platform voor kennis, nieuws en debat
Door Friso de Zeeuw
22 mrt 2018 - Om de ruimtelijk-economische relaties met onze buurlanden te versterken is volgens Friso de Zeeuw meer nodig dan een oppervlakkig marketingplan. De Nationale Omgevingsvisie moet hier met een goed onderbouwde visie komen.
Het is wat mager gesteld met de internationale dimensie van de Nederlandse verstedelijking en ruimtelijke economie. Het enige wat we op dit moment hebben is Tristatecity. Dit concept heeft een simpele missie: presenteer Nederland samen met Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen als één megastad in het buitenland. Een regio met dertig miljoen inwoners en een ijzersterke economie.
Peter Savelberg heeft VNO/NCW – en bijvoorbeeld ook de club van
grote beleggers IVBN – achter zijn idee weten te krijgen. Deze Savelberg
is een marketingman pur sang en dat kun je aan alles merken. De
website ziet er gelikt uit en een serie vips prijst het idee aan. Maar inhoudelijk
heeft het verhaal de diepgang van een soepbord. Kijk bijvoorbeeld
eens naar de grappige verbindingen en corridors die Savelberg op
zijn kaartjes tekent.
Maar goed, als ‘paraplumodel voor citymarketing’ kan het nut hebben.
En als het concept stimuleert dat één Nederlandse delegatie naar een
Chinese provincie (met ook dertig miljoen inwoners) reist in plaats van
vier achter elkaar, dan is dat prima.
Jaloers ben ik wel op Savelberg, want met mijn pleidooi om Nordrhein-Westfalen
in de Benelux-samenwerking op te nemen, kwam ik in
2012 niet verder dan enkele besprekingen op het ministerie van Buitenlandse
Zaken en wat lezingen. Het verste punt was toen: Kleef. Het
hoogtepunt vormde een copieuze, rijkelijk besprenkelde lunch met ‘waterkonijn’
op de Belgische ambassade met hoge diplomaten uit de betrokken
landen. Bij de afronding stuitte mijn vraag aan het diplomatieke
gezelschap ‘Hoe gaan we nu verder?’ op glazige blikken. Ik wist
genoeg: dit wordt niks.
Terug naar Tristatecity. Als je het kaartje bekijkt, kun je zeggen dat
Limburg er middenin ligt. Je kunt dan doorredeneren en stellen dat de
Nederlandse overheid ‘dus’ juist dáár zou moeten investeren. Je gelooft
het niet, maar de burgemeester van Maastricht, Annemarie Penn, heeft
dat onlangs serieus in een opiniestuk in de Volkskrant naar voren gebracht.
Ziehier het risico als men een marketingproduct als grondslag
voor feitelijke ruimtelijk-economische patronen neemt. Zij bewijst met
dit verhaal Limburg een slechte dienst.
Zal de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) serieus ingaan op de ruimtelijk-economische relatiepatronen met onze buurlanden? Het is te hopen. Maar dan wel met een eigen, goed onderbouwd verhaal en geen opgepimpte Tristatecity. En zonder verwijzing naar de Blauwe Banaan op grotere Europese schaal, want die hoort thuis in de groene container; tegenwoordig lopen de patronen echt anders. Concepten en ambities moeten in verhouding staan tot concrete plannen en investeringen. Versnelling van de treinverbindingen naar Duitsland lijkt mij wat dit betreft een uitstekende testcase.
