platform voor kennis, nieuws en debat
5 sep 2019 - De vorm en grootte van steden blijken historisch bepaald door een maximale enkele woon-werkreistijd van 30 minuten. Deze ‘constante van Marchetti’ (naar een idee uit 1994 van de Italiaanse natuurkundige Cesare Marchetti) volgt uit de maximale tijd die mensen volgens hem bereid zijn om te reizen naar hun werk. Ook nu heeft deze nog grote gevolgen voor (on)mogelijkheden van steden om te groeien, concludeert de Amerikaanse site Citylab.
De constante van Marcetti zie je terug in klassieke steden, die klein genoeg waren om lopend in 30 minuten je werk te bereiken. Zo is het antieke Rome een stuk kleiner dan het middeleeuwse Parijs, dat weer kleiner is dan het Victoriaanse Londen, et cetera. Elke keer zorgden mobiliteitsinnovaties als openbaar vervoer, auto’s en fietsen ervoor dat de afstand die in 30 minuten afgelegd kon worden, groter werd. Steden konden hierdoor groter worden.
Tegenwoordig lijken mobiliteitsinnovaties geen grote gevolgen meer te hebben op maximale reisafstand in 30 minuten. Zo zal de zelfrijdende auto niet veel meer afstand kunnen afleggen dan de huidige auto, terwijl files de actieradius verder beperken. Steden zullen dus niet zomaar meer groter worden. Ook een trend als thuiswerken lijkt dat tij niet te kunnen keren. Werkgevers zijn (ondanks bewijs van het omgekeerde) sceptisch over de productiviteit van mensen op afstand, terwijl werknemers de neiging houden in de buurt van hun werk te willen wonen.
Steden kunnen daarom nog op twee manieren groeien: vergroten
van het ruimtebeslag (met alle gevolgen van dien voor de duurzaamheid en het
probleem dat sommige steden al bijna in elkaar overlopen, zoals rondom
Californië of – dichterbij huis – Rotterdam en Den Haag) of verdichten van de
huidige stad, inclusief intensivering van het openbaar vervoer. Dat is
misschien duurder dan steden uitbreiden, concludeert Citylab, maar ook duurzamer
en socialer.
Cover: Pixabay
Lees de uitgebreide analyse op Citylab.com
