Het was 2015 en Rotterdam werd verkozen tot ‘De Beste Binnenstad’. Heel stadmakend Rotterdam hing de vlag uit; van ondernemer tot vastgoedeigenaar en van creatief tot ambtenaar. Sinds het ontstaan groeide deze nationale binnenstadverkiezing uit tot een waar prestigeproject onder gemeenten. Kosten noch moeite wordt gespaard om een nominatie te verzilveren. Een knap staaltje marketing van de organisatie dus. Maar het is meer dan dat. In Rotterdam was het een van de zeldzame keren dat ondernemers, vastgoedeigenaren en ambtenaren zo intensief, positief en daadkrachtig met elkaar samenwerkten, vanuit één gemeenschappelijke ambitie. Er viel wat te winnen tenslotte.
Tja, onze binnensteden. Nog niet zo lang geleden de plekken van groei en trots. Ze gaan er de komende jaren heel anders uitzien, óók in de grote steden. Nu iedereen liever in zijn eigen buurt winkelt en de toeristen wegblijven, zijn juist binnensteden de allergrootste verliezers van corona. Ze leuk en leefbaar houden wordt de opgave van de komende jaren. Dure retailmeters moeten worden omgevormd naar functies die minder geld opbrengen. Afwaardering, transformatie, wellicht sloop. En daar ontstaat kortsluiting. Onze maatschappij is gebouwd op groei. Niemand wil krimp. Krimp is niet sexy of succesvol. Krimp kent geen verdienmodel. En dus ook geen verkiezing of titel.
De transformatie van onze binnensteden bungelt onderaan de politieke agenda. De urgentie wordt nog niet gevoeld, de oplossing is niet eenvoudig én een krimpende binnenstad gaat bovendien tegen onze natuur van eeuwig groeien in. Vastgoed, retailondernemers en overheid komen ook maar moeilijk tot elkaar. Tegengestelde belangen, wederzijdse argwaan, slechte ervaringen uit het verleden, het lijkt allemaal samen te komen. Genoeg redenen om met elkaar de kat uit dezelfde boom te kijken. Maar juist die samenwerking is nu essentieel. Net als daadkracht. Gemeenten die al aan de slag zijn met transformatie delen hun ervaringen en wat blijkt? Het hebben van een gemeenschappelijke droom is wat hen betreft dé sleutel tot succes. Hoe krachtiger die droom, des te meer energie in de samenwerking en hoe groter de kans op een geslaagde transformatie.
Terug naar de Beste Binnenstad-verkiezing. Kunnen we die dan niet vervangen door een verkiezing voor de Best Transformerende Binnenstad? Een waardering die niet per se is gebaseerd op het eindresultaat, maar op de weg ernaar toe? Waarom niet met aanmoedigingsprijzen voor de beste samenwerking en de snelste bestemmingsplanwijziging? De huidige jurybeoordeling op ‘kwalitatieve groei en ontwikkeling’ wordt toch een lastige de komende jaren. En met een nominatie voor best transformerende binnenstad heeft een gemeente zowel een droom als de urgentie te pakken. Laat onze binnensteden maar in beweging komen: er valt weer wat te winnen!
Cover: ‘Rinske Brand’ door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)
Door Rinske Brand
Oprichter van BRAND The Urban Agency
