetenschappers. Herinrichting van het groen is een zeer geschikt instrument voor het bestrijden van de sociale ongelijkheid.

Van oudsher is de verdeling van groen in steden over de hele wereld vaak ongelijk. Of je nou kijkt naar het percentage van het landschap dat door de bomen is bedekt of juist het aantal bomen dat in de loop der jaren gekapt is. Een verschil dat volgens een artikel op het online platform TheCityFix een neveneffect is van beslissingen die in het verleden zijn gemaakt in gebiedsontwikkeling, bijvoorbeeld bij de herinrichting van het groen.

Deze beslissingen hebben tientallen jaren later nog invloed op de sociale ongelijkheid in de stad, stellen de onderzoekers van het World Resources Institute in het artikel dat eerder deze maand verscheen. Daarom draaien zij de vraag om. Wat als herinrichting van het groen in de stad juist kan bijdragen aan het bestrijden van ongelijkheid? Dat is relevant, zeggen zij, in deze tijd waarin inwoners van de stad het groen zo veel gebruiken.

Sociale cohesie

Het groen in de stad kan op meerdere manieren een rol spelen in het tegengaan van de sociale verschillen. Economische voordelen, het tegengaan van gezondheidsrisico’s of het vergroten van de veiligheid in buurten. Daarnaast kan het groen ook - juist in de achtergestelde wijken - zorgen voor ontspanning en bevorderen van de sociale cohesie in die gemeenschap.

Maar, waarschuwen de onderzoekers, zomaar het groen in de stad uitbreiden zonder rekening te houden met de sociale positie van de gebruikers kan leiden tot juist het vergroten van de verschillen in de stad. Zeker, meer groen in de stad heeft voor een deel van de bevolking altijd een positief effect. Alleen gaan die ‘voordelen’ dan weer naar de groep die normaal gesproken ook al profiteert van het groen.

Lange termijn

Om die effecten te voorkomen, zijn er volgens de onderzoekers drie stappen die steden kunnen nemen om te zorgen dat de voordelen van nieuw of herontwikkeld groen ook echt bijdragen aan het bestrijden van ongelijkheid. Stap één is zorgen voor een sterke visie op de lange termijn. Niet voor de economische winst op de korte termijn gaan, maar focussen op de sociale winst die uiteindelijk wordt geboekt.

Ten tweede het proactief betrekken van de lokale gemeenschap en tegelijkertijd zorgen dat die betrokkenheid ook betekenis krijgt. Niet alleen samen met bewoners het groen planten en onderhouden, maar zorgen dat er initiatieven ontstaan waardoor zij al in een eerder stadium echt kunnen meepraten over de herontwikkeling. Tot slot moeten gemeenten op zoek gaan naar innovatieve manieren om deze projecten en initiatieven ook in de achtergestelde wijken te kunnen financieren. Bijvoorbeeld social impact bonds in plaats van subsidies. Op die manier gaan de inwoners van de wijk zich ook echt eigenaar voelen van het groen en blijven de (financiële) risico’s voor de overheid beperkt.

Cover: Pixabay

Lees het volledige artikel op de website van TheCityFix.


Cover: ‘Mensen in het park’ door kaboompics (bron: Pixabay)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Waarnemend hoofdredacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Rue de l'Ourcq-angle rue de l'Oise door VVVCFFrance (bron: Wikimedia Commons)

De Zwarte Hond vindt dat we groter moeten denken en doen

Rondom het vergroten en versnellen van de woningbouwproductie kreeg het stedenbouwkundig ontwerp nog niet veel aandacht. De Zwarte Hond brengt daar nu verandering in, met een publicatie over het ontwikkelen van grote ‘ensembles’ in de stad.

Interview

12 september 2025

Weekoverzicht donderdag 11 september door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van ruimtelijke kansen die voor het oprapen liggen

Het ging vooral om kansen pakken deze week. Automobielbedrijven die hun plek vinden in gebiedsontwikkeling, de kans voor Rotterdam om de concerten in De Kuip te beëindigen en de stad Maastricht die het verkeersriool A2 onder de grond wist te stoppen.

Weekoverzicht

11 september 2025

Luchtfoto Veenendaal Brouwerspoort door Studio Sterkenburg (bron: Studio Sterkenburg)

Veenendaal Brouwerspoort: 25 jaar lang met elkaar stappen vooruitzetten

Het is dit weekend feest in Veenendaal. De gebiedsontwikkeling Brouwerspoort is afgerond en dat wordt gevierd. Projectmanager Jeroen Feskens raakte al in de begindagen bij het project betrokken en vertelt over zijn ervaringen.

Uitgelicht
Casus

11 september 2025