Volkstuin - wikimedia commons 2020 door Bert76 (bron: Wikimedia Commons)

Offer volkstuin en stadsgroen niet op voor woningbouw

17 december 2020

2 minuten

Opinie Koester de natuur in de stad, bijvoorbeeld via volkstuinen. Dat bepleit Harry Boeschoten, programmadirecteur Groene Metropool bij Staatsbosbeheer. "Waar mogelijk kunnen we de stad verder vergroenen - en dus niet verstenen."

Nederland heeft een fikse bouwopgave te vervullen. Bijna een miljoen nieuwe huizen zullen erbij komen. Binnenstedelijk bouwen is de norm. Bij de zoektocht naar geschikte locaties valt het oog op ‘open’ gebieden. Soms oude bedrijventerreinen, dat is prima. Maar soms ook sportvelden of volkstuinen. Het opofferen van de laatste plekjes open groene ruimte in de stad voor woningbouw is geen goed idee.

Die laatste oases koesteren we al heel lang. Parken en volkstuinen zijn immers altijd al de prettige groene plekken in de stad. Aan de stadsranden liggen mogelijkheden om te bouwen én natuur te ontwikkelen. Begin deze maand wees Femke Halsema in haar ‘State of the region’ op de Greendeals die gesloten zijn. Gepleit wordt voor meer houtbouw én meer bos. Combineer dat laatste nou eens met stedenbouw en durf daarbij ook naar de stadsranden te kijken.

Staatsbosbeheer streeft naar het maken van groene netwerken: netwerken die het groen binnen en buiten de stad verbinden, die aangenaam en praktisch zijn voor de wandelaar en de fietser. Maar ook om er lekker te zitten en te genieten. En onmisbaar voor de natuur die langs diezelfde netwerken tot aan je voordeur kan komen. Waardevolle groene plekken moeten we koesteren en waar mogelijk kunnen we de stad verder vergroenen - en dus niet verstenen.

Opofferen

Dat vraagt wel dat we álle mogelijkheden moeten benutten. Van gevelstenen voor gierzwaluwen en vleermuizen, geveltuintjes, groene daken en bomen in de straat tot en met nieuw bos aan de stadsrand. Volkstuincomplexen kunnen er ook onderdeel van zijn. Voor de natuur zijn ze dat vaak al, voor de mens maar zelden.

Volkstuinen zijn namelijk meestal hermetisch van de buitenwereld afgesloten, slechts toegankelijk voor de tuinders. Als onderdeel van het groene netwerk kunnen ze eenvoudig toegankelijk worden gemaakt: een doorgang om erin te komen, aan de andere kant een uitgang, met een bruggetje over de sloot. En misschien een hek dat ’s avonds op slot kan zodat de oogst bij de tuinders blijft. Dan kan iedereen van de tuinen genieten. In Nederland en daarbuiten zijn daar al mooie, inspirerende voorbeelden van.

Volkstuinen zullen op deze manier veel nieuwe vrienden krijgen die er mede voor zorgen dat ze niet bebouwd worden. En het geeft de tuinders een gewaardeerde rol erbij: die van aanbieder van groene recreatieruimte én natuur in de stad. Een reden temeer om volkstuinen niet aan huizenbouw op te offeren, zoals op enkele plaatsen in het land dreigt te gebeuren.

Cover: Wikimedia commons


Cover: ‘Volkstuin - wikimedia commons 2020’ door Bert76 (bron: Wikimedia Commons) onder CC BY-SA 4.0, uitsnede van origineel


Harry Boeschoten

Door Harry Boeschoten

Harry Boeschoten werkt als Programmadirecteur Groene metropool bij Staatsbosbeheer


Meest recent

Luchtfoto van Groningse wijk Vinkhuizen uit 2019 door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Sociaal bouwmeester Ivan Nio pleit voor een andere blik op samen leven in de stad

De stad Groningen heeft een lange traditie in bouwkundige bouwmeesters. Sinds vorig jaar is daar een sociaal bouwmeester, die de stenen en mensen meer bij elkaar moet brengen. Ivan Nio vertelt over zijn eerste jaar in deze functie.

Uitgelicht
Interview

21 oktober 2025

Zwemmen in de Rotterdamse Rijnhaven door Jan de Groen (bron: Swimmable Cities)

De stad vernieuwen vanuit het water: zwemmen geeft vaart aan transitie en transformatie

Zwemmen in de stad kan werken als motor voor duurzame gebiedsontwikkeling. Maar het realiseren van de juiste voorzieningen vraagt wel lef van betrokkenen. Op bestuurlijk, organisatorisch en maatschappelijk vlak.

Onderzoek

21 oktober 2025

Middeleeuws kasteel in Carcassonne, Frankrijk door Georgios Tsichlis (bron: Shutterstock)

Dor hout

Juridische spelregels zijn lang niet altijd dé spelbreker voor een succesvolle project- of gebiedsontwikkeling. Manfred Fokkema kapt wat dor hout in het alsmaar uitdijende oerwoud aan omgevings-, aanbesteding-, staatssteun- en Didam-regels.

Analyse

20 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op