Wouter Veldhuis door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

“Versterk bestaande steden en dorpen”

23 november 2021

3 minuten

Opinie De roep om snel veel woningen te bouwen, leidt volgens columnist Wouter Veldhuis veel te gemakkelijk tot een pleidooi voor nieuwe uitleglocaties. Niet doen, zegt Veldhuis, er is binnen de bebouwde kom nog voldoende ruimte: “gebruik het overvloedige geld als stevige rugwind voor het versterken en verbeteren van de vitaliteit in onze dorpen, buurten en wijken.”

De wooncrisis en een nieuw kabinet dat op zich laat wachten leidt tot een steeds luidere roep om snel nieuwe woningen te bouwen. De onbeperkte beschikbaarheid van investeringskapitaal gooit extra olie op het vuur van de oververhitte woningmarkt. En de waarde van de strategische grondposities stuitert als bolbliksems door de board rooms van de grote ontwikkelende en beleggende partijen. Er zijn maar weinigen die het hoofd koel kunnen houden met zoveel snel financieel rendement in het vooruitzicht. Met rode vlekken in de hals wordt de boodschap op ieder podium verkondigd: de overheid moet de beperkingen op bouwen in het buitengebied laten varen, alleen dan kunnen de bouwers de woningnood oplossen!

Je kunt de huidige situatie zien als de financiële storm die onze steden, dorpen, landbouwgronden, uiterwaarden en landschappen bedreigt. Ikzelf ben veel optimistischer gestemd: gebruik het overvloedige geld als stevige rugwind voor het versterken en verbeteren van de vitaliteit in onze dorpen, buurten en wijken. Want uit verkenningen van het onderzoeksbureau Ecorys bleek onlangs weer dat met een slimme inbreiding in steden een substantiële maatschappelijke meerwaarde ontstaat ten opzichte van de traditionele manier om een stad uit te breiden. Nieuwbouw in bestaande buurten en wijken is immers ook een hefboom voor energietransitie, klimaatadaptatie, gezonde mobiliteit en betere maatschappelijke voorzieningen.

De waarde van de strategische grondposities stuitert als bolbliksems door de board rooms van de grote ontwikkelende en beleggende partijen

Sommigen zeggen: bouwen in bestaande buurten en wijken is te kostbaar, te ingewikkeld en te traag. Maar de afgelopen twintig jaar is met de verdichting van dorpen en steden het empirisch bewijs geleverd dat dit onjuist is. Binnenkort presenteer ik met het College van Rijksadviseurs een onderzoek dat aantoont dat er in honderden Nederlandse woonwijken door verdichting 10 tot 20 procent aan de bestaande woningvoorraad is toegevoegd. En dan hebben we de transformatie van bedrijventerreinen en havengebieden nog niet eens meegerekend.

Het zijn vaak kleine projecten, maar tezamen gaat het om grote getallen. En er zijn in Nederland nog heel veel wijken en buurten die niet zijn aangepakt. Dus in tegenstelling tot de sceptici die bouwen in het buitengebied als enige kansrijke oplossing zien durf ik hier zonder schroom de titel van het zeer overtuigende onderzoek van KAW te parafraseren: er is Ruimte zat in de Stad!

Dat dit geen holle slogan is, wordt ten overvloede ook nog eens onderstreept met de recente oproep van de 16 grote steden aan het formerend kabinet. Zij tonen aan dat de stad van de toekomst al in de steigers staat met een gezamenlijke plancapaciteit van 210.000 woningen tot 2030. Grotendeels in bestaand stedelijk gebied. Maar dan moet het nieuwe kabinet wel met ambitie en voldoende middelen doorzetten. Anders verliezen we kostbare tijd en raken steden achterop bij het oplossen van grote opgaven. Zat ik aan de formatietafel, dan wist ik wat mij te doen stond.


Cover: ‘Wouter Veldhuis’ (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)


Wouter Veldhuis

Door Wouter Veldhuis

Stedenbouwkundige - Voormalig Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving - Directeur MUST


Meest recent

Bord op de bouwplaats door Martin Bergsma (bron: Shutterstock)

Afwegingskader voor versnelling woningbouwplannen: zo kunnen gemeenten beter prioriteren

Gemeenten staan bol van de woningbouwambities, maar leiden onder een gebrek aan daadkracht en middelen. De juiste afwegingen maken is dan ook essentieel. Wouter Jan Verheul en Koos Seerden helpen gemeenten om toch te kunnen versnellen.

Onderzoek

24 oktober 2025

Weekoverzicht donderdag 23 oktober door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de frisse blikken die recht doen aan het verleden

Deze week waaide er een frisse wind door het vakgebied. De stad wordt vernieuwd vanuit het water, het dorre hout wordt gekapt en regels verdwijnen. Maar de lessen uit het verleden blijken ook nog steeds waardevol te zijn.

Weekoverzicht

23 oktober 2025

Emmerhout, Emmen door Teun van den Ende (bron: Teun van den Ende)

Erfgoed en leefbaarheid: over alledaags erfgoed in Utrecht en Emmen

Onderzoeker Teun van den Ende ging de afgelopen maanden op pad in zes steden om het antwoord te vinden op de vraag: welke rol speelt het cultureel erfgoed in de leefbaarheid van een wijk? In deze aflevering bezoekt hij Utrecht en Emmen.

Onderzoek

23 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op