Omgevingswet cover2

Uitstel Omgevingswet mag niet te lang duren

16 april 2020

3 minuten

Analyse Onlangs maakte Stientje van Veldhoven (minister voor Milieu en Wonen) bekend dat de invoering van de Omgevingswet uitgesteld wordt naar een nog onbekende datum. Uit een rondgang van Platform31 blijkt dat veel partijen begrip hebben voor dat besluit omdat invoering van de wet alleen kan met een goed werkende digitale infrastructuur. Het is echter ook zaak om tempo te houden.

Gemeenten en deskundigen waren al enige tijd kritisch. De datum van 1 januari 2021 voor de invoering van de Omgevingswet leek een doel op zich te worden. Overheid en samenleving zouden zich na de jaarwisseling zomaar in een mist vol onvolledigheden en onzekerheden kunnen wanen, zo was de gedachte. Met het uitstel naar een nog onbekende datum van invoering van de nieuwe wet betekent dat overheden meer tijd hebben om zich voor te bereiden op een zorgvuldige invoering.

Houd tempo en ga testen

Het grote struikelblok bij de invoering van de Omgevingswet is de bijbehorende digitale ondersteuning. Alle gemeentelijke informatiesystemen en processen moeten aangesloten worden op het landelijke systeem en dat heeft de nodige voeten in de aarde. Dat betekent niet dat gemeenten geen vertrouwen hebben in de wet. Integendeel: onder meer vanuit de VNG klinkt het pleidooi om het daadwerkelijke uitstel niet te lang te laten duren. Voorzitters van de ambtelijke themagroep Omgevingswet van het G40-stedennetwerk, Wim Tijssen en Rick Keim, geven aan dat gemeenten door willen. “Met het zicht op de maatschappelijke opgaven in de fysieke leefomgeving is een te lang uitstel niet wenselijk”, aldus Keim.

Annette Zebel (Rho Adviseurs) roept gemeenten op om onverminderd door te gaan met de implementatie. “De inhoud van de wet is al voor 99 procent vastgesteld door het parlement en dit verandert niet door het uitstelbericht.”. De extra tijd die overheden krijgen, kan worden benut om te (blijven) oefenen met de nieuwe instrumenten, gewijzigde werkprocessen en digitale ondersteuning. Door meer ervaring op te doen, kan een al te harde en mistige overgang worden voorkomen.

Transparante overheid

Nu het uitstel is aangekondigd, hebben gemeenten ook tijd voor bezinning. Waar staan we, wat staat ons nog te doen? Zoals Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde, regelmatig benadrukt, staat de Omgevingswet niet op zichzelf, maar drijft die op vele maatschappelijke veranderingen. Toch is de Omgevingswet ook een vehikel om met de samenleving aan grote maatschappelijke opgaven in de fysieke leefomgeving te werken, zoals verduurzaming en de woningbouwopgave.

In de woorden van René Klerks en Lisanne Leenaerts, namens de waterschappen betrokken bij het programma 'Aan de slag met de Omgevingswet': “Uitstel biedt ons de kans om ons weer eens te bezinnen waar het eigenlijk allemaal om te doen was. Een transparante overheid, snelle besluitvorming, ruimte voor initiatieven: kortom het ‘anders werken’. Welke van onze acties dragen daar nu daadwerkelijk en effectief aan bij?”

Als één overheid naar de finish

In de Omgevingswet is integraal werken van groot belang. Die integraliteit moet niet alleen binnen, maar ook tussen overheidslagen tot stand komen, met een belangrijke rol voor de rijksoverheid. De G40 en G4 geven dan ook aan sturing en betrokkenheid vanuit de ministeries te verwachten om tempo te houden in het proces. "Samen uit, samen thuis", aldus Tijssen en Keim. Alle overheden moeten zich volgens hen als één overheid blijven inzetten voor de stelselwijziging.

Na overleg met haar bestuurlijke partners, maakt de minister bekend wanneer de Omgevingswet ingevoerd wordt. Uitstel van meer dan een jaar is niet wenselijk, zo stelt onder meer Sarah Ros van de VNG. Volgens haar zal langer uitstel tot vertraging in de gemeentelijke besluitvorming leiden. De geraadpleegde betrokkenen verwachten dat de nieuwe datum tussen 1 juni 2021 en 1 januari 2022 komt te liggen. Dat biedt softwareleveranciers én decentrale overheden niet alleen de voldoende tijd om de noodzakelijke voorbereidingen te treffen, de datum van invoering van de wet blijft tegelijkertijd in het zicht. 

Cover: Wikimedia Commons

Dit artikel verscheen eerder op platform31.nl


Cover: ‘Omgevingswet cover2’


Wessel van Vliet

Door Wessel van Vliet

Junior projectleider bij Platform31

Daphne Bouman

Door Daphne Bouman

Junior projectleider bij Platform31

Saskia Buitelaar

Door Saskia Buitelaar

Senior projectleider bij Platform31


Meest recent

Weegschaal PPS door Ineke Lammers (bron: Ineke Lammers)

Leren van 35 jaar PPS: balanceren tussen zekerheid en flexibiliteit

Paul van den Bragt en Reann Kersenhout leggen de lessen uit 35 jaar PPS naast elkaar. Welke regels zijn in de huidige complexe gebiedsontwikkelingspraktijk wél nodig, aan de hand van vier trends rondom de contracten tussen partijen.

Onderzoek

22 oktober 2025

Luchtfoto van Groningse wijk Vinkhuizen uit 2019 door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Sociaal bouwmeester Ivan Nio pleit voor een andere blik op samen leven in de stad

De stad Groningen heeft een lange traditie in bouwkundige bouwmeesters. Sinds vorig jaar is daar een sociaal bouwmeester, die de stenen en mensen meer bij elkaar moet brengen. Ivan Nio vertelt over zijn eerste jaar in deze functie.

Uitgelicht
Interview

21 oktober 2025

Zwemmen in de Rotterdamse Rijnhaven door Jan de Groen (bron: Swimmable Cities)

De stad vernieuwen vanuit het water: zwemmen geeft vaart aan transitie en transformatie

Zwemmen in de stad kan werken als motor voor duurzame gebiedsontwikkeling. Maar het realiseren van de juiste voorzieningen vraagt wel lef van betrokkenen. Op bestuurlijk, organisatorisch en maatschappelijk vlak.

Onderzoek

21 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op