platform voor kennis, nieuws en debat
Door Tom Daamen
20 nov 2015 - Het RDM terrein in Rotterdam was op 17 november 2015 het historische decor van een toekomstgericht evenement. Het Kenniscentrum Duurzame HavenStad van de Hogeschool Rotterdam lanceerde zes nieuwe onderzoekslijnen met lezingen, workshops, demonstraties en clinics. Lector Gebiedsontwikkeling en transitiemanagement Gert-Joost Peek sprak er zijn Openbare Les uit. Een voor Rotterdam belangrijk betoog.
In het prachtig geïllustreerde boekje ‘Veranderstad: stedelijke gebiedsontwikkeling in transitie’ etaleert Peek zijn wetenschappelijke kennis en praktijkervaring in stedelijke gebiedsontwikkeling. In zijn Openbare Les stelt hij zich de vraag hoe de organisatie van stedelijke gebiedsontwikkeling moet veranderen wil de stad een transitieplatform zijn. Zijn antwoord: gebiedsontwikkeling moet niet langer als productieketen maar als collectief proces worden aangepakt. “Ik zie deze aanpak als de kern van de veranderstad oftewel van de verandering naar een veerkrachtige en adaptieve maak- en stromenstad”, aldus Peek.
Peek noemt waardecreatie de kern van de stedelijke gebiedsontwikkelingsopgave. Met name in Rotterdam lijkt men zich hier goed van bewust. Voorbeelden die in de openbare les langskomen, zoals De Luchtsingel nabij Rotterdam Centraal of de Smog Free Tower van Studio Roosegaarde in het Merwe-Vierhavensgebied, zijn kleinschalig maar hebben een groot positief effect op de waarde van hun stedelijke omgeving. Peek plaatst deze in het kader van bredere maatschappelijke trends als actief burgerschap en sociaal ondernemen. De Rotterdamse economie moet op lokaal niveau creatieve maakindustrie in de stad stimuleren, en tot op het niveau van de metropoolregio Rotterdam-Den Haag werken aan circulariteit.
Peek en zijn collega’s willen de potentie van ‘nieuwe bedrijvigheid voor Rotterdam’ onderzoeken, stimuleren en laten zien. Deze nieuwe bedrijvigheid is volgens Peek een belangrijk onderdeel van een havenstad die veerkrachtig is en adaptief vermogen heeft. Zij ontwikkelt zich hand in hand met ruimtelijke opgaven die zich vooral in de bestaande stad voordoen, omdat daar de potentie ligt. Het zijn de scholieren en studenten die, bij woorden van burgemeester Aboutaleb, door Peek aangewezen worden als een belangrijke bron van die potentie.
Hoewel Peek’s zeer toegankelijke Openbare Les hier en daar nog onnodig abstract is, legt hij een sterke basis neer voor veranderingsgezind onderzoek én onderwijs in de havenstad. Door integrationisme, pluralisme, en isolationisme - als zijnde verschillende ‘organisatieparadigma’s’ en perspectieven op ‘interorganisationele relaties’ - gaandeweg te vervangen door begrijpelijker termen, zullen veel studenten op het vlak van stedelijke ontwikkeling straks stevig beslagen ten ijs komen. Peek’s typering van de drie V’s (verwerven, volume, verkoop) naar de drie C’s van concept, commitment en community is uitgesproken normatief, maar ook uiterst effectief in het duiden van een zeer complexe stedelijke werkelijkheid.
In zaal 210 van het Innovation Dock waren veel collega’s maar helaas weinig studenten aanwezig. Het is te hopen dat zij wel naar andere colleges van Peek en de zijnen zullen gaan. Zij zullen hier veel van opsteken.
