Go column cover 2

Inclusief: gemengde wijk is goed voor iedereen

5 juni 2019

2 minuten

Opinie GO COLUMN “Alleen hoogopgeleide Amsterdammers profiteren van toenemend welzijn”, kopte het Parool[1] vorige maand. De krant baseert zich op het onderzoek ‘De Staat van de Stad’, dat onderbouwt wat velen al lang zagen gebeuren. Amsterdam is onbetaalbaar geworden voor middeninkomens en die vinden nu een woonplek in de regio. Volgens econoom Barbara Baarsma[2] zien middengroepen “de stad groeien en bloeien, maar zijn ze daar zelf geen onderdeel meer van. Dat is een heel groot gevaar[3].” Deze ruimtelijke uitsortering vergroot de kansenongelijkheid in opleiding en werk. Verschil in woon-werkafstanden, huizenprijzen en recente verkiezingsuitslagen illustreren deze polarisatie. Hoewel het sterkst in Amsterdam, treedt dit fenomeen ook op in onder meer Den Haag en Utrecht.

Een Amerikaans onderzoek[4] naar hoe kansenongelijkheid te vermijden, kwam tot een interessante conclusie: het is niet erg als je ouders minder opleiding of inkomen hebben. Dat wordt pas een probleem als geen enkel kind in je klas of straat ouders heeft met een ander perspectief op het leven. Dan wordt klimmen op de sociale ladder als een Hollywoodfilm. Iets onwerkelijks. Niet voor jou weggelegd. 

Een gemengde wijk met plek voor middeninkomens dient daarom de basis te zijn voor elke stads(her)ontwikkeling. Laat de opbouw van Rotterdam West, begin vorige eeuw ontworpen door G.J. de Jongh, een inspiratie zijn. De bovenklasse woont hier aan de hoofdstraten. Elke zijstraat die je neemt, daal je een trede van de sociale ladder. In hun dagelijkse routine zien wijkbewoners een palet aan levenslopen. De wijk is zeker niet vrij van problemen, maar deze zijn minder groot dan bijvoorbeeld in Rotterdam Zuid. Dit lijkt te komen doordat de concentratie van kansarmen kleiner is en de menging met andere bevolkingsgroepen juist groter. 

Ook in West leven verschillende groepen in hun bubbels zonder al te veel interactie. Maar elkaars aanwezigheid valt niet te ontkennen. In de supermarkt, tram, op het schoolplein en op straat treffen de bubbels elkaar. Zo is een ieder zich bewust, inclusief kinderen, van wat het leven te bieden heeft. 

Dit strookt ook met onze woonwensen[5]. Want ‘we’ wonen graag in een buurtje van mensen zoals wijzelf. Deze verschillende buurtjes vormen samen een gemengde wijk. Bovendien kun je zo wooncarrière maken binnen de wijk. Een inclusieve ontwikkeling is uiteindelijk welbegrepen eigenbelang. Goed voor de stad en goed voor onszelf.

  1. Alleen hoogopgeleide Amsterdammers profiteren van toenemend welzijn - Parool
  2. Hoogleraar en directievoorzitter Rabobank Amsterdam 
  3. De staat van de stad 2019 / 1’ 17” 15
  4. Inside Game, Outside Game (1999), David Rusk
  5. BPD onderzoek ‘Thuis in mijn stad’, 2018 en Prof. Jan Latten: www.trouw.nl


Cover: ‘Go column cover 2’


Daan Zandbelt

Door Daan Zandbelt

Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving en partner bij De Zwarte Hond, een ontwerpbureau voor architectuur en stedenbouw in Rotterdam.


Meest recent

Weekoverzicht donderdag 12 juni door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de ‘nieuwe’ manier van leven

Het ging deze week over hoe wij de gebouwde omgeving opnieuw en beter leren gebruiken. Van het ontrafelen van het sociale weefsel tot de lessen uit de Smart City. En van het beter benutten van sportvelden tot het ontrafelen van het sociale weefsel.

Weekoverzicht

12 juni 2025

Co Verdaas door Phil Nijhuis (bron: Deltacommissaris)

“Hoe zit het sociaal weefsel in elkaar?"

In gesprek met Ysbrand Visser van Stedebouw & Architectuur gaat Co Verdaas in op de ontwikkeling en positie van het vak gebiedsontwikkeling anno 2025. Zijn pleidooi: blijf altijd bereid te leren en te reflecteren, vanuit kwetsbaarheid en openheid.

Uitgelicht
Interview

12 juni 2025

Zicht op Nathan Phillips Square en Toronto Logo, 's Nachts in het centrum door Jon Bilous (bron: shutterstock)

De ‘mislukte’ slimme stad: lessen uit het Smart City-experiment van Toronto

Vijf jaar nadat de stekker uit het smart-city project Quayside project is getrokken, blikt hoogleraar Stephen Goldsmith terug op de geleerde – en alweer vergeten – lessen uit het experiment.

Onderzoek

11 juni 2025