Thumb_samenwerking en allianties_0_1000px door Onbekend (bron: Shutterstock)

Mooi is ook functioneel op toekomstige campus

1 maart 2008

2 minuten

Nieuws Globalisering van de kenniseconomie, de plaatsonafhankelijkheid van primaire processen door technologische veranderingen en de toenemende mobiliteit van talentvolle studenten en wetenschappers. Het zijn megatrends die de context van het hoger onderwijs wereldwijd hebben veranderd. Ook de Nederlandse universiteiten zoeken naar middelen om ‘high potentials’ aan te trekken en te binden. Voor de campus blijkt – zeker gezien toegenomen plaatsonafhankelijkheid - een verrassend belangrijke rol weggelegd.

Wie een Amerikaanse universiteit bezoekt, wordt doorgaans ontvangen in de mooiste gebouwen op de campus. Dit zijn dezelfde gebouwen die op de website en in de documentatie prijken ter ondersteuning van het zorgvuldig bewaakte imago. Mocht de gastheer vragen om nog even naar zijn werkkamer mee te lopen voor diezelfde documentatie, dan openbaart zich de differentiatie in kwaliteit op de campus. Zowel in kwantiteit als in kwaliteit blijkt de Nederlandse wetenschapper de betere werkplek te hebben, ook bewaakt door de Arbowet. Maar het duidelijke onderscheid tussen front-office en back-office is een campusstrategie die ook steeds meer bijval krijgt van Nederlandse universiteiten. Dit blijkt uit onderzoek in samenwerking met de vastgoedmanagers van veertien Nederlandse universiteiten, waaruit meer trends af te leiden zijn.

Mooi is ook functioneel op toekomstige campus - Afbeelding 1

‘Mooi is ook functioneel op toekomstige campus - Afbeelding 1’


‘Footprint’ individu heroverwogen

Het onderscheid tussen front- en back-office lijkt synoniem voor ‘mooi’ versus ‘functioneel’, maar er speelt meer. Rond de back-office die het grootste deel van de universitaire vastgoedvoorraad beslaat, zijn diverse ontwikkelingen te signaleren. De bezetting van deze ruimten – veel kantoorruimte, onderwijsruimte voor het reguliere onderwijs en laboratoria – is laag. ICT ontwikkelingen hebben onderzoek (deels) uit de laboratoria naar kantoorwerkplekken verplaatst. Ook hebben medewerkers en studenten meer alternatieve werkplekken gekregen: thuis, in studielandschappen, op informele ontmoetingsplaatsen, in de trein en in cafés in de binnenstad. Niet voor niets wordt het eigen territorium van de medewerker – soms op grote schaal in eenpersoonskamers – binnen vele universiteiten in binnen- en buitenland ter discussie gesteld. De middelen die worden besteed aan de relatieve grote ‘footprint’ van het individu staan ook in het kader van duurzaamheid onder druk. Veel liever reduceert de universiteit van de toekomst het ruimtegebruik in de back-office ten gunste van het investeringsniveau voor de front-office: plaatsen waar veel gebruikers en vooral bezoekers komen. Als het ruimtebeslag van ‘functioneel’ kan worden gereduceerd, dan zijn er meer middelen voor ‘mooi’.

Zie bijlage voor de volledige publicatie.

Zie ook:


Cover: ‘Thumb_samenwerking en allianties_0_1000px’ door Onbekend (bron: Shutterstock)


Portret - Alexandra den Heijer

Door Alexandra den Heijer

Universitair docent bij de Technische Universiteit Delft


Meest recent

Dronefoto Hart van de Waalsprong door AM Gebiedsontwikkeling (bron: AM Gebiedsontwikkeling)

Stedelijkheid vanaf scratch, Hart van de Waalsprong laat zien hoe dat kan

Aan de noordkant van de Waal in Nijmegen kreeg de Waalsprong eindelijk haar centrumgebied, waar gestapeld bouwen in een compact stadsmilieu hand in hand gaat met een primaat voor fietsers en voetgangers.

Uitgelicht
Casus

2 juli 2025

Dudokhaken Amsterdam door Janine Schrijver (bron: Vanschagen Architecten)

RCE belicht dozijn naoorlogse wijken waar ‘erfgoedinclusief’ is verdicht

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) pleit bij het verdichten in naoorlogse wijken voor een zorgvuldige omgang met de bestaande ruimte. Een nieuwe publicatie brengt daartoe 12 voorbeeldprojecten in beeld.

Onderzoek

2 juli 2025

Mainz door Renson van Tilborg (bron: Renson van Tilborg)

Leeft de Rijn? Een ontdekkingstocht langs de rivier, op de fiets

Rivieren staan momenteel volop in de belangstelling en er is veel debat. Renson van Tilborg (ministerie van VRO) besloot de proef zelf op de som te nemen met de vraag: leeft de Rijn? Hij trapte stroomopwaarts en vervatte zijn ervaringen in een column

Uitgelicht
Verslag

1 juli 2025