Overheid, zitting door Salivanchuk Semen (bron: shutterstock.com)

Grote schoonmaak of juridisch gekkenhuis

20 november 2012

2 minuten

Nieuws Friso de Zeeuw en Fred Hobma belichten de context en doelstelling van de nieuwe Omgevingswet. De intentie voor de wet is goed, maar er zijn zeker ook minpunten.

De afgelopen jaren heeft de wetgevingsmachine op volle kracht gedraaid. In 2008 trad een nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening in werking. Als onderdeel van die wet is sindsdien een nieuwe regeling voor de private grondexploitatie van kracht. In 2010 volgde de Wabo, die de vertrouwde bouwvergunning inruilde voor de integrale omgevingsvergunning. Naar aanleiding van de crisis maakte bet kabinet Balkenende de Crisis- en Herstelwet (ook 2010). Dat leverde onder meer verkorte termijnen op bij uitspraken van de Raad van State en nieuwe instrumenten als het 'gebiedsontwikkelingsplan'. Aanvankelijk bedoeld als tijdelijke wet, ligt nu bij de Eerste Kamer bet wetsvoorstel om de Crisis- en Herstelwet permanent te maken. Althans totdat de nieuwe Omgevingswet alle zojuist genoemde wetten (en vele andere) integreert.

De analyse dat bet omgevingsrecht te complex en versnipperd is voor burgers, ondernemers en overheden vormt de aanleiding voor bet wetgevingsprogramma Omgevingswet. De complexiteit wordt vooral veroorzaakt door verschillende wetten met eigen invalshoeken (ruimte, natuur, veiligheid, milieu, monumenten), specifieke bevoegdheden, normen en procedures. Enkele wetten die geïntegreerd worden in de Omgevingswet zijn de Wetten Ruimtelijke Ordening, Milieubeheer, Bodembescherming en Geluidhinder en de Waterwet, Crisis- en Herstelwet, Interimwet Stad- en Milieubenadering, Spoedwet Wegverbreding, Tracewet en de Wabo.

Inzichtelijk en samenhangend

Dit complexe samenstel van wetten veroorzaakt trage besluitvorming, onvoorspelbaarheid en hoge kosten. De operatie Omgevingswet moet inzichtelijke en samenhangende wetgeving creeren. Dit moet leiden tot een snellere, goedkopere en betere besluitvorming, minder regeldruk en een betere aansluiting op de maatschappelijke opgaven. Hierdoor moet zo'n 10% (€ 650 mln per jaar) op de plankosten bespaard kunnen worden. Het is niet duidelijk waar deze besparing neerslaat: bij overheden, burgers of bedrijven.

De wetgevingsoperatie is zo groot en ingrijpend dat de inwerkingtreding niet eerder dan omstreeks 2018 wordt voorzien. Naar verwachting wordt in de eerste helft van 2013 - mogelijk al in maart - het wetsvoorstel naar de Raad van State gestuurd voor advies. Wel zijn voorlopige versies va nde wet met toelichting beschikbaar. 2018 lijkt ver weg, maar een vergelijkbare operatie als het nieuwe Burgerlijk Wetboek kostte ongeveer 4 decennia. Het wetgevingstraject van de Omgevingswet staat dus onder hoge druk.


Cover: ‘Overheid, zitting’ door Salivanchuk Semen (bron: shutterstock.com)


Fred Hobma

Door Fred Hobma

Afdeling Management in the Built Environment, TU Delft

Friso de Zeeuw door - (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Door Friso de Zeeuw

Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft


Meest recent

Cafe in Werkspoor Kathedraal in Utrecht door Frans Blok (bron: Shutterstock)

De hoopvolle slotsom van een ronde door Nederland: burgers doen ertoe bij ruimtelijke kwaliteit

Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg gingen in actuele projecten op zoek naar ruimtelijke kwaliteit. Ze delen hun belangrijkste bevindingen en wijzen op de cruciale rol van burgers.

Uitgelicht
Analyse

15 oktober 2025

Aeisso Boelman column cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Cleo Mulder)

Van speelgeld naar een noodzakelijke investeringsgolf

Columnist Aeisso Boelman maakt zich zorgen. Terwijl wij de woningbouw razendsnel op gang moeten krijgen, zit Nederland op slot door een verouderende mobiliteitsbasis, netcongestie en schaarse publieke middelen.

Opinie

14 oktober 2025

Nederlands landschap Nationaal Parklandschap de Drentsche Aa, provincie Drenthe door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Een gebiedsbiografie moet zacht en hard tegelijk zijn

Gebiedsbiografieën helpen om het verleden van een gebied in kaart te brengen maar zijn ook behulpzaam om de toekomst mee uit te lijnen. Frank Strolenberg bracht ze systematisch in kaart.

Interview

14 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op