Ministerie Binnenlandse Zaken

Kantelgeld maakt van City Deal echte topdeal

6 december 2017

3 minuten

Nieuws Na afloop van een City Deal zijn grotere investeringen nodig om transities daadwerkelijk op gang te brengen. Naast het zogenoemde ‘kantelgeld’ moet er ook meer procesgeld beschikbaar worden gesteld om het succes van de City Deals te waarborgen. Dat valt te lezen in de tweede PBL-notitie over de City Deals.

City Deals zijn concrete samenwerkingsafspraken tussen steden, het Rijk en andere (private) partijen om door middel van innovaties transities te versnellen. De afspraken tussen de steden en het Rijk moeten leiden tot innovatieve oplossingen van maatschappelijke vraagstukken op het gebied van onder andere klimaat, voedsel, huisvesting, energie, gezondheid en mobiliteit. In het regeerakkoord 2017 is de voorzetting van de City Deals als onderdeel van Agenda Stad aangekondigd.

Lees hier 5 aanbevelingen uit het rapport:

  1. In een City Deal zijn heldere afspraken nodig over inhoudelijke doelen en de bereidheid om te investeren (tijd, geld, kennis, vaardigheden). Voor de verkennings- en uitvoeringsfase van Deals verdient het aanbeveling dat het Rijk ‘procesgeld’ ter beschikking stelt.Dat dit niet altijd gesneden koek is voor de partners van de City Deals, zegt Maarten Schurink, gemeentesecretaris van Utrecht, in ROm #11 2017. ‘Het is vaak veel makkelijker om het even zelf te doen. Samenwerken, het aangaan van allianties, is echt een competentie. Waar we voor moeten waken is dat deze verbintenis niet strandt in de eigen procedures en het parafencircuit. Het moet echt resulteren in daadwerkelijk samenwerken.'
  2. Na afloop van een City Deal zijn veelal grotere investeringen nodig om vervolgstappen te zetten, bijvoorbeeld richting opschaling van innovatieve oplossingen. Voor dergelijke investeringen is – verwijzend naar een term uit het maatschappelijk debat over transities – ‘kantelgeld’ nodig. Omdat er in transities meestal een tijd lang geen markt bestaat voor innovaties, is een rol voor de (Rijks)overheid aan de orde, bijvoorbeeld met betrekking tot aanbestedingen, inkoopbeleid en subsidiëring. Daarnaast kan aanpassing van wet- en regelgeving nodig zijn. De doorbraak van veelbelovende initiatieven vergt niet alleen het opruimen van belemmeringen in het oude systeem, maar ook de creatie van nieuwe instituties.
  3. Hiernaast heeft het Rijk een rol in de aanpassing van wet- en regelgeving die soms nodig is. De doorbraak van veelbelovende initiatieven vergt niet alleen het opruimen van belemmeringen in het oude systeem, maar ook de creatie van nieuwe instituties.
  4. Het Rijk kan vanuit zijn rol als verbinder (kennismakelaar) het voortouw nemen bij de opzet van een Kenniscentrum City Deals. Dit kan als platform betrokken partijen helpen experimenten op te zetten, leerprocessen te organiseren en opgedane kennis te verspreiden in netwerken, zowel horizontaal (tussen steden) als verticaal (door verschillende bestuurslagen heen) als cross-sectoraal (domeingrensoverschrijdend).
  5. De opzet van City Deals vergt maatwerk. Houd bij het kiezen van rollen van betrokken partijen niet alleen rekening met de inhoudelijke opgave, maar ook met de fase waarin het proces van samenwerking zich bevindt.

Dit artikel is overgenomen van Stadszaken.nl.

Download de notitie van PBL hier


Cover: ‘Ministerie Binnenlandse Zaken’


Jeroen Bruinenberg

Door Jeroen Bruinenberg

Journalist at Elba-Rec


Meest recent

Weekoverzicht Cover door Ineke Lammers (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van het vergroten van de keuzemogelijkheden

Deze week ging het ging het op Gebiedsontwikkeling.nu vooral over het vergroten van de keuzemogelijkheden voor gebiedsontwikkelaars. En onderzoeker Wendy de Hoog vertelt over de gebiedsontwikkeling Senakw in het Canadese Vancouver.

Weekoverzicht

14 augustus 2025

GO Zomertour 2025 door Ineke Lammers (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Go Zomertour 2025 #4: Münster: fietsstad vol geschiedenis en groen

In deel 4 van de GO Zomertour zoekt Ineke Lammers, Impactmanager bij de SKG, het relatief dicht bij huis, net over de grens in de stad Münster. Hier wordt stad en natuur, fietscultuur en inspirerende gebiedsontwikkeling gecombineerd.

Casus

14 augustus 2025

Fietsers richting Philips de Jong-park in Eindhoven door Svetlana K Tarakanova (bron: shutterstock)

Van data naar daadkracht: gezondheidsbeleid voor gemeenten

Hoe je als gemeente beter voorbereid kan zijn op gezondheidsuitdagingen zodat je effectief kan handelen in kritieke situaties, is vaak nog de vraag. TNO en de gemeente Eindhoven proberen zowel op de korte als op de lange termijn te helpen.

Onderzoek

14 augustus 2025