2013.04.08_Eindhoven Valley_180

Eindhoven Valley: hoe een dorp de slimste regio ter wereld werd

8 april 2013

3 minuten

Nieuws Eindhoven ondergaat een metamorfose. Op de fundamenten van de oude industrie ontwikkelt zich in hoog tempo een succesvolle hightechregio. Wat is het geheim van Brabants brainport?

Je zou het bijna vergeten in deze tijden van eurocrisis en een derde recessie binnen vijf jaar, maar het gaat goed met de Nederlandse industrie. En als je de ontwikkelingen in de hightechregio Eindhoven als graadmeter zou nemen, dan gaat het zelfs heel goed.

Het succes van de Brabantse brainport wordt vooral in het buitenland opgemerkt. Eindhoven werd in 2011 door de onafhankelijke Amerikaanse denktank Intelligent Community Forum uitgeroepen tot ‘slimste regio ter wereld’. En alsof dat nieuws nog niet feestelijk genoeg is, kwam eind vorig jaar nog eens het bericht dat het gerenommeerde zakenblad Fortune Eindhoven heeft opgenomen in een lijstje van zeven steden die de kwaliteiten hebben om uit te groeien tot een tweede Silicon Valley.

Inmiddels is het ook boven de grote rivieren duidelijk geworden dat de traditionele aanjagers van de Nederlandse economie, de Rotterdamse haven en de Amsterdamse regio inclusief Schiphol, gezelschap hebben gekregen van een derde turbomotor die op volle toeren draait. Brabant neemt inmiddels een kwart van de Nederlandse export voor zijn rekening, terwijl de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland ieder blijven steken op een aandeel van ruim een vijfde. Dat in de Randstad de waardering groeit voor de prestaties in Eindhoven blijkt uit het tweedaags festival dat in februari in het Amsterdamse Paradiso werd georganiseerd onder de pakkende titel ‘Het Wonder van Eindhoven’. Volgens de organisatoren is ‘Eindhoven vandaag de dag nog steeds een symbiose van bedrijfsleven, wetenschap, kunst en cultuur.’ Maar toen eind februari wethouder Carolien Gehrels bij BNR zei dat ze Amsterdam in het buitenland het liefst zou willen betitelen als ‘Eindhoven-Noord’, was dat voor veel bewoners van de hoofdstad een stap te ver.

De reacties uit Amsterdam op de suggestie van Gehrels laten vooral zien welk superieur zelfbeeld er in de Randstad heerst. Eindhoven wordt nog steeds gezien als minder(waardig). Dat beeld heeft de Brabantse stad ook lange tijd van zichzelf gehad. En de stemming werd er niet beter op toen de industriële trots DAF in 1996 werd verkocht aan het Amerikaanse Paccar en Philips in 1998 het hoofdkantoor naar Amsterdam verplaatste.

Maar er waren ook mensen in Eindhoven die zich niet neerlegden bij de slachtofferrol en een ambitieuze visie op de regio ontvouwden. De Brabantse stad moest uitgroeien tot een hightechsector, zo was de boodschap. Silicon Valley werd nog niet genoemd, maar de goede verstaander las dit wel in het manifest dat rond 2000 in Eindhoven circuleerde.

Deze boodschap kwam niet uit de lucht vallen. De opstellers ervan zagen dat een aantal spin-offs van Philips, waaronder ASML, veelbelovend waren. En dat in de bedrijven rond de oude maakindustrie spelers ontstonden die de ambachtelijke kunde uit de mechanica gingen verbinden met de technologische kennis uit de fysica. Oude machinefabrieken, die onderdeel waren van Philips en Te Strake, groeiden uit tot de huidige toeleveranciers VDL en NTS. Het manifest bracht een discussie in de regio op gang. Overheid, bedrijfsleven en de TU Eindhoven sloegen bruggen en zetten de deur naar de wereld open. Vrijblijvendheid maakte plaats voor betrokkenheid en zelfbewustzijn. Waar Brabant voorheen Den Haag nog verweet de geldbuidel alleen te laten rinkelen voor de Randstad, groeide nu het inzicht dat de kracht in eigen kring gevonden moest worden. Het gebrek aan geld bleek een prima uitgangspunt voor nieuwe vormen van samenwerking tussen de 22 gemeenten in de regio, tussen grote en kleine bedrijven en voor het gezamenlijk uitvoeren van internationaal onderzoek.

Ambitie, toponderwijs, innovatie en nieuwe vormen van samenwerken waren de succesfactoren. Althans: dit model werkte in Eindhoven. Want iedere regio die zichzelf heruitvindt, heeft zijn eigen kenmerken — en die details bepalen vaak het verschil tussen falen en slagen.

Auteursrecht voorbehouden aan Het Financieele Dagblad

Zie ook:


Cover: ‘2013.04.08_Eindhoven Valley_180’


Door Fred Bakker

Redacteur FD Mediagroep


Meest recent

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van speelgeld naar een noodzakelijke investeringsgolf

Columnist Aeisso Boelman maakt zich zorgen. Terwijl wij de woningbouw razendsnel op gang moeten krijgen, zit Nederland op slot door een verouderende mobiliteitsbasis, netcongestie en schaarse publieke middelen.

Opinie

14 oktober 2025

Nederlands landschap Nationaal Parklandschap de Drentsche Aa, provincie Drenthe door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Een gebiedsbiografie moet zacht en hard tegelijk zijn

Gebiedsbiografieën helpen om het verleden van een gebied in kaart te brengen maar zijn ook behulpzaam om de toekomst mee uit te lijnen. Frank Strolenberg bracht ze systematisch in kaart.

Interview

14 oktober 2025

Droge kreek tijdens de hete zomer door AnoukHPhotography (bron: Shutterstock)

Het wordt iets minder droog in Brabant, maar de strijd om het (grond)water begint nu pas

Drie jaar geleden luidde de Adviescommissie Droogte de noodklok inzake de droogte in de provincie Noord-Brabant. Is er al iets gebeurd is met de adviezen. Slaagt men er al in het water beter vast te houden?

Analyse

13 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op