Ruilverkaveling. luchtfoto -> China Crisis, 20-06-2007, 't Goy

Ruilverkaveling Rouveen creëert ruimte voor landbouw én natuur

22 oktober 2020

2 minuten

Casus In 1995 had de provincie Overijssel twee doelen in Rouveen: minder versnippering van landbouwgrond en nieuwe natuur creëren. Deze ruilverkaveling laat zien hoe je binnen een gebied zowel ruimte voor landbouw als natuur creëert.

Het gebied in Rouveen wordt gekenmerkt door strokenverkaveling: lange smalle percelen. Dit komt door de manier van vererving van vroeger. Sjors van der Graaf, projectcoördinator vanuit de provincie: “Als een boer 2 of 3 zoons had die allemaal boer werden, dan werd het perceel in de lengte gesplitst. Daardoor ontstonden zeer smalle percelen.”

Op waarde schatten

Hoe ging de ruilverkaveling in Rouveen in zijn werk? Hennie Ooink, destijds projectleider bij het Kadaster, vertelt: “Als de begrenzing van een project eenmaal vaststaat, dan worden alle eigenaren aangeschreven. Hun grond wordt dan op waarde geschat door een groep boeren uit de omgeving en een bodemdeskundige. Zo breng je in kaart wat de boeren inbrengen qua oppervlakte en waarde. Daarna ga je kijken welke boer je waarheen verplaatst.”

Volgens Ooink heeft veen een lagere waarde dan zand: 1 hectare veen is gelijk aan 75 are zand. "Eén boer moest verplaatst worden van veen naar het zand en moest dus best veel oppervlakte inleveren. De meeste boeren zaten en bleven op het veen. Het waren vooral melkveebedrijven, want veen is alleen geschikt voor grasland.”

Feiten ruilverkaveling Rouveen

De ruilverkaveling is relatief snel uitgevoerd: tussen de stemming in 1995, kavelovergang in 2005 en de officiële afsluiting in 2010 zat 15 jaar. Er zijn 5.280 percelen van boeren vervallen en 3.089 percelen ontstaan. Meer dan 63% van de 6 duizend hectaren is van eigenaar veranderd. Het Kadaster verzorgt hierbij als onafhankelijke partij advies en procesbegeleiding.

In totaal werden tien boerderijen naar het buitengebied verplaatst, zoals die van Gerard Buitenhuis: “Op onze oude locatie deden we veel handwerk, stukjes land lagen overal versnipperd. We moesten de koeien elke week naar een ander stukje land verplaatsen.” Buitenhuis heeft nu 35 hectaren om het huis en nog zo’n 30 hectaren op afstand met 120 koeien. Voorheen was dat 18 hectaren met 40 koeien. Buitenhuis: “Het is allemaal veel efficiënter zo. Je hebt het overzicht en kan nu veel beter plannen.”

Echte aanwinst

Er was al 650 hectaren natuur in Rouveen, in eigendom van Staatsbosbeheer. Maar dat lag niet aaneengesloten. Door 350 hectaren toe te voegen is een aaneengesloten natuurgebied ontstaan. Hier kon de waterhuishouding volledig afgestemd worden op de natuurwaarden. Van der Graaf: “De natuurinrichting is uiteindelijk losgeknipt van de landinrichting om de ruilverkavelingscommissie niet langer te belasten. Want duizend hectaren, dat is nogal wat. Die inrichting is een jaar of vier à vijf geleden afgerond.”

Er werd tien kilometer nieuwe beplanting langs wegen en zeventien kilometer beplanting aangelegd. Daarmee versterkte de kenmerkende singelstructuur in het gebied, zoals elzensingels langs kavelgrenzen. Van der Graaf: “Langs de nieuwe kavelgrenzen zijn deze singels hersteld of opnieuw aangelegd. Op verschillende plekken zie je nu singels staan die behoorlijk tot wasdom zijn gekomen. De oorspronkelijke structuur is hersteld, maar wel in een grover netwerk. Een echte aanwinst voor de landschapskwaliteit.”


Cover: China Crisis, 20-06-2007, 't Goy

Dit artikel verscheen eerder op Kadaster.nl


Cover: ‘Ruilverkaveling. luchtfoto -> China Crisis, 20-06-2007, 't Goy’


Kadaster Logo

Door Kadaster


Meest recent

Weekoverzicht donderdag 3 juli 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van uiteenlopende wensen(lijstjes)

Het ging deze week over wensen, die al dan niet in lijstjes landen. Over nationale ruimtevragers, de ontwikkelaars en ontwerpers van zonneparken en de versnellers van gebiedsontwikkeling – steeds gaat het om het vinden van de goede balans.

Weekoverzicht

3 juli 2025

Veel zonnepanelen parkeren in de weilanden van Nederland door MyStockVideo (bron: Shutterstock)

Promovenda Merel Enserink over de opkomst van zonnelandschappen

Zonneparken in het landschap roepen veel weerstand op. Merel Enserink onderzocht voor haar promotie hoe de plaatsing van zonnepanelen beter kan worden afgestemd op de landschappelijke onderlegger en op de maatschappelijke omgeving.

Onderzoek

3 juli 2025

Dronefoto Hart van de Waalsprong door AM Gebiedsontwikkeling (bron: AM Gebiedsontwikkeling)

Stedelijkheid vanaf scratch, Hart van de Waalsprong laat zien hoe dat kan

Aan de noordkant van de Waal in Nijmegen kreeg de Waalsprong eindelijk haar centrumgebied, waar gestapeld bouwen in een compact stadsmilieu hand in hand gaat met een primaat voor fietsers en voetgangers.

Uitgelicht
Casus

2 juli 2025