Bodegraven

Zo bescherm je groen

23 juni 2017

2 minuten

Opinie Relatief kleine steden, omgeven door groene gebieden en water, naast de gangbare ‘droge’ infrastructuur. Dat kenmerkt Nederland. Internationaal benijdt men ons. Kunnen wij die basisstructuur behouden, ook in de stedelijke regio’s waar de druk om verder te verstedelijken toeneemt? Ja, dat kan, als we het geraffineerd aanpakken. Mijn ervaring leert dat die waardevolle groene gebieden in de buurt van steden alleen groen kunnen blijven als aan drie voorwaarden wordt voldaan.

Het zit anders!

In de eerste plaats gaat het uiteraard om visie, ambitie en planologisch beleid. Het aanwijzen van ‘groene contouren’ is in dit verband aan te raden; het dwingt om goed na te denken over welke gebieden we op de lange termijn echt van verstedelijking willen vrijwaren. En let daarbij op de derde dimensie. Alle grote steden beraden zich op de mogelijkheid van hoogbouw. De stevige discussie over de wolkenkrabber-plannen voor de Sluisbuurt in Amsterdam gaat ook over de enorme uitstraling (zichtbaarheid) in de wijde, groene omgeving. Het politiek bestuur kan structuurvisies, bestemmingsplannen en Nationale Landschappen wijzigen.

Daarom gaat de tweede randvoorwaarde over continuïteit: ‘robuust groen’ steunt op een solide en vitaal feitelijk gebruik. Dat kan door duurzame agrarische exploitatie. Of door een natuur- en recreatiefunctie waarbij eigendom en beheer in handen zijn van natuurorganisaties of recreatieschappen. Zorgboerderijen, streekeigen-productie, combinaties van boeren, natuurbeheer en recreatie: allemaal prima. Als het maar niet tot gepriegel in de marge beperkt blijft. De onopgeloste mega-problematiek van wegzakkende veenweidegebieden verzwakt bijvoorbeeld de weerbaarheid van de groene functie.

Het derde element van de heilige drie-eenheid van robuust groen gaat over de mate waarin het groen leeft bij bewoners en andere betrokkenen in het gebied. Komen zij actief in het geweer als verstedelijking dreigt? Een obscuur groepje prikkebenen redt het niet. Wel een brede beweging, met een neus voor netwerken, publiciteit en (politieke) beïnvloeding. Wat werkt niet? Het Groene Hart is een voorbeeld van een veel te groot, amorf gebied dat voornamelijk in de hoofden van bestuurders en ambtenaren bestaansrecht heeft. Beleidsdiarree over ‘Metropolitane parken’ zet evenmin zoden aan de dijk. Deel het Groene Hart op in herkenbare eenheden die echt waardevol zijn en investeer daar in: kleiner maar krachtiger. Ook stadskabouters die elke verstedelijking ‘in de wei’ afwijzen - fans van de ‘rode contouren’ – zijn niet effectief. Hun dogmatische benadering maakt hen tot losers: alles overal tegenhouden lukt niet. 


Bron: ROmagazine, juni 2017


Cover: ‘Bodegraven’


Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft


Meest recent

Bakkerswerkplaats Rotterdam door Bakkerswerkplaats Rotterdam (bron: Bakkerswerkplaats Rotterdam)

Maak ruimte voor impactmakers in gebiedsontwikkeling

Stuur niet meer alleen op de euro’s, maar kies in de plint ook voor ondernemers en partijen die maatschappelijk het verschil kunnen maken in een gebiedsontwikkeling. Dat is de rode draad van het manifest ‘Ruimte maken voor Impactmakers’.

Interview

30 juli 2025

Bouwplaats in de Binckhorst door KarinR (bron: shutterstock)

Bouwers en ontwikkelaars presenteren wensenlijst gebiedsontwikkeling aan Rijk

Zeven grote partijen uit de bouw- en ontwikkelsector doen een dringende oproep aan de Rijksoverheid. Alleen dan is het volgens dit zevental mogelijk om tot 100.000 woningen per jaar én integrale gebiedsontwikkelingen te komen.

Nieuws

29 juli 2025

De Gebietsbetreuung Wien actief in de straten van Wenen, om aandacht te vragen voor de ondersteuning van bewoners. door In_Zukunft_Wien (bron: Flickr)

Met gebiedsontwikkeling inzetten op de leefkwaliteit die mensen ervaren

Steeds vaker wordt aan gebiedsontwikkelaars gevraagd hoe ze vorm willen geven aan sociale duurzaamheid. Wat verstaan ze daaronder? Gebiedsontwikkelaar Helma Born (BPD) en TU Delft-onderzoeker Céline Janssen gingen in gesprek.

Interview

28 juli 2025