Ruilverkaveling. luchtfoto -> China Crisis, 20-06-2007, 't Goy

Ruilverkaveling Rouveen creëert ruimte voor landbouw én natuur

22 oktober 2020

2 minuten

Casus In 1995 had de provincie Overijssel twee doelen in Rouveen: minder versnippering van landbouwgrond en nieuwe natuur creëren. Deze ruilverkaveling laat zien hoe je binnen een gebied zowel ruimte voor landbouw als natuur creëert.

Het gebied in Rouveen wordt gekenmerkt door strokenverkaveling: lange smalle percelen. Dit komt door de manier van vererving van vroeger. Sjors van der Graaf, projectcoördinator vanuit de provincie: “Als een boer 2 of 3 zoons had die allemaal boer werden, dan werd het perceel in de lengte gesplitst. Daardoor ontstonden zeer smalle percelen.”

Op waarde schatten

Hoe ging de ruilverkaveling in Rouveen in zijn werk? Hennie Ooink, destijds projectleider bij het Kadaster, vertelt: “Als de begrenzing van een project eenmaal vaststaat, dan worden alle eigenaren aangeschreven. Hun grond wordt dan op waarde geschat door een groep boeren uit de omgeving en een bodemdeskundige. Zo breng je in kaart wat de boeren inbrengen qua oppervlakte en waarde. Daarna ga je kijken welke boer je waarheen verplaatst.”

Volgens Ooink heeft veen een lagere waarde dan zand: 1 hectare veen is gelijk aan 75 are zand. "Eén boer moest verplaatst worden van veen naar het zand en moest dus best veel oppervlakte inleveren. De meeste boeren zaten en bleven op het veen. Het waren vooral melkveebedrijven, want veen is alleen geschikt voor grasland.”

Feiten ruilverkaveling Rouveen

De ruilverkaveling is relatief snel uitgevoerd: tussen de stemming in 1995, kavelovergang in 2005 en de officiële afsluiting in 2010 zat 15 jaar. Er zijn 5.280 percelen van boeren vervallen en 3.089 percelen ontstaan. Meer dan 63% van de 6 duizend hectaren is van eigenaar veranderd. Het Kadaster verzorgt hierbij als onafhankelijke partij advies en procesbegeleiding.

In totaal werden tien boerderijen naar het buitengebied verplaatst, zoals die van Gerard Buitenhuis: “Op onze oude locatie deden we veel handwerk, stukjes land lagen overal versnipperd. We moesten de koeien elke week naar een ander stukje land verplaatsen.” Buitenhuis heeft nu 35 hectaren om het huis en nog zo’n 30 hectaren op afstand met 120 koeien. Voorheen was dat 18 hectaren met 40 koeien. Buitenhuis: “Het is allemaal veel efficiënter zo. Je hebt het overzicht en kan nu veel beter plannen.”

Echte aanwinst

Er was al 650 hectaren natuur in Rouveen, in eigendom van Staatsbosbeheer. Maar dat lag niet aaneengesloten. Door 350 hectaren toe te voegen is een aaneengesloten natuurgebied ontstaan. Hier kon de waterhuishouding volledig afgestemd worden op de natuurwaarden. Van der Graaf: “De natuurinrichting is uiteindelijk losgeknipt van de landinrichting om de ruilverkavelingscommissie niet langer te belasten. Want duizend hectaren, dat is nogal wat. Die inrichting is een jaar of vier à vijf geleden afgerond.”

Er werd tien kilometer nieuwe beplanting langs wegen en zeventien kilometer beplanting aangelegd. Daarmee versterkte de kenmerkende singelstructuur in het gebied, zoals elzensingels langs kavelgrenzen. Van der Graaf: “Langs de nieuwe kavelgrenzen zijn deze singels hersteld of opnieuw aangelegd. Op verschillende plekken zie je nu singels staan die behoorlijk tot wasdom zijn gekomen. De oorspronkelijke structuur is hersteld, maar wel in een grover netwerk. Een echte aanwinst voor de landschapskwaliteit.”


Cover: China Crisis, 20-06-2007, 't Goy

Dit artikel verscheen eerder op Kadaster.nl


Cover: ‘Ruilverkaveling. luchtfoto -> China Crisis, 20-06-2007, 't Goy’


Kadaster Logo

Door Kadaster


Meest recent

Voorbeelduitwerking Gnephoek door BoschSlabbers (bron: BoschSlabbers)

De bodem is de belangrijkste basis voor het vergroenen van de stad

Het onderzoeksproject ‘Op Bodembasis’ van bureau BoschSlabbers en partners levert de ingrediënten op voor het bouwen vanuit bodem en water. Na een eerste ontwerpend onderzoek ligt er nu een handboek met praktische inzichten.

Onderzoek

18 februari 2025

Bezorging in Den Haag door oliverdelahaye (bron: Shutterstock)

Logistieke hubs veelbelovend, maar realisatie blijft heikel punt

Logistieke hubs kunnen de verkeersdruk in de stad verlagen, maar de uitvoering blijft lastig. Onderzoek van twee hogescholen toont aan dat een nauwe samenwerking en een gebiedsregisseur als kartrekker noodzakelijk zijn.

Onderzoek

17 februari 2025

Deventer door Ton Hazewinkel (bron: shutterstock)

Co Verdaas over het Deltaprogramma 2025: geef water de ruimte

Co Verdaas geeft zijn visie op het waterbeheer in Nederland, dat steeds meer onder een vergrootglas ligt. Nederland heeft veel te doen, of het nu de waterkwaliteit, de kwantiteit of de veiligheid betreft.

Interview

17 februari 2025