Toyama, Japan Skyline with Tateyama Mountain. door Sean Pavone (bron: shutterstock)

Bewoners met zachte hand het openbaar vervoer in krijgen, zo doe je dat

16 december 2022

3 minuten

Onderzoek Een compacte stad vol moderne openbaar vervoer-verbindingen, maar toch kiezen bewoners massaal voor de auto. Hoe valt dat te verklaren? Wetenschappers onderzochten in het Japanse Toyama hoe stadsplanners ervoor kunnen zorgen dat mensen ondanks de liefde voor de auto tóch in de tram of bus stappen.

De verbazing was groot bij Frank van Oort toen hij dit jaar de Ierse hoofdstad Dublin bezocht. Tijdens een taxirit door de stad zag de professor ruimtelijke economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam een gloednieuwe tramlijn liggen. Alleen gingen de splinternieuwe trams niet naar het vliegveld of naar de universiteitscampus (dagelijks ruim 30.000 bezoekers) waar hijzelf naar op weg was. In plaats daarvan reden ze naar de meer verlaten uithoeken van de stad. “Dat zou logisch zijn geweest”, zei de taxichauffeur toen Van Oort bij hem informeerde naar de achterliggende gedachte van deze ruimtelijke keuze. “Maar in Ierland doen we in planologisch opzicht nooit wat het meest logisch is.”

Afhankelijk van de auto

In het Japanse Toyama (ruim 400.000 inwoners, 300 kilometer ten noordwesten van Tokyo) hebben stadsontwikkelaars geprobeerd een ‘Dublin-scenario’ te voorkomen. De stad is een zogeheten compacte stad en is in Japan een van de proeftuinen wat betreft stedelijke vernieuwingen. Desondanks waren bewoners tot aan de eeuwwisseling nog “disproportioneel afhankelijk van de auto”, aldus Japanse wetenschappers. Het stadsbestuur vond daarom dat er wat moest gebeuren en gaf in 2006 opdracht de oude tramlijn te transformeren in een moderne variant met meer haltes, meer lijnen, meer voertuigen en (hoopten ze) meer passagiers.

Ondanks de moderne verbindingen blijft ook in de compacte stad Toyama de auto dominant

Maar dat viel tegen. Ja, het aantal reizigers steeg. Niet alleen gingen er veel meer mensen van de tramlijn gebruik maken, ook het gebruik van andere vormen van openbaar vervoer steeg. Met name doordat de verschillende lijnen en verbindingen beter op elkaar waren aangesloten. Maar ondanks de verbeteringen, het groeiend aantal gebruikers en het compacte karakter van Toyama blijft de auto dominant in de stad en blijven de bewoners disproportioneel afhankelijk van hun auto.

Keuze beïnvloeden

Reden voor de Japanse wetenschappers Nobuo Kawazoe en Hiroshi Ito van de Universiteit van Nagoya om uit te zoeken hoe een stad als Toyama het gebruik van openbaar vervoer kan bevorderen. De situatie is goed te vergelijken met Nederlandse steden: moderne verbindingen zijn aanwezig en ze gaan naar de juiste plekken, maar toch kiezen bewoners er het liefst voor om zich met de auto door de compacte stad te verplaatsen. De vraag is: hoe kan je als beleidsmaker die keuze beïnvloeden?

Toyama Local Railway City Tram door leap111 (bron: shutterstock)

‘Toyama Local Railway City Tram’ door leap111 (bron: shutterstock)


Volgens het Japanse duo is wat betreft de sociaal-demografische kenmerken alleen leeftijd aantoonbaar van invloed op het gebruik van de tramlijn in Toyama (zaken als opleidingsniveau, geslacht en etnische achtergrond speelden geen rol). Hoe ouder de bewoner, hoe groter de kans dat hij/zij gebruik maakt van het openbaar vervoer. De wetenschappers adviseren (mede) daarom om al op de basisscholen te beginnen met lessen over mobiliteit en vervoer, zeker in relatie tot de compacte stad en duurzaamheid. Die programma’s kunnen worden uitgebreid naar middelbare scholen en hoger onderwijs.

Slecht imago

Ook de houding van bewoners ten opzichte van het openbaar vervoer blijkt een significante factor te zijn. Om meer gebruikers het openbaar vervoer in te krijgen, zouden beleidsmakers moeten proberen het imago van de vervoersmiddelen te verbeteren, aldus Kawazoe en Ito. Het probleem is daarbij wel dat in Toyama het imago van de tramverbinding vooral slecht was bij mensen die toch geen gebruik maakten of niet van plan waren gebruik te maken van de verbinding. De wetenschappers adviseren om met positieve berichten van influencers, kortingen of zelfs gratis kaartjes die drempel te verlagen om zo het imago te verbeteren.

Maak kennis met de grote variatie aan schattige trams - nieuw en ouder - in Toyama, op film gezet door Ken Sushi.


Lees via deze link het volledige onderzoek.


Cover: ‘Toyama, Japan Skyline with Tateyama Mountain.’ door Sean Pavone (bron: shutterstock)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Redacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

GO weekoverzicht 14 november 2024 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de (vergeten) menselijke kant van gebiedsontwikkeling

Het was de week van de menselijke kant van het vakgebied. Van de vijf niveaus van sociale impact tot de levendigheid van de Zuidas. Maar bij de sloop van de Rotterdamse Luchtsingel werd de menselijke kant even over het hoofd gezien.

Weekoverzicht

14 november 2024

Twentekanaal door hans engbers (bron: Shutterstock)

Goed nieuws voor stedelijke ontwikkeling regio’s, toekomst Lelylijn minder rooskleurig

Goed nieuws voor de verstedelijking van de Stedendriehoek, Twente en Limburg-Centraal, maakte Mona Keijzer gisteren bekend. Minder goed nieuws lijkt er voor de toekomst van de Lelylijn en Nedersaksenlijn te zijn.

Nieuws

13 november 2024

Luchtfoto polderlandschap met windmolens door Arun Viswam (bron: Shutterstock)

Het is tijd om de lange termijn-bril weer op te zetten

Door steeds met een korte termijn-bril naar grondexploitaties te kijken, verliezen we uit het oog dat op de lange termijn, grond helemaal niet zo risicovol is. En dus is het tijd om de lange termijn-bril weer op te zetten.

Analyse

12 november 2024