office

Hoe het werken in Nederland verandert

30 april 2016

2 minuten

Onderzoek Waar en hoe werknemers werken, het aanzien van de gebouwde omgeving en de mobiliteitspatronen zijn de afgelopen decennia meerdere malen sterk veranderd, hoewel ook veel hetzelfde bleef. Een van de markante veranderingen is dat steden als werklandschap nu meer en positiever in de belangstelling staan dan 20, 30 jaar geleden. Iedereen zingt de lof van de stad als innovatieve broedplaats. Is deze lofzang op de stad terecht?

De veranderingen waren niet het gevolg van eenrichtingsverkeer tussen economie en ruimtelijke omgeving, maar van een complex interactief proces met ook invloeden uit beleid, demografie, mobiliteit, technologie en ‘tijdgeest’. Het Nederlandse werklandschap van de ‘oude’ economie zag er anders uit dan die van de ‘nieuwe economie’ en ook in de ‘next’ economie zal de werkomgeving weer veranderen. Maar hoe het werklandschap precies gaat veranderen weten we niet, ook al kennen we een aantal richtingbepalende trends. De geschiedenis heeft namelijk uitgewezen dat langetermijntrends soms van richting veranderen door onverwachte ontwikkelingen. 

Vanuit een analyse van historische ontwikkelingen, langetermijntrends en mogelijke toekomstige ontwrichtingen in economie en mobiliteit wordt in de PBL-installatie ‘het werken in Nederland verandert’ vooruitgeblikt op de toekomst van het Nederlandse werklandschap. We laten zien dat langetermijntrends en onverwachte ontwikkelingen uit het verleden hebben geleid tot de huidige stedelijke vormen en infrastructuur. Vervolgens brengen we inzichten en vragen over de toekomstige ruimtelijke en mobiliteitsopgaven in ‘The Next Economy’ onder de aandacht. 

Het verhaal van de installatie vullen we in dit rapport aan met onderbouwing en verwijzingen naar gebruikte PBL-rapporten en andere bronnen. 

De drie hoofdstukken hebben dezelfde structuur als de drie video’s in de installatie (in de bijlage is de fysieke installatie beschreven). In het eerste hoofdstuk wordt er teruggekeken naar de periode van halverwege de 20e eeuw tot nu. Er wordt daarbij gekeken naar ontwikkelingen die hebben bijgedragen aan de vorming van de huidige werkomgeving van Nederland. In het tweede hoofdstuk wordt er met name gekeken naar recente ontwikkelingen in werk en pendel. De stad van de Next Economy zal ook weer anders zijn. Het werklandschap gaat opnieuw veranderen. De grote vraag is alleen: hoe? In het derde hoofdstuk wordt vooruitgeblikt op het werken en pendelen in het Nederland van de komende 20, 30 jaar. Er wordt ingegaan op langetermijntrends, maar ook op de onzekerheden en eventueel ontwrichtende ontwikkelingen. De uitdagingen en opgaven van de toekomst komen hierin aan bod.


Bekijk de volledige publicatie hier.

Over de IABR

In de interactieve installatie van het PBL leiden onderzoekers en datavisualisaties de bezoekers door de drijvende krachten en trends die het heden en verleden hebben geschapen en uitgangspunt vormen voor mogelijke ontwikkelingen in de toekomst. Deze unieke installatie is 40 meter lang, 5 meter hoog en bestaat uit 200 m2 projecties. De installatie is gemaakt door PBL in samenwerking met Studio Spomenik.

De IABR bezoeken kan van 23 april tot en met 10 juli 2016 in de Fenixloods II in Rotterdam.

Bron: pbl.nl


Cover: ‘office’



Meest recent

Participatie bij een grote verbouwing door Natalya Kosarevich (bron: shutterstock)

Participatie bij een grote verbouwing

De grote verbouwing van Nederland is niet gebaseerd op een eenmalig groots en meeslepend besluit, aldus Co Verdaas. Het is een proces van vele kleine en grotere besluiten. Hoe moeten dan de spelregels rondom participatie worden opgesteld?

Analyse

8 oktober 2025

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op