Bedrijventerrein in Culemborg door Aerovista Luchtfotografie (bron: Shutterstock)

Zelfbouw als recept voor een stagnerende woningmarkt: Entree Lanxmeer in Culemborg

1 juli 2012

3 minuten

Nieuws De stagnerende woningmarkt vraagt om creatieve manieren om de nieuwbouwproductie in beweging te krijgen. In Entree Lanxmeer in Culemborg ontwikkelt de gemeente de kavels op risico. Bewoners bepalen zelf het ontwerp van de woning én de woonomgeving. “Doordat de ontwikkelaar buiten beeld blijft besparen we zo twintig procent.”

Net als de meeste andere gemeenten in ons land, worstelt ook Culemborg als gevolg van de crisis met een stagnerende markt voor nieuwbouwwoningen. De Gelderse gemeente zocht naar uitbreidingsmogelijkheden van de bekende duurzame wijk Lanxmeer. Deze wijk werd op verschillende manieren ontwikkeld. In eerste instantie door begeleid individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap, maar later ook door enkele projectontwikkelaars. Willem Jan Stegeman, wethouder Ruimtelijke Ordening in Culemborg: “Voor de uitbreiding gaan we back to basic en kiezen we voor individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap. In de huidige crisisomstandigheden is dat realistischer. Doordat de ontwikkelaar buiten beeld blijft, kunnen we de woningen tegen kostprijs realiseren. Dat scheelt zo twintig procent. Bewoners bepalen bij deze aanpak ook zelf waar ze hun geld aan uitgeven en wat belangrijk voor ze is.”

Saskia Bosman, projectleider stedelijke vernieuwing bij de gemeente: “Lanxmeer is ontwikkeld met een heel bewuste groep bewoners. Met individueel en collectief particulier opdrachtgeverschap is de kans ook groter dat we de juiste doelgroep vinden. Een ontwikkelaar zoekt deze groep ook, maar uiteindelijk kiest hij primair voor het halen van zijn rendement. Het maakt hem minder uit of de gevonden koper duurzaam leeft en of hij goed bij de wijk past. En: projectontwikkelaars standaardiseren meer in hun woningbouw, dat past minder goed het karakter van Lanxmeer.”

Publieke regie

En dus de besloot de gemeente vorig jaar de kavels met de potentiële kopers op eigen risico te ontwikkelen. Bosman: “Het project wordt onder de gemeentelijke vlag ontwikkeld, maar we hebben onvoldoende capaciteit in huis om de hele ontwikkeling vlot te blijven trekken.”
Daarop pakte Bureau Over Morgen de handschoen op en stelde de gemeente voor de wijk te ontwikkelen door middel van publieke regie. Een aanpak waarbij toekomstige bewoners – want het woord consument gebruikt het bureau niet – niet alleen de woning maar ook de wijk samen mogen ontwerpen. Over Morgen faciliteerde en organiseerde het proces om naast inbreng van professionele kennis vooral de snelheid erin te houden.

Om een beeld te krijgen van de beoogde doelgroep voor Entree Lanxmeer organiseerde Over Morgen samen met de gemeente een positioneringsworkshop. Jan Jaap Wesselink, projectmanager Over Morgen: “Ook de bewoners van de bestaande wijk Lanxmeer werden uitgenodigd: wie zien zij graag als hun nieuwe buren?” Hieruit rolde het profiel van een bewoner bij wie fysieke én sociale duurzaamheid hoog in het vaandel staat. Vanwege de locatie dicht bij het NS-station moet hij gesteld zijn op dynamiek.
De uitkomsten van de workshop resulteerden in een uitgekiende marketingstrategie. Op verschillende manieren kreeg Entree Lanxmeer publiciteit. Door een slimme website en persberichten naar de juiste media, maar ook door reclameborden en artikelen in tijdschriften en kranten die de doelgroep aanspreken. Belangrijkste boodschap: ontwerp zelf je duurzame woning en wijk met alle begeleiding en zonder zorgen.

Zie voor de volledige publicatie:


Cover: ‘Bedrijventerrein in Culemborg’ door Aerovista Luchtfotografie (bron: Shutterstock)


Portret - Karl Bijsterveld

Door Karl Bijsterveld

Editor bij ROmagazine & Editor at Building Business


Meest recent

Concept van optoppen door MUST (bron: MUST)

Optoppen in een historische binnenstad met een gebiedsgerichte aanpak

Optoppen wordt al de nodige tijd toegepast als middel om woningen toe te voegen in de bestaande stad. Dat gebeurt complexgewijs maar kan een gebiedsgerichte aanpak extra inzicht geven? Bureau MUST zocht het uit voor de Amsterdamse binnenstad.

Interview

18 maart 2025

Paul Gerretsen.jpg door Anniek Pos (bron: Anniek Pos)

It’s 2025! So now what? Tijd voor nieuw vertrouwen!

De ruimtelijke opgaven waar we voor staan, vereisen daadkracht, innovatie en commitment, stelt Paul Gerretsen van de Vereniging Deltametropool. Vertrouwen in elkaar en in ons vakgebied is voor dit alles een absolute voorwaarde.

Opinie

17 maart 2025

Voorkant publicatie IPO Kennis Oogsten.png door Jeroen Meijer (bron: IPO)

Professioneel vooruit struikelen: ken je rol, investeer in relaties en blijf leren

De publicatie ‘Kennis oogsten in het landschap van leren’ bevat de lessen van twee jaar vol IPO-leerkringen. Co Verdaas en Hans Tijl blikken terug op die periode. “Het echte vraagstuk is hoe we met elkaar stappen vooruitzetten.”

Interview

17 maart 2025