Ministerie Binnenlandse Zaken

Kantelgeld maakt van City Deal echte topdeal

6 december 2017

3 minuten

Nieuws Na afloop van een City Deal zijn grotere investeringen nodig om transities daadwerkelijk op gang te brengen. Naast het zogenoemde ‘kantelgeld’ moet er ook meer procesgeld beschikbaar worden gesteld om het succes van de City Deals te waarborgen. Dat valt te lezen in de tweede PBL-notitie over de City Deals.

City Deals zijn concrete samenwerkingsafspraken tussen steden, het Rijk en andere (private) partijen om door middel van innovaties transities te versnellen. De afspraken tussen de steden en het Rijk moeten leiden tot innovatieve oplossingen van maatschappelijke vraagstukken op het gebied van onder andere klimaat, voedsel, huisvesting, energie, gezondheid en mobiliteit. In het regeerakkoord 2017 is de voorzetting van de City Deals als onderdeel van Agenda Stad aangekondigd.

Lees hier 5 aanbevelingen uit het rapport:

  1. In een City Deal zijn heldere afspraken nodig over inhoudelijke doelen en de bereidheid om te investeren (tijd, geld, kennis, vaardigheden). Voor de verkennings- en uitvoeringsfase van Deals verdient het aanbeveling dat het Rijk ‘procesgeld’ ter beschikking stelt.Dat dit niet altijd gesneden koek is voor de partners van de City Deals, zegt Maarten Schurink, gemeentesecretaris van Utrecht, in ROm #11 2017. ‘Het is vaak veel makkelijker om het even zelf te doen. Samenwerken, het aangaan van allianties, is echt een competentie. Waar we voor moeten waken is dat deze verbintenis niet strandt in de eigen procedures en het parafencircuit. Het moet echt resulteren in daadwerkelijk samenwerken.'
  2. Na afloop van een City Deal zijn veelal grotere investeringen nodig om vervolgstappen te zetten, bijvoorbeeld richting opschaling van innovatieve oplossingen. Voor dergelijke investeringen is – verwijzend naar een term uit het maatschappelijk debat over transities – ‘kantelgeld’ nodig. Omdat er in transities meestal een tijd lang geen markt bestaat voor innovaties, is een rol voor de (Rijks)overheid aan de orde, bijvoorbeeld met betrekking tot aanbestedingen, inkoopbeleid en subsidiëring. Daarnaast kan aanpassing van wet- en regelgeving nodig zijn. De doorbraak van veelbelovende initiatieven vergt niet alleen het opruimen van belemmeringen in het oude systeem, maar ook de creatie van nieuwe instituties.
  3. Hiernaast heeft het Rijk een rol in de aanpassing van wet- en regelgeving die soms nodig is. De doorbraak van veelbelovende initiatieven vergt niet alleen het opruimen van belemmeringen in het oude systeem, maar ook de creatie van nieuwe instituties.
  4. Het Rijk kan vanuit zijn rol als verbinder (kennismakelaar) het voortouw nemen bij de opzet van een Kenniscentrum City Deals. Dit kan als platform betrokken partijen helpen experimenten op te zetten, leerprocessen te organiseren en opgedane kennis te verspreiden in netwerken, zowel horizontaal (tussen steden) als verticaal (door verschillende bestuurslagen heen) als cross-sectoraal (domeingrensoverschrijdend).
  5. De opzet van City Deals vergt maatwerk. Houd bij het kiezen van rollen van betrokken partijen niet alleen rekening met de inhoudelijke opgave, maar ook met de fase waarin het proces van samenwerking zich bevindt.

Dit artikel is overgenomen van Stadszaken.nl.

Download de notitie van PBL hier


Cover: ‘Ministerie Binnenlandse Zaken’


Jeroen Bruinenberg

Door Jeroen Bruinenberg

Journalist at Elba-Rec


Meest recent

Valley, Amsterdam-Zuidas door Ceescamel (bron: Wikimedia Commons)

De nieuwe stedenbouw is groen

Jaap Modder belichtte eerder de toekomst van de stedenbouw en het groen ontwikkelen in de stad. In zijn nieuwste bespreking komen beide thema’s samen. Een boek waarin negentien vakgenoten spreken over verstedelijking in relatie tot menselijk welzijn.

Recensie

11 juli 2025

Weekoverzicht donderdag 10 juli door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van het ruimtelijk rechtbreien

Het ging deze week over rechtbreien. In fysiek opzicht bij het landschapsherstel in Brabant en een alternatief gebruik van parkeerplaatsen. Maar ook procesmatig, zoals bij het dichten van de kloof tussen bestuurders en ontwerpers.

Weekoverzicht

10 juli 2025

Kleine Beerze hermeandering door Nadine van den Berg (bron: Ministerie VRO)

Van krom naar recht en weer naar krom, Brabants beekherstel doet het landschap goed

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gaan in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. In aflevering 5 gaat het naar de Kleine Beerze in Brabant, waar beekherstel veel goed doet.

Uitgelicht
Casus

10 juli 2025