2014.09.12_Liever iemand die de plantjes water geeft_180

‘Liever iemand die de plantjes water geeft, dan een verhaal over terugverdientijd’

12 september 2014

2 minuten

Agenda
Collectieve initiatieven van burgers voor woningverduurzaming komen slechts mondjesmaat van de grond. Waarom? Omdat betrokken professionals teveel uitgaan van hun eigen agenda, stelt promovendus Fred Sanders. Bewoners vinden beter contact met de buurt veel belangrijker dan voorgespiegelde rendementen.

Promotie Fred Sanders:

26 september 2014 | 12:30
plaats: Aula, TU Delft

Voor een overheid die op de centen moet passen klinkt het als een ideale strategie om toch twee miljoen woningen te verduurzamen voor 2020. Je moedigt bewoners aan zelf geld bij elkaar te leggen voor hun gezamenlijke windmolen of warmtekoudeopslag en het probleem lost zich vanzelf op. Dat blijkt ook veel minder bezwaren op te leveren dan wanneer de overheid zelf een molen neerzet. Helaas zijn pogingen van gemeenten of energiebedrijven om dergelijke initiatieven te stimuleren lang niet altijd succesvol. Professionals gaan er teveel vanuit dat ze burgers met een rationele motivatie zullen overtuigen, concludeert promovendus Sanders op basis van onderzoek. “Het gaat burgers niet alleen om geld, ze wantrouwen mooie verhalen over terugverdientijden. Ze vinden het veel belangrijker dat het gevoel van veiligheid en geborgenheid in de wijk wordt vergroot door het samen aan te pakken.” Liever dus een buurvrouw die de plantjes water geeft, dan op termijn een paar tientjes op je rekening. Wordt de opbrengst van een windmolen deels geïnvesteerd in verbetering van de openbare ruimte, dan leidt dat gewoonlijk tot meer enthousiasme dan een verhaal over terugverdientijd. Voor bewoners telt vooral het hier en nu.

Sanders trekt zijn conclusies op basis van kwalitatief onderzoek in IJburg (Amsterdam) en Hoograven (Utrecht). Tijdens intensieve gespreksessies werd onderzoek gedaan naar de cohesievorming van bewonersgroepen en de houding van professionals. Hoewel de twee wijken sterk verschillen, blijken beide bewonersgroepen wel degelijk geïnteresseerd in verduurzaming van hun woningen. Maar vooral de complexiteit van het zelf optuigen van een organisatie- en financieringsstructuur schrikt de gemiddelde burger af. Alle reden dus om er professionals bij te betrekken of een buurtbewoner die er zelf belang bij heeft. Zij kunnen wegbereider zijn en kunnen effectief voorlichting geven en het zakelijke gedeelte organiseren. Maar daarbij is het belangrijk dat ze ook ‘pull’-factoren te gebruiken, stelt Sanders. “Vergeet niet om sociaal na te praten na een informatiebijeenkomst over gezamenlijke aanschaf van zonnepanelen op de wijkschool.” Het betekent niet dat gezelligheid voorop moet staan. “Te gezellig gaat tegen je werken, dan wordt het een verplichting. Mensen hebben het al druk zat.”

Voor hij startte aan zijn promotieonderzoek aan de TU Delft was Fred Sanders werkzaam als directeur van Woningcorporatie ZVH te Zaandam. In die hoedanigheid slaagde hij erin binnenstedelijke herstructureringsoperaties van de grond te krijgen door bewoners de regie in handen te geven. Sanders verdedigt zijn proefschrift "Duurzame Ontwikkeling door Collectief Bewonersinitiatief" op 26 september.


Cover: ‘2014.09.12_Liever iemand die de plantjes water geeft_180’



Meest recent

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Luchtfoto van Eindhoven in de vroege herfst door Jacob Boomsma (bron: shutterstock)

Met de Nota Ruimte legt het Rijk de ruimtelijke puzzel bij de regio’s, maar levert zelf geen bijdrage

De Ontwerp-Nota Ruimte komt met een landsdekkende opdeling in regio’s, als basis voor de nationale ruimtelijke strategie, maar blijkt ook de panacee voor een verder visie- en besluiteloos Rijk – aldus Maaike Postma en Sjors de Vries.

Uitgelicht
Opinie

6 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op