Zurich tram_Pixabay door Targor (bron: Pixabay)

Transitieblik helpt bij verduurzaming stedelijke ruimte en mobiliteit

24 april 2019

3 minuten

Onderzoek De transitiebenadering biedt handvatten bij verduurzaming van de stedelijke ruimte en mobiliteit. NWO-onderzoeker Andrew Switzer bestudeerde transities in de regio’s rond München en Zürich en ontwikkelde en testte een aanpak voor Amsterdam. Hij promoveerde in januari aan de Universiteit van Amsterdam.

Zürich en München zijn twee regio’s met een goed netwerk voor openbaar vervoer (OV) en een goede afstemming tussen ruimtelijke ontwikkeling en verkeer en vervoer. Dit is het resultaat van een succesvolle transitie: van een autogerichte naar een OV-gerichte ruimtelijke ontwikkeling. Om te bestuderen hoe deze transities werkten, ontwikkelde planoloog Andrew Switzer een op de transitiewetenschap gebaseerde benadering.

Veranderend gedrag en debat als condities voor transitie

‘In München en Zürich bleken veranderingen in het gedrag van bewoners en bedrijven, zoals de groei van autogebruik of de trek naar de stad, essentieel. Een andere belangrijke factor was het veranderende debat en nieuwe manieren van denken over de stad en stedelijke identiteit. In beide steden waren mensen bang dat grootschalige veranderingen het karakter van de stad teveel zouden aantasten.’

Oplossingen zonder nieuwe problemen

Switzer ontwikkelde op basis van zijn studies van Zürich en München een aanpak voor transitievraagstukken die hij testte in een reeks workshops met beleidsmakers en andere partijen in de Metropoolregio Amsterdam. Switzer: ‘Reflecteren en leren staan centraal in de aanpak. Doel is om problemen aan te pakken die zijn voortgekomen uit het oplossen van eerdere problemen. Zo had de komst van de auto allerlei negatieve effecten op de stad. Voorkomen moet dus worden dat beleid dat een stad autoluw maakt op zijn beurt allerlei nieuwe problemen oplevert.’

Vier stappen

Switzers benadering kent vier stappen: visievorming, systeemanalyse, strategievorming en de assessment van de strategieën. ‘De deelnemers hebben gereflecteerd op de betekenis van ontwikkelingen rond politiek klimaat, economie en milieu voor transities in de stad. Vanuit het idee dat zogenoemde ‘niche-actoren’ – innovatieve partijen zonder al teveel gevestigde belangen – een beter gevoel hebben voor deze verandering, zijn initiatiefnemers op het gebied van ruimte en mobiliteit betrokken bij strategieontwikkeling. Tot slot hebben de deelnemers nagedacht over hoe rekening kan worden gehouden met de behoeften van bewoners en bedrijven bij de afstemming van ruimte en mobiliteit. Zij zijn immers de belangrijkste gebruikers.’

Duurzamere ruimte en mobiliteit

Switzers toepassing heeft nieuwe soorten oplossingen opgeleverd die rekening houden met een breder scala aan belangen en bovendien aansluiten op de veranderende praktijken van bewoners en bedrijven.

Achtergrondinformatie

Het promotie-onderzoek van Andrew Switzer ‘Transition strategies for integral, multimodal regional transportation in the Randstad’ waaruit het proefschrift ‘Transitioning the Transport and Land-Use System’ voortkwam, maakt deel uit van het programma Strategy towards Sustainable and Reliable Multi-modal Transport in the Randstad (SRMT), een onderdeel van het NWO-programma Duurzame Bereikbaarheid van de Randstad. Promotoren waren prof. dr. ir. L. Bertolini en prof. dr. J. Grin.

Het volledig proefschrift is te downloaden via de website In Planning.

Dit artikel verscheen eerder op verdus.nl


Cover: ‘Zurich tram_Pixabay’ door Targor (bron: Pixabay) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel


verdus

Door VERDUS

Verbinden van Duurzame Steden


Meest recent

Werkspoorkathedraal door Nadine van den Berg (bron: Ministerie VRO)

De hoopvolle slotsom van een ronde door Nederland: burgers doen ertoe bij ruimtelijke kwaliteit

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gingen in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. Ze delen hun belangrijkste bevindingen en wijzen op de cruciale rol van burgers.

Uitgelicht
Analyse

15 oktober 2025

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van speelgeld naar een noodzakelijke investeringsgolf

Columnist Aeisso Boelman maakt zich zorgen. Terwijl wij de woningbouw razendsnel op gang moeten krijgen, zit Nederland op slot door een verouderende mobiliteitsbasis, netcongestie en schaarse publieke middelen.

Opinie

14 oktober 2025

Nederlands landschap Nationaal Parklandschap de Drentsche Aa, provincie Drenthe door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Een gebiedsbiografie moet zacht en hard tegelijk zijn

Gebiedsbiografieën helpen om het verleden van een gebied in kaart te brengen maar zijn ook behulpzaam om de toekomst mee uit te lijnen. Frank Strolenberg bracht ze systematisch in kaart.

Interview

14 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op