2014.10.12-Initiatief bewoners zorgt voor leven in de brouwerij_660px

Een voorbeeld van tijdelijke herbestemming waar iedereen bij betrokken is

14 oktober 2014

4 minuten

Casus In Hengelo begeleidde AtelierOverijssel afgelopen zomer inwoners, gemeente en eigenaar met de ontwikkeling van een tijdelijk stadspark. Het initiatief daarvoor kwam van een inwoner die andere belanghebbenden enthousiast wist te krijgen. Dromen zijn op realistische manier uitgewerkt in een ontwerp waar iedereen blij mee is en dat rekening houdt met beperkte financiële mogelijkheden. Een mooi voorbeeld van tijdelijke herbestemming waar iedereen bij betrokken is, waardoor een lelijke plek middenin de stad aantrekkelijk wordt en, ook met het oog op de toekomst, geladen wordt met betekenis.

AtelierOverijssel helpt met tijdelijke herbestemming in Hengelo

Belangrijke aandachtspunten

voor de werkgroep in de tweede sessie waren:

  1. Richt je niet op een plan, maar op de realisatie. Werk met een planning die voldoende richting geeft om doelen te halen, maar aangepast kan worden als het moet.
  2. Houdt je niet met te veel activiteiten tegelijk bezig. Afronden van 1 onderdeel geeft een veel beter gevoel én is sterker voor de uitstraling van het park, dan bezig zijn met 10 onderdelen.
  3. Realiseer je bij ieder onderwerp: hoe gaan we dit beheren en wie is verantwoordelijk als het niet goed loopt. Bespreek dit regelmatig met eigenaar Ter Steege.
  4. Vraag geld bij fondsen aan als je deze vanuit de realisatie nodig hebt. Ga niet eerst veel geld zoeken, voor plannen die uiteindelijk niet te realiseren zijn. Concrete aanvragen die direct gerealiseerd kunnen worden zijn voor fondsen meestal ook het aantrekkelijks om te ondersteunen.
  5. Betrek verschillende leeftijdsgroepen bij de ontwikkeling en geef hen eigen verantwoordelijkheden om (kleine) plannen uit te voeren. Zo organiseer je mogelijk ook het voorkomen van overlast.
Een voorbeeld van tijdelijke herbestemming waar iedereen bij betrokken is - Afbeelding 1

-

‘Een voorbeeld van tijdelijke herbestemming waar iedereen bij betrokken is - Afbeelding 1’


Centraal in Hengelo, op loopafstand van het station, liggen gronden braak waar voorheen de Hengelosche Bierbrouwerij gevestigd was tot 1988. Sinds 1999 is de grond gereserveerd voor woningbouw en in bezit bij Ter Steege Vastgoed. Omdat er voorlopig geen woningen komen, krijgt het gebied tijdelijk een andere bestemming waar alle inwoners van Hengelo iets aan hebben: een stadspark. Het idee begon bij een inwoner van het appartementencomplex naast het gebied en werd enthousiast door andere bewoners ontvangen. De gemeente Hengelo, Ter Steege Onroerend Goed II en het Waterschap Vechtstromen vroegen AtelierOverijssel om samen met de bewoners een verkenning te doen. Door middel van twee werkateliers maakte AtelierOverijssel een ruimtelijke schets van een praktisch én financieel uitvoerbaar tijdelijk Stadspark De Brouwerij.

Om te voorkomen dat de dromen van bewoners en de praktische uitvoerbaarheid te ver uit een zouden lopen, zijn er scherpe grenzen gesteld waarbinnen creatief naar mogelijkheden voor de realisatie van het tijdelijke stadspark is gezocht. Zo mochten er geen beheerskosten zijn en moet het park met minimale middelen gemaakt worden.

Na vooronderzoek organiseerde AtelierOverijssel twee werkateliers. Bij deze werksessie waren verschillenden belanghebbenden en vertegenwoordigers aanwezig. Bewoners, vertegenwoordigers van eigenaar Ter Steege Onroerend Goed II, de gemeente Hengelo, waterschap Vechtstromen en AtelierOverijssel zelf met een procesbegeleider en twee ontwerpers (landschapsarchitect en stedenbouwkundige). Uitgangspunt voor het ontwerp vormde het door IAA Architecten reeds gemaakte stedenbouwkundig plan. Dit plan, dat in elk geval de komende 5 jaar niet gerealiseerd gaat worden, vormt een belangrijke randvoorwaarde, ook voor de tijdelijke invulling.

Hoe brengen we leven in de Brouwerij?! Is de titel die deze uitdaging kreeg tijdens de werkateliers. De eerste werksessie leverde een rijke oogst aan ideeën waarbij per onderdeel werd aangegeven waar rekening mee gehouden moet worden. De lijst met ideeën kon ook omgedraaid worden: materialen beschikbaar? Wat kunnen we daar dan mee?

Tijdens het tweede werkatelier zijn de ideeën uit de eerste sessie op een kaart gezet. Allereerst werd een mogelijke zonering voor de plannen gepresenteerd op basis van de huidige en toekomstige situatie. Deze zonering vormde de input voor een ruimtelijke schets. Op de schets kregen alle ideeën concreet een plek en werd de gepresenteerde zonering nader uitgewerkt. Waar willen we wat? Daarnaast zijn onderling afspraken gemaakt wie hier nu mee verder gaan en hoe.

Mooi voorbeeld is het ‘Silo-gebouw’ dat nog aanwezig is. Het terrein direct rondom het Silo-gebouw kan geen permanente functies krijgen. Dit wordt in een eerste fase en separaat van het overige Brouwerij-terrein ontwikkeld. Wel biedt de plek een prachtig podium voor evenementen om de buurt te informeren over wat er gaande is en een plek voor ontmoeting en kennisdeling. Hoe meer mensen weten van de plannen en enthousiast zijn, hoe meer er mogelijk wordt.

Nu het ontwerp klaar is, gaat de gemeente samen met andere betrokkenen kijken wat het vervolg is. Stap voor stap wordt het park door bewoners gerealiseerd.


Cover: ‘2014.10.12-Initiatief bewoners zorgt voor leven in de brouwerij_660px’



Meest recent

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Luchtfoto van Eindhoven in de vroege herfst door Jacob Boomsma (bron: shutterstock)

Met de Nota Ruimte legt het Rijk de ruimtelijke puzzel bij de regio’s, maar levert zelf geen bijdrage

De Ontwerp-Nota Ruimte komt met een landsdekkende opdeling in regio’s, als basis voor de nationale ruimtelijke strategie, maar blijkt ook de panacee voor een verder visie- en besluiteloos Rijk – aldus Maaike Postma en Sjors de Vries.

Uitgelicht
Opinie

6 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op