2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover

Openbare les voor een duurzame havenstad

20 november 2015

3 minuten

Recensie Het RDM terrein in Rotterdam was op 17 november 2015 het historische decor van een toekomstgericht evenement. Het Kenniscentrum Duurzame HavenStad van de Hogeschool Rotterdam lanceerde zes nieuwe onderzoekslijnen met lezingen, workshops, demonstraties en clinics. Lector Gebiedsontwikkeling en transitiemanagement Gert-Joost Peek sprak er zijn Openbare Les uit. Een voor Rotterdam belangrijk betoog.

In het prachtig geïllustreerde boekje ‘Veranderstad: stedelijke gebiedsontwikkeling in transitie’ etaleert Peek zijn wetenschappelijke kennis en praktijkervaring in stedelijke gebiedsontwikkeling. In zijn Openbare Les stelt hij zich de vraag hoe de organisatie van stedelijke gebiedsontwikkeling moet veranderen wil de stad een transitieplatform zijn. Zijn antwoord: gebiedsontwikkeling moet niet langer als productieketen maar als collectief proces worden aangepakt. “Ik zie deze aanpak als de kern van de veranderstad oftewel van de verandering naar een veerkrachtige en adaptieve maak- en stromenstad”, aldus Peek.

Peek noemt waardecreatie de kern van de stedelijke gebiedsontwikkelingsopgave. Met name in Rotterdam lijkt men zich hier goed van bewust. Voorbeelden die in de openbare les langskomen, zoals De Luchtsingel nabij Rotterdam Centraal of de Smog Free Tower van Studio Roosegaarde in het Merwe-Vierhavensgebied, zijn kleinschalig maar hebben een groot positief effect op de waarde van hun stedelijke omgeving. Peek plaatst deze in het kader van bredere maatschappelijke trends als actief burgerschap en sociaal ondernemen. De Rotterdamse economie moet op lokaal niveau creatieve maakindustrie in de stad stimuleren, en tot op het niveau van de metropoolregio Rotterdam-Den Haag werken aan circulariteit.

Peek en zijn collega’s willen de potentie van ‘nieuwe bedrijvigheid voor Rotterdam' onderzoeken, stimuleren en laten zien. Deze nieuwe bedrijvigheid is volgens Peek een belangrijk onderdeel van een havenstad die veerkrachtig is en adaptief vermogen heeft. Zij ontwikkelt zich hand in hand met ruimtelijke opgaven die zich vooral in de bestaande stad voordoen, omdat daar de potentie ligt. Het zijn de scholieren en studenten die, bij woorden van burgemeester Aboutaleb, door Peek aangewezen worden als een belangrijke bron van die potentie.

Hoewel Peek’s zeer toegankelijke Openbare Les hier en daar nog onnodig abstract is, legt hij een sterke basis neer voor veranderingsgezind onderzoek én onderwijs in de havenstad. Door integrationisme, pluralisme, en isolationisme - als zijnde verschillende ‘organisatieparadigma’s’ en perspectieven op ‘interorganisationele relaties’ - gaandeweg te vervangen door begrijpelijker termen, zullen veel studenten op het vlak van stedelijke ontwikkeling straks stevig beslagen ten ijs komen. Peek’s typering van de drie V’s (verwerven, volume, verkoop) naar de drie C’s van concept, commitment en community is uitgesproken normatief, maar ook uiterst effectief in het duiden van een zeer complexe stedelijke werkelijkheid.

In zaal 210 van het Innovation Dock waren veel collega’s maar helaas weinig studenten aanwezig. Het is te hopen dat zij wel naar andere colleges van Peek en de zijnen zullen gaan. Zij zullen hier veel van opsteken.

Zie ook:


Cover: ‘2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover’


tom daamen2

Door Tom Daamen

Directeur SKG, Associate Professor Urban Development Management TU Delft


Meest recent

Weekoverzicht donderdag 3 juli 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van uiteenlopende wensen(lijstjes)

Het ging deze week over wensen, die al dan niet in lijstjes landen. Over nationale ruimtevragers, de ontwikkelaars en ontwerpers van zonneparken en de versnellers van gebiedsontwikkeling – steeds gaat het om het vinden van de goede balans.

Weekoverzicht

3 juli 2025

Veel zonnepanelen parkeren in de weilanden van Nederland door MyStockVideo (bron: Shutterstock)

Promovenda Merel Enserink over de opkomst van zonnelandschappen

Zonneparken in het landschap roepen veel weerstand op. Merel Enserink onderzocht voor haar promotie hoe de plaatsing van zonnepanelen beter kan worden afgestemd op de landschappelijke onderlegger en op de maatschappelijke omgeving.

Onderzoek

3 juli 2025

Dronefoto Hart van de Waalsprong door AM Gebiedsontwikkeling (bron: AM Gebiedsontwikkeling)

Stedelijkheid vanaf scratch, Hart van de Waalsprong laat zien hoe dat kan

Aan de noordkant van de Waal in Nijmegen kreeg de Waalsprong eindelijk haar centrumgebied, waar gestapeld bouwen in een compact stadsmilieu hand in hand gaat met een primaat voor fietsers en voetgangers.

Uitgelicht
Casus

2 juli 2025