2015.01.29_Geef provincies de ruimte_660

Geef provincies de ruimte

29 januari 2015

2 minuten

Nieuws De Nijmeegse hoogleraar bestuurskunde Michiel Herweijer en adviseur bij PBLQ Peter Castenmiller steken de provincie een hart onder de riem. Ze bundelden hun jarenlange ervaring bij provinciale rekenkamers tot het boek Ruimte voor provinciaal beleid.

Windturbines

Natuurlijk, de twee hebben van alles op het provinciale beleid aan te merken, maar ze willen eerst en vooral onderstrepen dat er ook veel goed gaat. Herweijer noemt de decentralisatie jeugdzorg die door de tijdige afstemming tussen provincies en gemeenten ‘verreweg het soepelst verloopt van de drie decentralisaties’. En wat die vermaledijde windturbines betreft: ‘Daar is in Friesland een nogal moeizaam compromis uit voortgekomen’, erkent Herweijer. ‘Maar elke Fries weet nu hoe de discussie zich heeft afgespeeld. Het overall beeld is dat de democratie heeft gewonnen.’

Ondermaats

Niettemin moesten Herweijer en Castenmiller ook constateren dat de financiële controle bij provinciale projecten vaak ondermaats is. ‘Bij de uitbesteding van projecten aan derden hebben Statenleden meer bevoegdheden dan ze zelf denken’, stelt Castenmiller. ‘Veel provincies hebben een aandeelhoudersrol in bedrijven. Dan weten Statenleden vaak niet wat hun mogelijkheden zijn om namens de provincie invloed uit te oefenen.’ Castenmiller voorziet een ruimere rol van de rekenkamer. ‘Onze primaire functie is controleren. Maar ik zie dat we opschuiven naar voorlichting over controlemogelijkheden. Je merkt dat Statenleden dat ontzettend waarderen.’

Ruimtelijk gebied

Maar hoeveel valt er nog voor te lichten als fusiegemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden in toenemende mate de concurrentie met de provincie aangaan? ‘In Flevoland bestaan nog slechts zes gemeenten, in Zeeland dertien. Op een gegeven moment gaan de schalen van provincies en gemeenten vrijwel samenvallen’, erkent Castenmiller. ‘Je zult moeten waarborgen dat je niet op elkaars terrein komt. Dus de provincies vooral op ruimtelijk gebied en gemeenten op het sociaal domein.’

Profileren

Daarbij kunnen de provincies zich volgens Herweijer voldoende profileren door ‘gewoon te doen waarvoor de wetgever ze heeft aangewezen. Blijf zorgen voor een goeie ruimtelijke ordening met steden die bereikbaar zijn. Pak de verrommeling van de openbare ruimte aan. Probeer in krimpgebieden voorzieningen overeind te houden. En krijgt een gemeente op last van de provincie met windmolens of biovergisters te maken, zorg dan dat omwonenden daar ook voordeel aan hebben.’

Bemiddelende rol

‘Zichtbaarheid is voor een provincie niet essentieel’, zegt Castenmiller. ‘Het is inherent aan de positie als middenbestuur dat je vooral bemiddelt tussen rijksoverheid en gemeenten. Een rol waarin je minder contact hebt met burgers. Dat die provincies dan makkelijk over het hoofd zien, hoeft natuurlijk niet slecht te zijn, hè. Je wordt misschien wel vergeten omdat je de zaken goed doet.’

‘Ruimte voor provinciaal beleid’ verschijnt op 27 januari. Uitgeverij Kluwer, 29,90.


Cover: ‘2015.01.29_Geef provincies de ruimte_660’



Meest recent

Cafe in Werkspoor Kathedraal in Utrecht door Frans Blok (bron: Shutterstock)

De hoopvolle slotsom van een ronde door Nederland: burgers doen ertoe bij ruimtelijke kwaliteit

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gingen in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. Ze delen hun belangrijkste bevindingen en wijzen op de cruciale rol van burgers.

Uitgelicht
Analyse

15 oktober 2025

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van speelgeld naar een noodzakelijke investeringsgolf

Columnist Aeisso Boelman maakt zich zorgen. Terwijl wij de woningbouw razendsnel op gang moeten krijgen, zit Nederland op slot door een verouderende mobiliteitsbasis, netcongestie en schaarse publieke middelen.

Opinie

14 oktober 2025

Nederlands landschap Nationaal Parklandschap de Drentsche Aa, provincie Drenthe door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Een gebiedsbiografie moet zacht en hard tegelijk zijn

Gebiedsbiografieën helpen om het verleden van een gebied in kaart te brengen maar zijn ook behulpzaam om de toekomst mee uit te lijnen. Frank Strolenberg bracht ze systematisch in kaart.

Interview

14 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op