200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

Betrek publieke waarden bij mobiliteit in toekomstige stad

4 november 2020

2 minuten

Onderzoek Onderzoekers van de Universiteit Utrecht waarschuwen voor veranderingen in de stedelijke mobiliteit zonder rekening te houden met publieke waarden. Een afwegingskader moet helpen om beter geïnformeerde keuzes te maken bij gebiedsontwikkelingen, zoals voor mobility as a service.

“12.000 mensen, nul auto’s.” Dat schreven media in binnen- en buitenland met gevoel voor sensatie over Merwede, een wijk die zal verrijzen in het zuidoosten van Utrecht. Merwede zal niet volledig autovrij worden, maar auto’s verdwijnen wel uit het straatbeeld en er zal voor slechts één op de drie huishoudens een parkeerplaats zijn. Ook steden als Amsterdam (Sluisbuurt) en Den Haag (Binckhorst) bouwen wijken waarin gebiedsontwikkeling samenkomt met de introductie van een autoluw mobiliteitssysteem. Zulke nieuwe ‘mobiliteitsarrangementen’ gaan vaak samen met een digitaal platform dat vraag en aanbod met elkaar verbindt.

In het debat over digitale platforms voor mobiliteit, ook wel Mobility-as-a-Service (MaaS) genoemd, wordt vaak gezegd dat ze zorgen voor moeiteloos en comfortabel reizen en een mobiliteitsaanbod dat op elk moment van de dag beschikbaar is. De vergelijking met streamingsdiensten als Netflix en Spotify is snel gemaakt.

Afwegingskader

In de studie ‘het Algoritmisch Atelier’ stellen onderzoekers Peter Pelzer, Rianne Riemens, Carolin Nast en Martijn van den Hurk van de Universiteit Utrecht niettemin vragen bij deze opvatting . “Als het gaat over de toekomst van mobiliteit zijn diverse publieke waarden van belang. Denk aan toegankelijkheid voor de hele bevolking, het effect van mobiliteit op klimaatverandering, en ook privacy die steeds meer onder druk komt te staan door digitale oplossingen”, zegt Peter Pelzer.

Daarom hebben de onderzoekers een afwegingskader van publieke waarden gemaakt. Onderzoekers en beleidsmakers kunnen dat kader gebruiken om te analyseren welke waarden in het geding zijn, deze waarden vervolgens empirisch onderzoeken en de fricties tussen verschillende waarden blootleggen. Het afwegingskader vat wetenschappelijke debatten over digitalisering en stedelijke planning en mobiliteit samen.

Beter geïnformeerd

“Dit kader hebben we vervolgens op twee manieren toegepast", vertelt Pelzer. “Ten eerste hebben we vier scenario’s ontwikkeld op basis van clusters van publieke waarden: ECO, Samen, Simpel en Travel Unlimited. Deze scenario’s schetsen een mogelijk beeld van de stad van de toekomst, bijvoorbeeld over hoe mobiliteit precies wordt vormgegeven. Ten tweede hebben we een aantal bestaande mobiliteitsexperimenten nader uitgezocht: de Sluisbuurt en Merwede in Nederland en Kutsuplus en UbiGo in Zweden.”

Pelzer: “We hopen dat het afwegingskader van publieke waarden en de scenario’s bijdragen aan een zorgvuldiger en beter geïnformeerd debat over mobiliteit in de stad van de toekomst en de rol van mobiliteitsplatforms hierin.”

De vier scenario's

200822 Scenario Eco (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Eco (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Eco (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Eco (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Eco (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Samen (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Samen (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Samen (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Samen (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Samen (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Simple (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Simple (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Simple (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Simple (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Simple (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Travel Unlimited (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Travel Unlimited (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Travel Unlimited (bedoeld en onbedoeld)

Lees hier het rapport (pdf)

Dit artikel verscheen eerder op de website van Universiteit Utrecht


Cover: ‘200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’



Meest recent

Voorbeelduitwerking Gnephoek door BoschSlabbers (bron: BoschSlabbers)

De bodem is de belangrijkste basis voor het vergroenen van de stad

Het onderzoeksproject ‘Op Bodembasis’ van bureau BoschSlabbers en partners levert de ingrediënten op voor het bouwen vanuit bodem en water. Na een eerste ontwerpend onderzoek ligt er nu een handboek met praktische inzichten.

Onderzoek

18 februari 2025

Bezorging in Den Haag door oliverdelahaye (bron: Shutterstock)

Logistieke hubs veelbelovend, maar realisatie blijft heikel punt

Logistieke hubs kunnen de verkeersdruk in de stad verlagen, maar de uitvoering blijft lastig. Onderzoek van twee hogescholen toont aan dat een nauwe samenwerking en een gebiedsregisseur als kartrekker noodzakelijk zijn.

Onderzoek

17 februari 2025

Deventer door Ton Hazewinkel (bron: shutterstock)

Co Verdaas over het Deltaprogramma 2025: geef water de ruimte

Co Verdaas geeft zijn visie op het waterbeheer in Nederland, dat steeds meer onder een vergrootglas ligt. Nederland heeft veel te doen, of het nu de waterkwaliteit, de kwantiteit of de veiligheid betreft.

Interview

17 februari 2025