In Stadszaken van 28 februari schrijft Pen: ‘’Je durft haast niet te zeggen dat ongeveer 30% van onze banen te vinden is bij de gewone bedrijven op gewone bedrijventerreinen en dat woonfuncties vaak funest zijn voor de vitaliteit van deze gebieden”.  

Ja, Cees Jan Pen, daar kom je wel laat achter. En als bedrijventerreinen nu niet meer mogen worden getransformeerd naar woningen, waar moeten die één miljoen woningen dan komen? Van Pen mochten ze al nooit in “het weiland”. Buitenstedelijk bouwen heeft hij keer op keer in de ban gedaan. Waar moet het dan wel? In die paar kloosters die in Brabant leegstaan?

Je moet het maar durven: pleidooien houden voor het ombatterijen van bedrijventerreinen in en nabij de stad naar woonlocaties omdat dat kan voorkomen dat we buitenstedelijke woonlocaties moeten toevoegen. Tegen alle cijfers en tegen alle onderzoeken in. Langzamerhand staat wel vast dat van de noodzakelijke extra één miljoen woningen zo’n 30% binnenstedelijk valt op te vangen. En dan moet er niet al te veel tegenzitten. Bodemvervuiling, langere procedures, financiële problemen zijn daar aan de orde van de dag. Maar voor Pen is dat nooit een belemmering geweest om te pleiten voor een verbod op buitenstedelijke locaties.  Sterker nog: hij pleitte tot voor kort nog voor een algemene ‘bouwstop’.

Met het kijken naar buitenstedelijke locaties kiezen we volgens hem de “gemakkelijke weg”. Door buitenstedelijke locaties tegen te houden, verplichten we ontwikkelaars en anderen te kiezen voor binnenstedelijk. Welnu, dat is inmiddels wel duidelijk geworden. Die verplichting leidt tot: woningnood, tot onbetaalbare prijzen voor woningen, tot verhuizingen van gezinnen van de binnenstad naar omliggende gemeenten. En dat leidt weer tot grote prijsstijgingen in de Amstelveens en de Diemens van deze wereld, waardoor de Alkmaars, de Zaanstads, de Purmerends de Almeres en de Lelystadgemeenten weer veel meer in trek zijn. 

Bedrijventerreinen kun je niet zomaar omkatten naar woonlocaties. Want “vergeten wordt dat het juist de meer kwetsbare lager geschoolden zijn met vaak minder mobiele banen in een stad die afhankelijk zijn van de (binnen)stedelijke bedrijventerreinen.” Pen maakt zich zorgen over de gemakzuchtige neiging om “overbodige” klassieke bedrijventerrein te willen transformeren.  Hij noemt als voorbeelden: westelijk Havengebied Amsterdam, Waarderpolder Haarlem, Achtersluispolder en Hembrugterrein Zaandam, Brinckhorst Den Haag, De Hoef Amersfoort, Merwedezone Utrecht etc. Zijn wanhoopskreet: ‘We laten het toch niet zover komen dat ik straks in sommige regio’s moet gaan pleiten voor een transformatiestop van stuwende bedrijventerreinen?’  

Uit zijn mond klinkt dat volstrekt ongeloofwaardig. Eerst een bouwstop, nu weer een transformatiestop. In het kader van de circulaire economie pleitte Pen onlangs voor een antikapitalistisch, concurrentieloos coöperatief economisch systeem. In zijn ’ondernemende regio’ is lector Pen de weg volledig kwijt.   

Jos Feijtel

Dit artikel is een reactie op het eerder in Stadszaken gepubliceerde artikel “Oprukkende woningbouw jaagt economische motoren te makkelijk de stad uit”