Nieuwbouwwijk Purmerend

Onderzoekers: woningbouw versnellen kan niet zonder concessies van gemeenten

29 april 2019

2 minuten

Nieuws Hoewel veel gemeenten het productieproces van woningen willen versnellen, mag dit van hen niet ten koste gaan van andere ambities, zoals voor verduurzaming en sociale woningbouw. Dat en meer blijkt uit het deze maand verschenen VerDuS SURF Pop Up-onderzoek ‘Grond voor Wonen’, uitgevoerd door onderzoekers van Wageningen Universiteit.

De onderzoekers keken naar hoe grondbeleid ingezet wordt om de woningdoelstellingen te halen. Zij onderzochten wat de verhoudingen zijn tussen het gemeentelijk grondbeleid en verdichten en versnellen van de woningvoorraad. Hiervoor deden zij kwalitatief casusonderzoek in de gemeenten Zwolle en ’s-Hertogenbosch, en kwantitatief enquêteonderzoek binnen alle Nederlandse gemeenten. 

Spagaat

Het rapport concludeert dat gemeenten willen versnellen, maar aangeven dat het spaak loopt bij private partijen. Zij zouden niet genoeg mankracht en materiaal kunnen leveren. Deze private partijen geven op hun beurt aan dat het planproces efficiënter kan en dat vooral op binnenstedelijke locaties vaak veel weerstand ontstaat vanuit de omgeving. De kans op versnellen van de woningbouwproductie is hierdoor klein. 

De vele kwaliteitseisen vanuit de gemeente (zoals voor sociale woningbouw, duurzaamheid, beperkte bouw in groen) zorgen ervoor dat het gemeentelijk grondbedrijf in een spagaat komt. Aan de ene kant moet er op projectniveau voldaan worden aan deze kwalitatieve eisen, aan de andere kant moet het project betaalbaar blijven. 

Temper opportunisme

Bij binnenstedelijke ontwikkeling zijn het vaker private partijen die het initiatief nemen. Zij hebben als belangrijkste eis een haalbare businesscase en richten zich minder op de grotere ambities van de gemeente. Gemeente merken dat ze moeilijk alle ambities kunnen afdwingen, zeker als het zaken zijn die buiten het bestemmingsplan vallen, zoals voor duurzaamheid. 

De onderzoekers concluderen dat de woningbouwproductie versnellen niet mogelijk is zolang hieraan geen voorrang wordt gegeven boven andere doelstellingen. Het gemeentelijke grondbedrijf moet daarom het opportunisme van eisen temperen (zowel bij de politiek als bij de marktpartijen) en de focus leggen op de haalbaarheid van ruimtelijke plannen. 

Cover: X posid

Lees verder op platform31.nl


Cover: ‘Nieuwbouwwijk Purmerend’



Meest recent

Large Brown Meeting Table door Rawpixel.com (bron: shutterstock)

Ontwerpkracht moet een betere plek krijgen aan de bestuurstafels

Jutta Hinterleitner, Karin Peeters en Taco Postma schreven in opdracht van Platform Ontwerp NL een essay over hoe de kloof tussen ontwerp(ers) en bestuurders kan worden gedicht. Daarvoor werden negen projecten aan een analyse onderworpen.

Analyse

8 juli 2025

Hoog zicht op de Haagse stad met moderne gebouwen, groene ruimtes, een gracht en geparkeerde auto’s op een zonnige zomerdag in Nederland door 21 Aerials (bron: shutterstock)

Oud-VROM-minister Sybilla Dekker: “Je moet begrijpen hoe besturen werkt”

Jarenlang stopte het Rijk de ruimtelijke ordening onder de zoden. Tot verdriet van Sybilla Dekker, voormalig minister van VROM. Ysbrand Visser, hoofdredacteur van Stedebouw & Architectuur, sprak met haar.

Interview

8 juli 2025

Frans de Wit - Vijf beelden op een kromme door Biccie (bron: Wikimedia Commons)

Paul Jansen (Arup) over opkomst innovatiedistricten – flexibiliteit staat voorop

De term ‘Innovatiedistrict’ wint in rap tempo aan populariteit, maar wordt zelden goed uitgelegd. Waar gaat het om? Anneke Jongerius, placemaker bij gebiedsontwikkelaar AM, vroeg het Paul Jansen, specialist in innovatiegebieden bij Arup.

Interview

7 juli 2025