De Jonge wijst zes potentiële grote verstedelijkingslocaties aan (allemaal buiten de Randstad)

Harm Janssen, CEO van BPD, de grootste gebiedsontwikkelaar van Nederland liet er eerder deze week in een interview op Gebiedsontwikkeling.nu geen misverstand over bestaan. “Als er iets is wat wij de politiek mee willen meegeven is het dit: dat er besluiten moeten worden genomen. Het is zo langzamerhand niet meer uit te leggen aan woningzoekenden dat er niet meer vaart wordt gemaakt.”

Janssen heeft daarvoor grote ontwikkellocaties nodig want die grotere schaal maakt het mogelijk om veel, voortvarend en betaalbaar te bouwen. Rijnenburg bij Utrecht en Haarlemmermeer-West, het zijn twee gebieden waar al lang over wordt gesproken en waar wat hem betreft op korte termijn de schop in de grond moet. “Als er iets is wat wij de politiek mee willen meegeven is het dit: dat er besluiten moeten worden genomen. Het is zo langzamerhand niet meer uit te leggen aan woningzoekenden dat er niet meer vaart wordt gemaakt.”

Zekerheid na 2030

Demissionair minister De Jonge lijkt de ambities van Janssen ook beleidsmatig te willen ondersteunen, want deze week maakte hij duidelijk in een brief aan de Tweede Kamer dat hij zes gebieden toe wil voegen aan de bestaande grote woningbouwlocaties. Het gaat om (verdere ontwikkeling van) de Brabantse Stedenrij en de Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen), de regio Twente, Noord-, Midden- en Zuid-Limburg (langs IC-stations) en de regio Groningen-Assen, met een uitloop naar Emmen en de Friese steden.

Deze gebieden komen naast de 45 bestaande woningbouwlocaties in 17 NOVEX-gebieden – plus 11 woningbouwlocaties buiten die NOVEX-gebieden – waarvoor Rijk en regio sinds het voorjaar van 2022 afspraken hebben gemaakt. Het is volgens demissionair minister De Jonge nu tijd om naar de periode na 2030 te kijken.

De Jonge schrijft: “Gemiddeld duurt de bouw van een woning – van eerste idee tot oplevering – zo’n 10 jaar. Daarom is het belangrijk om ook voor na 2030 tijdig nieuwe gebieden aan te wijzen en de huidige aanpak voor grootschalige woningbouw te verstevigen. Gemeenten, ontwikkelaars, bouwers, corporaties en beleggers kunnen doorpakken als er voldoende zekerheid wordt gegeven bij grote complexe gebiedsontwikkelingen.”

Kortom: er is geen tijd te verliezen. Eerder liet de minister al weten dat er, gezien de demografische ontwikkelingen, na 2030 nog eens een miljoen woningen nodig zijn om aan de behoefte te voldoen.

Elke regio telt

Opvallend is dat de zes nieuwe gebieden die volgens de minister als eerste in aanmerking komen voor grootschalige ontwikkeling, allemaal buiten de Randstad liggen. Daarmee lijkt De Jonge gevolg te geven aan het nieuwe adagium ‘elke regio telt’.

De keuze voor deze gebieden gebaseerd op een quickscan waarin is gekeken naar kansen op vier thema’s: ‘Wonen en Verstedelijking’, ‘Bereikbaarheid’, ‘Economie en Werken’ en ‘Water en Bodem’. In de brief worden de genoemde gebieden nadrukkelijk genoemd als ‘potentiële locaties’. In plaats van locaties zijn de zes gebieden dan ook beter te karakteriseren als ‘zoekgebieden’ die ook nog eens van verschillende orde en van verschillende andere factoren afhankelijk zijn.

De minister schrijft: “Verdere verstedelijking van de Brabantse Stedenrij, Noord- en Midden-Limburg en de Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen) sluit aan bij de zich ontwikkelende vraag in deze regio’s.” De zoekgebieden in de regio’s Zuid-Limburg en Twente zijn vooral gericht op de bredere regionale ontwikkeling. Grootschalige woningbouw in de regio’s Assen-Emmen en de Friese Steden is alleen mogelijk als de Nedersaksenlijn en de Lelylijn wordt aangelegd.

Nieuw kabinet

In het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet wordt het ontwikkelen van ‘grote woningbouwlocaties’ ook nadrukkelijk genoemd als een van de manieren om het woningtekort aan te pakken. Welke gebieden de coalitie in gedachten heeft en hoe dit in de praktijk vorm moet krijgen, is aan de nieuwe minister die binnenkort het stokje van Hugo de Jonge overneemt. Het ligt in de lijn der verwachting dat ‘iedere regio telt’ ook in de voorkeuren van het nieuwe kabinet niet zal ontbreken. Dan zal blijken of Rijnenburg en Haarlemmermeer West in de Randstad dan ook prioriteit krijgen.