"Nagele" (Public Domain) by lxhkrd

Zo wordt 'het modernste dorp van Europa' aardgasvrij

16 augustus 2018

2 minuten

Nieuws PROJECT Het dorp Nagele in de gemeente Noordoostpolder gaat vijfhonderd woningen aardgasvrij maken via warmteopwekking op daken en een centrale seizoensopberging. Daarvoor heeft de gemeente subsidie aangevraagd bij ‘proeftuinen aardgasvrije wijken’, een stimuleringsregeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Het plan komt voort uit een initiatief van Coöperatie Energiek Nagele om een aardgasloze en duurzame energievoorziening in het dorp te realiseren. De sterke bottom-up benadering resulteerde in een energieconcept dat kan rekenen op een breed draagvlak onder de bewoners.

Landelijke prijsvraag Coöperatie Energiek Nagele
In de jaren '50 was Nagele het modernste dorp van Europa, ontworpen door de beroemdste architecten van die tijd zoals Rietveld, Van Eyck, Ruys en Bakema. Om het innovatieve en experimentele karakter van Nagele nieuw leven in te blazen, heeft de Coöperatie Energiek Nagele een landelijke prijsvraag uitgeschreven voor vernieuwende en inspirerende oplossingen voor duurzame energie.

Isolatie geen optie, centrale seizoensberging wel
Vanwege de rijksmonumentale status van het dorp zijn de mogelijkheden voor verregaande isolatie van de woningen geen optie. De oplossing werd gevonden in het opwekken van warmte op de daken van de woningen voor directe verwarming en warmwatervoorziening. De overtollige warmteproductie in de zomer wordt opgeslagen in een centrale seizoensberging, van waaruit tijdens de winterperiode de opgeslagen warmte weer wordt onttrokken. De dimensionering van de warmteopwekking op de woningen en de energieopslag worden afgestemd op de mate waarin de woningen geïsoleerd kunnen worden. Met dit energieconcept kan het dorp binnen 10 jaar gefaseerd van het aardgas af.

Geen seizoens-onbalans energievraag en energieaanbod
Bij ‘gebruikelijke’ aardgasloze oplossingen, zoals grootschalige toepassingen van warmtepompen en zonnepanelen, is er sprake van seizoens-onbalans tussen energievraag en -aanbod. Hierdoor wordt het elektriciteitsnet kritisch belast en moet het verzwaard worden. Het grote voordeel van de collectieve hoge-temperatuur-seizoensberging is dat energieproductie en -verbruik in balans zijn, waardoor er geen netverzwaring nodig is. 

Proeftuinen Aardgasvrije Wijken
In het regeerakkoord en het Interbestuurlijk Programma is afgesproken dat voor het eind van deze kabinetsperiode 30.000 tot 50.000 bestaande woningen per jaar aardgasvrij worden gemaakt. Om dit mogelijk te maken, heeft het Rijk € 85 miljoen beschikbaar gesteld voor gemeenten. Zij kunnen in 2018 starten met een proeftuin voor het aardgasvrij maken van bestaande wijken. Uiterlijk 1 oktober wordt bekend of de gemeente Noordoostpolder de subsidie toegewezen krijgt.

Coverfoto: ”Nagele” (Public Domain) by lxhkrd

Dit artikel verscheen eerder op www.stadszaken.nl


Cover: ‘"Nagele" (Public Domain) by lxhkrd’



Meest recent

Station Zwolle door Atelier Luce (bron: Studio Nauta)

Stations realiseren in de transitietijd, Marianne Loof laat duurzame bouwstenen achter

Op 20 november nam Marianne Loof afscheid als Spoorbouwmeester, een functie die ze vier jaar heeft vervuld. Tijdens het congres ‘Tijd voor Transitie’ liet ze de vakwereld achter met haar visie op een andere manier van werken.

Verslag

5 december 2025

Weekoverzicht donderdag 4 december door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week waarin het goede evenwicht werd gezocht

Deze week ging het over balans en evenwicht. Tussen wonen en werken in de steden, tussen de domeinen van ruimte en energie, tussen oud en nieuw in bestaande wijken en tussen ontwerp en beheer.

Weekoverzicht

4 december 2025

Zuidas in Amsterdam door Daan Kloeg (bron: shutterstock)

Van scheiden naar verweven: het nieuwe perspectief op stedelijk werken

De balans tussen wonen en werken verschuift. Uit een nieuwe handreiking van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland blijkt dat bedrijvigheid essentieel is voor leefbare stadswijken en niet automatisch moet wijken voor woningbouw.

Interview

4 december 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op