snelweg stad

Help, onze woon-werkreistijd beperkt de groei van steden

5 september 2019

2 minuten

Analyse De vorm en grootte van steden blijken historisch bepaald door een maximale enkele woon-werkreistijd van 30 minuten. Deze ‘constante van Marchetti’ (naar een idee uit 1994 van de Italiaanse natuurkundige Cesare Marchetti) volgt uit de maximale tijd die mensen volgens hem bereid zijn om te reizen naar hun werk. Ook nu heeft deze nog grote gevolgen voor (on)mogelijkheden van steden om te groeien, concludeert de Amerikaanse site Citylab.

De constante van Marcetti zie je terug in klassieke steden, die klein genoeg waren om lopend in 30 minuten je werk te bereiken. Zo is het antieke Rome een stuk kleiner dan het middeleeuwse Parijs, dat weer kleiner is dan het Victoriaanse Londen, et cetera. Elke keer zorgden mobiliteitsinnovaties als openbaar vervoer, auto’s en fietsen ervoor dat de afstand die in 30 minuten afgelegd kon worden, groter werd. Steden konden hierdoor groter worden.  

In elkaar overlopen

Tegenwoordig lijken mobiliteitsinnovaties geen grote gevolgen meer te hebben op maximale reisafstand in 30 minuten. Zo zal de zelfrijdende auto niet veel meer afstand kunnen afleggen dan de huidige auto, terwijl files de actieradius verder beperken. Steden zullen dus niet zomaar meer groter worden. Ook een trend als thuiswerken lijkt dat tij niet te kunnen keren. Werkgevers zijn (ondanks bewijs van het omgekeerde) sceptisch over de productiviteit van mensen op afstand, terwijl werknemers de neiging houden in de buurt van hun werk te willen wonen.

Steden kunnen daarom nog op twee manieren groeien: vergroten van het ruimtebeslag (met alle gevolgen van dien voor de duurzaamheid en het probleem dat sommige steden al bijna in elkaar overlopen, zoals rondom Californië of – dichterbij huis – Rotterdam en Den Haag) of verdichten van de huidige stad, inclusief intensivering van het openbaar vervoer. Dat is misschien duurder dan steden uitbreiden, concludeert Citylab, maar ook duurzamer en socialer.

Cover: Pixabay

Lees de uitgebreide analyse op Citylab.com


Cover: ‘snelweg stad’



Meest recent

Weekoverzicht donderdag 18 september door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van het stuur vastgrijpen

We grepen het stuur vast deze week. In Antwerpen, waar een deelfietssysteem de planners van Eindhoven inspireert. In Den Haag waar het Rijkssturingskompas van de SKG het Rijk helpt. En in Zaanstad waar corporatie Parteon stuurt op samenhang.

Weekoverzicht

18 september 2025

Rij deelfietsen in Antwerpen door Martin Bergsma (bron: shutterstock)

Traditioneel fietsdeelvervoer kan veel ruimte besparen

In een moderne gebiedsontwikkeling is de introductie van deelmobiliteit inmiddels meer regel dan uitzondering, maar de vorm is vaak wel onderwerp van discussie. Eindhoven onderzoekt de voordelen van een ‘ouderwets’ stadsbreed deelfietssysteem.

Onderzoek

18 september 2025

Winterse luchtfoto van de Zaan en de nieuwe Zaanbrug bij Wormerveer door Aerovista Luchtfotografie (bron: shutterstock)

Hoe je als woningcorporatie de opgaven en kansen effectief koppelt

Veel woningcorporaties zien woningen bouwen en verhuren al lang niet meer als enige taak; allerlei maatschappelijke opgaven vragen én hebben hun aandacht. De Zaanse corporatie Parteon zoekt de oplossingen in samenhang.

Onderzoek

17 september 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op