Thumb_herverkaveling en grond_0_1000px

Gebiedsmandje de heilige graal?

4 januari 2013

2 minuten

Persoonlijk Afgelopen voorjaar lanceerden de ministeries van BZK en I&M een pilot stedelijke herverkaveling. In afwachting van de bevindingen van de 10 proefprojecten kan besloten worden tot een wettelijke regeling. De supervisie ligt in handen van professoren Friso de Zeeuw en Erwin van der Krabben. Is het 'gebiedsmandje' de joker in het spel van de gebiedsontwikkeling?

Erwin van der Krabben en Friso de Zeeuw over stedelijke herverkaveling

Een van de verworvenheden van de westerse maatschappij is het recht op eigendom. Maar de lappendeken van grondeigenaren vormt vaak een belemmering voor een efficiënte gebiedsontwikkeling. In de vorige editie van Vitale Stad lieten we aan de hand van een Japanse praktijkcase zien hoe stedelijke herverkaveling bijdroeg aan de totale make-over van een stadswijk met 500 eigenaren op 11,6 hectare grond. In Roppongi Hills hoefde daarbij geen enkele eigenaar te worden onteigend en werd alles in der minne geschikt. Alleen de 20 procent niet-instemmende eigenaren moesten op grond van een wettelijke regeling voor stedelijke herverkaveling mee met de overgrote meerderheid die wél instemde met de grootschalige herverdelingsoperatie.

Wat je moet weten om bovenstaand verhaal goed te begrijpen, is dat een Japanner niet zomaar afstand doet van zijn grond. Vaak is een perceel al eeuwen in de familie. Opa’s en oma’s hebben erop geboerd; een latere generatie bouwde er een huis. Grondeigendom heeft een zware emotionele lading die niet in geld is uit te drukken. Via stedelijke herverkaveling wordt er met de grond ‘gehusseld’, maar blijft de oorspronkelijke eigenaar in beginsel eigenaar. Erwin van der Krabben en Friso de Zeeuw komen beiden uit de Nederlandse praktijk van gebiedsontwikkeling. Een wettelijk instrument als herverkaveling komt in Nederland niet voor, in tegenstelling tot Japan, Duitsland, Frankrijk en een handjevol andere landen. Wel stond stedelijke herverkaveling vanaf 1952 regelmatig op de agenda. Maar het instrument bleef steken in de ideeënfase.

Voor een pdf van de volledige publicatie zie bijlage.


Cover: ‘Thumb_herverkaveling en grond_0_1000px’


jan jager

Door Jan Jager

Planoloog en hoofdredacteur bij Elba-Rec, uitgever van o.a. Stadszaken.nl, ROmagazine, Stedelijk Interieur en BT


Meest recent

A Road in Seoul Forest Park door catcher_3.3 (bron: Shutterstock)

Symbiocity. Ofwel de wederzijds voordelige relatie tussen stad en natuur

Jaap Modder las de door Marian Stuiver samengestelde bundel ‘The symbiotic city’. Gebiedsontwikkelaars zullen er tevergeefs een praktijk in zoeken maar zijn wel geholpen met alle aspecten van stad en natuur.

Recensie

21 maart 2023

Alfred Bolks, algemeen directeur VanWonen door VanWonen (bron: vastgoedmarkt.nl)

VanWonen en de veranderende woningmarkt: focus op betaalbare woningbouw

Van de ene crisis na de andere. VanWonen ontstond als gebiedsontwikkelaar in de vorige donkere periode maar heeft zich inmiddels in de markt bewezen. Directeur Alfred Bolks wil doorinvesteren en heeft en passant de nodige tips voor Hugo de Jonge.

Interview

21 maart 2023

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Vlees noch grond

De kosten voor de aankoop van grond voor binnenstedelijke transformatie rijzen de pan uit. Columnist Aeisso Boelman legt uit waarom het pleidooi voor een lagere berekening van de grondprijs niet de ultieme oplossing is. Hij ziet simpelere oplossingen

Opinie

20 maart 2023