maatschappelijk vastgoed

Maatschappelijk vastgoed in verandering

Onderzoek Maatschappelijk vastgoed is de benaming voor een heel diverse groep gebouwen zoals onderwijsinstellingen, verzorgingshuizen, bibliotheken, theaters, brandweerkazernes. Deze gebouwen en hun functies zijn van groot belang voor een goede ruimtelijke ordening. Locatie, opzet en gebruik ervan worden echter in belangrijke mate bepaald door sectoraal beleid (onderwijsbeleid, zorgbeleid etc). Deze achtergrondstudie van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) verkent hoe sectorale regels doorwerken op hun ruimtelijke dynamiek (spreidingspatroon, buurtfunctie).

Van voorzieningslogica naar rendementslogica

De studie vergelijkt 2 soorten maatschappelijk vastgoed: basisscholen en woonzorggebouwen voor ouderen.

In de ouderenzorg heeft een stelselwijziging plaatsgevonden van aanbodgestuurde naar vraagvolgende bekostiging. Op grond van meer dan 60 interviews constateert de studie in die sector een verschuiving in het denken over vastgoedvraagstukken. Overwegingen van efficiency van de exploitatie, de alternatieve aanwendbaarheid van grond en gebouwen, een juiste product-doelgroepcombinatie zijn een belangrijkere rol gaan spelen, in plaats van de nabijheid en spreiding van het aanbod van de dienst. In het onderzoek is dit geduid als een verschuiving van voorzieningslogica via dienstverleningslogica naar rendementslogica.

In het basisonderwijs, waar nog grotendeels aanbodsturing plaatsvindt, spelen deze overwegingen veel minder.

Ruimtelijke sturing

De studie concludeert dat bij een stelselwijziging naar vraagvolgende bekostiging het vraagstuk van ruimtelijke sturing in de overweging meegenomen moet worden. Sectoraal beleid biedt immers in beginsel dan geen aangrijpingspunt meer voor sturing, en de instrumenten van ruimtelijke ordening hebben inherente beperkingen.

Download het rapport hier (PDF, 20 MB)

Dit item verscheen eerder op PBL.nl


Cover: ‘maatschappelijk vastgoed’


joost tennekes

Door Joost Tennekes

Political scientist at Planbureau voor de Leefomgeving

Hans van Amsterdam

Door Hans van Amsterdam

Researcher GIS at The Netherlands Environmental Assessment Agency (PBL)

Like Bijlsma

Door Like Bijlsma

Architect, Editor en Onderzoekster Sector Ruimtelijke Ordening en Leefomgevingskwaliteit

Hedwig

Door Hedwig van der Linden

Onderzoeker Leerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft - H.vanderLinden@tudelft.nl

lianne van duinen

Door Lianne van Duinen

projectleider at Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli)

Arnoud Vlak

Door Arnoud Vlak

Managing Director at PUBLIC VALUE


Meest recent

Studenten protesteren tegen de woningnoodcrisis door etreeg (bron: Shutterstock)

Jong en klem op woningmarkt, creatieve woonconcepten kunnen helpen

Je zult maar jong zijn en een woning willen bemachtigen: geen sinecure. Bram Djajadiningrat Onderzocht welke afwegingen jongvolwassenen maken op de woonmarkt. Concessies zijn onvermijdelijk. Maar nieuwe woonconcepten kunnen helpen.

Onderzoek

29 september 2023

Pipistrelle vleermuis door Rudmer Zwerver (bron: Shutterstock)

Enorme vertraging door één vleermuis? Daar maakt het SMP (hopelijk) een eind aan

Woningbouw- en renovatieprojecten lopen steeds vaker vertraging op door de aanwezigheid van beschermde diersoorten. Met het Soortenmanagementplan liggen ontwikkelingen minder lang stil én blijven de dieren goed beschermd.

Nieuws

29 september 2023

Weekoverzicht Cover door Ineke Lammers (bron: gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de grote beurt

Wil je helemaal bij zijn bij de (gebieds)ontwikkelingen van de afgelopen week? Dan zijn dit de stukken die je gelezen moet hebben. Deze week kwamen de grote ingrepen in de stad aan bod: boulevards, kanaal- en spoorzones en ziekenhuiscampussen.

Nieuws

28 september 2023