Thumb_retail winkels_0_667px

Kansen voor het winkellandschap

9 januari 2014

2 minuten

Opinie Wat brengt 2014? Neemt de winkelleegstand verder toe? Verdwijnen er steeds meer speciaalzaken en kampen steden met verder teruglopende bezoekersaantallen? Nemen de internaankopen een nog grotere vlucht? Vragen die zich opdringen bij het vitaal houden van stads- en dorpscentra.

Vier ontwikkelingen vallen op. In de eerste plaats dat de detailhandel het in veel branches en in veel plaatsen moeilijk heeft. De omzetten staan nog steeds onder druk. Kwaliteit, onderscheidend vermogen en de juiste locaties zijn echter nog steeds de aspecten op basis waarvan een zaak kans van slagen heeft. In de tweede plaats neemt de leegstand toe. Daar staat echter tegenover dat het totale verkoopvloeroppervlak nog toeneemt. Dus: minder winkels, maar wel grotere winkels. De kleine speciaalzaken hebben het moeilijk. In de derde plaats kan geconstateerd worden dat de supermarkt vooral in de kleinere kernen een belangrijke trekker is voor bezoekers. Hierdoor kunnen ook andere, kleinere zaken overleven (onderzoek DTNP). In de vierde plaats blijkt de consument nog altijd op zoek naar gezelligheid/sfeer en authenticiteit om tot aankopen te komen.

Deze ontwikkelingen betekenen niet dat er sprake is van een waar ‘slagveld’ in het winkellandschap, zoals bijvoorbeeld Friso de Zeeuw suggereert. Wel is er sprake van een forse dynamiek met bedreigingen voor sommige gebieden (kleine en monofunctionele centra) en kansen voor andere gebieden (authenticiteit en gevarieerd aanbod gericht op de beleving van de consument).

Waar moeten - gegeven de ontwikkelingen - gemeenten en marktpartijen zich in 2014 nu met name op richten?
Op een andere ontwikkelaanpak voor een centrum. Niet meer simpelweg een bouwplan maken met x-meter winkelruimtes in unitgroottes variërend van 80 tot 800 m2 en vervolgens zien of hier kandidaten voor zijn.
Het gaat er juist om te bepalen welke functies, welke sferen op de beoogde plek uiteindelijk tot omzet voor de ondernemers leidt. Als dat is benoemd, is een concreet bouwplan snel genoeg gemaakt. Het voortraject om daartoe te komen, is veel belangrijker en kost veel meer tijd en energie. Tijd en energie die gemeenten en marktpartijen (inclusief de bestaande ondernemers) samen gericht moeten inzetten om vanuit één en hetzelfde belang: te zorgen voor een aantrekkelijk centrum. Een plek waar winkels, horeca en leisure elkaar versterken. Soms betekent dit inzetten op behoud of versterking van de aanwezige supermarkt en soms gaat het om toevoeging van functies die de beleving van de consument versterken. Niet alleen een gezellige aanblik tijdens de kerstperiode met de kerstverlichting, maar juist ook in de periode daarna.

Walter Stam, partner Akro Consult


Cover: ‘Thumb_retail winkels_0_667px’


Door Walter Stam

Partner Akro Consult


Meest recent

Werkspoorkathedraal door Nadine van den Berg (bron: Ministerie VRO)

De hoopvolle slotsom van een ronde door Nederland: burgers doen ertoe bij ruimtelijke kwaliteit

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gingen in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. Ze delen hun belangrijkste bevindingen en wijzen op de cruciale rol van burgers.

Uitgelicht
Analyse

15 oktober 2025

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van speelgeld naar een noodzakelijke investeringsgolf

Columnist Aeisso Boelman maakt zich zorgen. Terwijl wij de woningbouw razendsnel op gang moeten krijgen, zit Nederland op slot door een verouderende mobiliteitsbasis, netcongestie en schaarse publieke middelen.

Opinie

14 oktober 2025

Nederlands landschap Nationaal Parklandschap de Drentsche Aa, provincie Drenthe door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Een gebiedsbiografie moet zacht en hard tegelijk zijn

Gebiedsbiografieën helpen om het verleden van een gebied in kaart te brengen maar zijn ook behulpzaam om de toekomst mee uit te lijnen. Frank Strolenberg bracht ze systematisch in kaart.

Interview

14 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op