woningcorporatie als regisseur

Woningcorporatie als regisseur in binnenstedelijke gebiedsontwikkeling

10 maart 2017

2 minuten

Opinie Corporaties hebben van oudsher, zeker in de grotere steden, veel geclusterd bezit. Of het nu gaat om grondgebonden woningen of meergezinswoningen, veel voor- en na-oorlogse wijken bestaan voor een groot deel uit corporatiebezit. Dit bezit is vanwege haar leeftijd veelal toe aan groot onderhoud of sloop. In alle gevallen is daarnaast extra inspanning vereist om de wijk waarin dit bezit ligt leefbaar te houden en met de eisen van de tijd mee te laten gaan.

Investeerder en risicodrager

Nog niet zo lang geleden waren het juist de woningcorporaties die het initiatief namen om deze wijken aan te pakken en te investeren in maatschappelijke projecten en vernieuwing van vastgoed, veelal complex gestuurd en gemanaged vanuit het onderhoudsperspectief. Dit leidde vaak tot wat we nu binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen noemen.

De rollen waren helder: de woningcorporatie en gemeente als initiator, investeerder en risicodrager in de grondexploitatie, ontwikkelaars en bouwers als creatieve invullers van vrijkomende kavels. Daarnaast zijn er ook mooie voorbeelden van gezamenlijk optrekken in wijkontwikkeling, zoals rond de eeuwwisseling in Zuilen Utrecht.

Terug naar de kerntaak

Vandaag de dag mag een corporatie de rol van investeerder en risicodrager niet meer vervullen. Althans, het trekken van de beurs en als risicodrager een gebiedsontwikkeling entameren is voor een corporatie verleden tijd. Toch liggen er talloze opgaven te wachten om opgepakt te worden. De noodzaak tot verduurzaming van de voorraad, passend toewijzen en de scheiding daeb/ niet-daeb leiden onmiskenbaar tot nieuwe vraagstukken zoals segregatie. Een aanpak op gebiedsniveau in plaats van complexniveau is vereist.

Regisseur binnenstedelijke gebiedsontwikkeling

Ik roep corporaties op verder te kijken dan haar complexen en de onderhoudsopgave op korte termijn. Kansen doen zich voor door als initiatiefnemer en vanuit het eigenaarschap coalities te vormen en door derden te laten investeren in haar wijken, in leefbaarheid en vastgoed, in koop- en huurwoningen, commercieel en maatschappelijk vastgoed en in de openbare ruimte. Vorm coalities met beleggers, de gemeente, ontwikkelaars en bouwers.

Daarmee kan de woningcorporatie ook in 2017 een rol van betekenis spelen in binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen en sturend zijn op leefbaarheid en betaalbaarheid. Niet als investeerder en risicodrager, maar als initiator, eigenaar en bovenal regisseur.


Cover: ‘woningcorporatie als regisseur’


Patrick Esveld

Door Patrick Esveld

Partner Akro consult


Meest recent

Getijdenpark in wording door Erik Jansen (bron: Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening)

Op zoek naar de relatie tussen natuur en ruimtelijke kwaliteit in Zuid-Holland

Het begint al een heuse traditie te worden: de excursies onder de noemer van ‘Op Pad met Vitruvius,’ georganiseerd door het rijksprogramma Mooi Nederland. Dit keer trok een groep ruimtelijke professionals door Zuid-Holland.

Onderzoek

25 juni 2025

Groene gevel, gebouw voor Floriade, Almere door Smeerjewegproducties (bron: Shutterstock)

WUR helpt met structurele aandacht voor natuurinclusie in gebiedsontwikkelingen

Er zijn vooruitstrevende natuurinclusieve projecten genoeg, maar hoe wordt dit de norm in plaats van uitzondering? Wageningse wetenschappers bundelden handvatten voor overheden en ontwikkelaars in een brochure.

Analyse

25 juni 2025

Luchtfoto Amsterdam Centraal door Collection Maykova (bron: Shutterstock)

Stedelijke vernieuwing in een regionale context, de visie van Henri de Groot

Bij een Breed Beraad van Forum voor Stedelijke Vernieuwing ging hoogleraar Henri de Groot in op onze grote stedelijke vernieuwingsopgave. Het lokaal-regionale schaalniveau is wat hem betreft relevanter dan wat er op nationaal niveau gebeurt.

Verslag

24 juni 2025