Den Haag door NAPA (bron: Shutterstock)

Overheid: coach of medespeler?

23 november 2011

2 minuten

Nieuws De overheid trekt zich terug uit de ruimtelijke ordening. Tegelijkertijd liggen er flink wat opgaven. Wat te denken van de vastzittende woningmarkt bijvoorbeeld? De vernieuwing moet uit de sector zelf komen. “Ons vak is onszelf overbodig maken.”

Tijdens de vorige ontbijtsessie van het Genootschap Visie en Strategie in de Bouw (GSVB) stond de rol van projectontwikkelaars centraal in de nieuwe realiteit. Met als scherpe conclusie dat er wel een schepje betrokkenheid en marketinggerichtheid bovenop mag. In de nieuwe realiteit staat de klant immers centraal en moet het stenen product worden gevormd naar zijn behoeften. Nog niet iedere projectontwikkelaar weet al hoe dit moet, en de markt is momenteel genadeloos: als het niet verkoopt, klopt het niet. Directeur Stadsontwikkeling in Rotterdam Astrid Sanson vroeg om empathie: om betrokkenheid bij de plek en bij de mensen voor wie je het allemaal doet.

Een hoop werk aan de winkel dus voor ontwikkelaars, willen ze in business blijven. Maar hoe staat het ondertussen met de rol van de overheid in de nieuwe realiteit? Ruimtelijke ordening is een van de fronten waarop de overheid zich steeds verder terugtrekt. Er moet meer ruimte komen voor vraaggestuurd ontwikkelen: meer ruimte voor de klant en meer ruimte voor ondernemerschap bij ontwikkelaars en bouwers.
Hoe past de overheid in dit plaatje? Onder leiding van Gert Middelkoop gingen Anne Bliek-de Jong (gedeputeerde Provincie Flevoland), Friso de Zeeuw (directeur Bouwfonds Ontwikkeling, prakijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling), Jan Sinke (directeur de Veste) en Frits van Dongen (Rijksbouwmeester) over dit onderwerp in gesprek tijdens een ontbijtsessie in oktober.

Rijk als coach

Niet erg, dat de rijksoverheid de ruimtelijke ordening over de schutting werpt, aldus Friso de Zeeuw. “Er gebeurde toch al niet zo veel de laatste jaren.” De Structuurvisie, waarin weinig visie te bespeuren valt, geeft de situatie weer zoals die in de praktijk al bestond en getuigt dus van een flinke dosis realisme. “Die vorige nota’s waren vooral papieren heldendom. Ze misten een uitvoeringsprogramma. Zonder geld, programma en organisatie zijn die nota’s niets meer dan een stuk papier.” Ook op het gebied van de hervorming van het binnenlands bestuur, hoewel “een ander hobby-circuit”, valt weinig te verwachten de komende jaren. De Zeeuw: “Het is het eeuwige hometrainerbeleid: veel trappen, nooit vooruitkomen.” Is er voor het Rijk dan geen belangrijke rol weggelegd als coach, wil Middelkoop weten. De coach doet niet mee aan het spel zelf, maar heeft vanaf de bank slaan waar zich mogelijkheden voordoen. Voor de rest is het toch vooral bukken en afwachten.”

Voor het volledige artikel zie bijlage.


Cover: ‘Den Haag’ door NAPA (bron: Shutterstock)


Portret - Anne Luijten

Door Anne Luijten

Voormalig hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Architectuur, Kerckebosch, Zeist door Wikipedia Commons (bron: Nanda Sluijsmans)

Landschappelijk ontwikkelen in een naoorlogse probleemwijk, de lessen van Kerckebosch

Ook in bestaand stedelijk weefsel kunnen stenen en groen toekomstbestendig worden gemengd. Het project Kerckebosch in Zeist is een goed voorbeeld, de onderzoekers van Platform31 reisden af voor een evaluatie.

Casus

15 juli 2025

Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland door My Eyes4u (bron: Shutterstock)

Esther Agricola over gebiedsontwikkeling als rechtvaardige manier om belangen af te wegen

Gebiedsontwikkeling vraagt om diverse vormen van samenwerking, met steeds vaker nieuwe actoren aan tafel. Een kolfje naar de hand van Esther Agricola, regiodirecteur bij BPD. Ze sprak met Ysbrand Visser onder meer over landschappelijk ontwikkelen.

Interview

15 juli 2025

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

De pijnlijke 50 procent-vraag

Er moet 50 procent meer worden gebouwd, en wel per direct. Volgens columnist Annius Hoornstra vraagt dat om rigoureuze en pijnlijke oplossingen, op de korte termijn. Wat gaat de politiek daaraan doen?

Opinie

14 juli 2025