'Steentijd' bij Mensingeweer door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

Beeldessay: weg met kunst

28 augustus 2024

2 minuten

Beeldessay
Het is een van de mooiere wegen in het noorden van ons land: de Kustweg N361 die voert van Lauwersoog bij de Waddenzee naar de stad Groningen. ‘Van Wad tot Stad’ is door de provincie Groningen als overkoepelend thema genomen voor drie kunstwerken langs de kustweg. Ze vertellen het verhaal van dit gebied.

In het noorden bestaat inmiddels een behoorlijke traditie van kunstwerken langs doorgaande wegen. Recent passeerden de Stadsmarkeringen van de gemeente Groningen op Gebiedsontwikkeling.nu nog de revue. Andere bekende voorbeelden zijn het – door sommigen inmiddels verguisde en bekladde – gasmolecuul-kunstwerk en het aardbevingsmonument, beide langs de A7 richting Duitsland. De provincie Groningen doet nu ook een duit in het zakje, met de plaatsing van drie kunstwerken tussen Leens en de stad Groningen.

Op de kaart staat de locatie van de rotonde in Leens. Doorrijdend naar de stad volgen de rotondes in Wehe-den Hoorn en Mensingeweer.


Voor de plaatsing van de drie kunstwerken kreeg ontwerpbureau House of Design de opdracht om een overkoepelende ontwerpstrategie te ontwikkelen voor de kustweg N361. Bewoners uit de omgeving dachten hierover mee en gaven aan dat de uitstraling én monumentaal moest zijn én aan moest sluiten bij de omgeving.

De provincie voegde daaraan toe dat de visie onder een eerder project in het gebied (de ‘Lokale Maakplaats’, met een focus op circulaire maakindustrie) terug moest komen in het materiaalgebruik en het beeld. Het verhaal van het Groningse Hogeland moest hierin zichtbaar worden, zo reconstrueert House of Design het ontwerpproces. Dat is gebeurd door het verhaal van het Groninger landschap in de ontwerpstrategie te verwerken, alsmede het werk en de kleuren van de Groninger kunstkring De Ploeg.

Bakstenen pracht

Bij drie rotondes van de N361 zijn dit voorjaar even zovele kunstwerken geplaatst en op 31 mei geopend:

- ‘De Bomen boven Maaiveld’, in Leens. Een ontwerp van Eileen Blackmore, gebaseerd op het werk van kunstenaar H.N. Werkman die in Leens woonde. De twee bomen zijn ruim 10m hoog en gemaakt uit cortenstaal. Later worden hier nog dijkhuisjes van staal langs de weg geplaatst.

- ‘Tiggel’, in Wege-den Hoorn, naar een ontwerp van Gerard de Hoop (Studio VOLOP). Een ode aan de Groninger baksteen en de invloed daarvan op de architectuur in het gebied. Architecten als Egbert Reitsma en Siebe Jan Bouma staan bekend om de bouwwerken die hiermee realiseerden in de stijl van de Amsterdamse School.

- ‘Steentijd’ bij Mensingeweer, ontworpen door Volken de Vlas (eveneens Studio VOLOP). Een kunstwerk dat zowel een eerbetoon is aan de middeleeuwse kerken in Groningen als aan de steenfabrieken uit de 19de eeuw. Vanuit verschillende perspectieven vormen de stenen samen uiteenlopende vormen.

Bij de laatste twee kunstwerken zijn ook nestkasten, openingen en gaten voor vogels, vleermuizen en insecten aangebracht.

'De Bomen boven Maaiveld' in Leens (1) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘'De Bomen boven Maaiveld' in Leens (1)’ (bron: Kees de Graaf)


‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (2) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (2)’ (bron: Kees de Graaf)


‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (3) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (3)’ (bron: Kees de Graaf)


‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (4) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘De Bomen boven Maaiveld’ in Leens (4)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (1) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (1)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (2) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (2)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (3) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (3)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (4) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Tiggel’ in Wege-den Hoorn (4)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Steentijd’ bij Mensingeweer (1) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Steentijd’ bij Mensingeweer (1)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Steentijd’ bij Mensingeweer (2) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Steentijd’ bij Mensingeweer (2)’ (bron: Kees de Graaf)


‘Steentijd’ bij Mensingeweer (3) door Kees de Graaf (bron: Kees de Graaf)

‘‘Steentijd’ bij Mensingeweer (3)’ (bron: Kees de Graaf)



Cover: ‘'Steentijd' bij Mensingeweer’ (bron: Kees de Graaf)


Kees de Graaf door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Kees de Graaf

Eindredacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Architectuur, Kerckebosch, Zeist door Wikipedia Commons (bron: Nanda Sluijsmans)

Landschappelijk ontwikkelen in een naoorlogse probleemwijk, de lessen van Kerckebosch

Ook in bestaand stedelijk weefsel kunnen stenen en groen toekomstbestendig worden gemengd. Het project Kerckebosch in Zeist is een goed voorbeeld, de onderzoekers van Platform31 reisden af voor een evaluatie.

Casus

15 juli 2025

Alphen aan den Rijn, Zuid-Holland door My Eyes4u (bron: Shutterstock)

Esther Agricola over gebiedsontwikkeling als rechtvaardige manier om belangen af te wegen

Gebiedsontwikkeling vraagt om diverse vormen van samenwerking, met steeds vaker nieuwe actoren aan tafel. Een kolfje naar de hand van Esther Agricola, regiodirecteur bij BPD. Ze sprak met Ysbrand Visser onder meer over landschappelijk ontwikkelen.

Interview

15 juli 2025

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

De pijnlijke 50 procent-vraag

Er moet 50 procent meer worden gebouwd, en wel per direct. Volgens columnist Annius Hoornstra vraagt dat om rigoureuze en pijnlijke oplossingen, op de korte termijn. Wat gaat de politiek daaraan doen?

Opinie

14 juli 2025