platform voor kennis, nieuws en debat
Door Pim van den Berg
27 dec 2014 - Verwondering en nieuwsgierigheid brengen straatoloog Pim van den Berg en stadsonderzoeker Hans-Hugo Smit samen op een podium tijdens de Dag van Stad en Regio over de Binnenstad. Verwondering over het binnenstedelijk debat waarin probleemdenken de overhand lijkt te hebben. Verwondering ook over de dominante positie van winkelen – of tegenwoordig beleving – in het nadenken over binnensteden. Nieuwsgierigheid naar het gedrag van mensen. Gewone mensen, bijzondere mensen, wat hen beweegt en de vele mogelijkheden die dat juist binnensteden biedt. Steeds meer mensen omarmen de binnenstad, maar omarmt de binnenstad de mensen ook?
Terecht staan binnensteden tegenwoordig volop in de belangstelling. Het zijn vaak unieke, historische plekken in het hart van een lokale gemeenschap. Door vele generaties ontwikkelde centra, waar velen trots op zijn en dagelijks van kunnen genieten. Alleen daarom al vertegenwoordigen ze een groot maatschappelijk belang.
Jammer dat het binnenstadsdebat zo vaak wordt ingestoken vanuit het actuele probleem van teruglopende winkelbestedingen of leegstaande panden. En dat terwijl de binnenstad juist zoveel kansen biedt. En dat is eigenlijk al zo sinds 5600 jaar voor Christus, toen in Mesopothamië de eerste dorpen ontstonden. Om die kansen te zien moeten we wel anders leren kijken. Een nieuw binnenstedelijk positivisme ontwikkelen. Niet winkelleegstand willen oplossen, maar aantrekkelijke binnensteden willen maken. En dat betekent dus aantrekkelijk voor mensen. Voor consumenten, klanten, burgers, bewoners, kiezers, voor onszelf. Het creëren van een aantrekkelijke binnenstad begint met weten wat mensen willen. En daarvoor moet je naar mensen kijken en luisteren en uiteindelijk begrijpen waarom de dynamiek van de stad mensen boeit en bindt.
Steeds meer mensen kiezen voor de stad. De tijd van ‘urban decay’ heeft plaatsgemaakt voor eentje van ‘Triumph of the city’. Die hernieuwde positieve belangstelling voor de stad heeft verschillende redenen:
1) socio-demografische ontwikkelingen. Er komen meer eenpersoonshuishoudens, meer senioren, meer samengestelde gezinnen en meer migrantenhuishoudens. Deze huizen kiezen vaker voor wonen in of nabij de stad en haar voorzieningen.
2) Tijdsdruk. Mensen hebben steeds vollere agenda’s en willen steeds meer doen in ogenschijnlijk minder tijd. We willen gemak en comfort en daarbij hoort een omgeving die ons in staat stelt eenvoudig na(ast) elkaar verschillende dingen te doen. Steden bieden daarvoor een goede uitgangspositie.
3) Kwaliteit en beleving. De weinige tijd die we over houden willen we kwalitatief hoogwaardig besteden. We verwennen ons thuis (met een ‘verwenmoment’ in plaats van ‘yoghurt’, of in onze wellness stoomdouche) maar zeker ook buiten de deur, waar we op zoek gaan naar beleving, vermaak, experience en fun! Dat hoeven niet alleen binnensteden te zijn, en zeker niet alle binnensteden, maar de binnenstad biedt hiervoor wel goede perspectieven.