New York - June 2, 2018: A view down a busy avenue street, People walk on busy streets door Helen89 (bron: shutterstock)

Meer ruimte voor de voetganger is goed voor de stad, maar vergroot ook de ongelijkheid

8 februari 2023

3 minuten

Onderzoek Onderzoek in de 35 grootste en drukste stedelijke gebieden van Amerika laat zien dat de positie van de voetganger in de stad essentieel is. Krijgt de voetganger de ruimte, dan wordt een wijk aantrekkelijker en stijgen de vastgoedprijzen. Alleen groeit daarmee direct ook de sociale ongelijkheid in de steden.

Wetenschappers hebben gebiedsontwikkelaars de afgelopen jaren al veel bijgebracht over wandelen en wandelpaden in steden. Wil je de openbare ruimte aantrekkelijker maken voor wandelaars (en gebruikers daarmee aansporen tot beweging)? Kijk dan vooral verder dan alleen de fysieke ingrepen en neem ook naar het gevoelsaspect mee. Inzetten op het vergroten van de ‘wandelbaarheid’ van de stad kan de bewoners van de stad ook minder eenzaam maken omdat de betrokkenheid tussen bewoners onderling wordt vergroot. En een andere studie toont aan dat goede, groene wandelfaciliteiten die de dagelijkse behoeften in een stad met elkaar verbinden, zorgen voor meer fysieke activiteit bij de bewoners.

Economische winst

De Amerikaanse non-profit organisatie Smart Growth America brengt elk jaar het Foot Traffic Ahead-rapport uit. In dit onderzoek kijken de onderzoekers niet zozeer naar de manier hoe bewoners aan het wandelen kunnen worden gebracht. De insteek is vooral: wat levert het de steden economisch gezien op als mensen massaal de auto laten staan. Het begrip walkability staat centraal in het rapport. In de 35 grootste en drukste stedelijke gebieden van Amerika is gekeken of bewoners in staat zijn om de belangrijkste voorzieningen lopend binnen 30 minuten te bereiken. Is dat het geval, dan is de buurt walkable.

In buurten waar de bezoekers binnen 30 minuten alle voorzieningen kunnen bereiken, liggen de vastgoedprijzen 40 procent hoger

De 2023-editie van Foot Traffic Ahead laat zien dat het verbeteren van de walkability ook financiële gevolgen kan hebben. De onderzoekers concluderen dat de commerciële vastgoedprijzen in de walkable buurten ruim 40 procent hoger liggen dan in wijken waar een auto noodzakelijk is. De huizenprijzen doen hier weinig voor onder; ook deze zijn in de beloopbare buurten 34 procent hoger dan in de wijken waar voetgangers niet van de juiste infrastructuur gebruik kunnen maken.

Extra aantrekkelijke wijken

Deze verschillen ontstaan volgens Smart Growth America omdat de wijken die wél geschikt zijn om te lopen als veel aantrekkelijker worden ervaren door bewoners. De vraag naar dit soort woonmilieus is groot, terwijl het aanbod van dit soort buurten en wijken in veel grote Amerikaanse steden juist heel gering is. Vooral de binnensteden, de zogeheten downtowns, scoren van oudsher heel slecht op het gebied van voetgangersvoorzieningen. Dat maakt de wijken waar voorzieningen wél goed te voet bereikbaar zijn extra aantrekkelijk. De coronapandemie heeft dit proces alleen maar versterkt, blijkt uit het rapport. De Amerikaanse stadscentra werden door de pandemie minder aantrekkelijk, maar in de walkable wijken gebeurde het tegenovergestelde.

BOSTON - JUNE 9: People walk in pedestrian zone on June 9, 2013 in Boston. Boston is the capital and largest city of the US state of Massachusetts. 4.1 million people live in Boston urban area. door Tupungato (bron: shutterstock)

‘BOSTON - JUNE 9: People walk in pedestrian zone on June 9, 2013 in Boston. Boston is the capital and largest city of the US state of Massachusetts. 4.1 million people live in Boston urban area.’ door Tupungato (bron: shutterstock)


De oplossing voor gebiedsontwikkelaars wereldwijd: creëer gemengde gebieden waar de stad wat aan heeft en zorg dat deze gebieden goed bereikbaar zijn voor voetgangers. En vergeet de voetganger niet alleen bij herontwikkelingen, maar geef de voorzieningen voor deze groep een prominente plaats in de gebiedsontwikkeling. Zo zorg je én voor de (al bekende) gezondheidswinst en kun je als gemeente tegelijkertijd ook economische winst realiseren.

Gentrificatie

Maar, waarschuwen de onderzoekers, in de Amerikaanse steden hebben deze ontwikkelingen wel een schaduwkant. Omdat de wijken met volop walkability zo enorm in trek zijn, ontstaat hier een gentrificatieproces. Het maakt de gebieden voor veel mensen onbetaalbaar (een proces waar Amerikaanse steden vaker mee te maken hebben na ingrepen in de openbare ruimte). De focus op het realiseren van genoeg betaalbare woningen is volgens de onderzoekers dan ook van groot belang wanneer je als gebiedsontwikkelaar kijkt naar het realiseren of herontwikkelen van walkable gebieden.


Lees het volledige onderzoek op de site van Smart Growth America.


Cover: ‘New York - June 2, 2018: A view down a busy avenue street, People walk on busy streets’ door Helen89 (bron: shutterstock)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Waarnemend hoofdredacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Jantine Kriens.jpg door Rob ter Bekke (bron: Raad voor de leefomgeving en infrastructuur)

Rli: Kabinet kan leefomgevingsproblemen beter aanpakken

Nederland heeft te maken met taaie vraagstukken in de leefomgeving die alsmaar onopgelost blijven. Dat is de conclusie van de Rli in een nieuw advies. “Gebiedsontwikkeling laat juist al mooi de kracht van gebiedssamenwerkingen zien.”

Nieuws

16 mei 2025

Luchtfoto bedrijventerrein nabij Amsterdam Amstel door Dr. Victor Wong (bron: Shutterstock)

Ruimte voor werk vraagt om een gemeente die stuurt op flexibiliteit

Ruimte maken voor werk staat hoog op politieke agenda’s, maar de praktische uitwerking ervan blijkt complex. Met het Podium voor Gebiedsontwikkeling pleit SITE Urban Development voor meer sturing en een actievere rol van de overheid.

Analyse

16 mei 2025

GO Weekoverzicht 15 mei 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van een tweede, toekomstbestendig leven

Deze week ging het vooral over het tweede leven van gebiedsontwikkelingen. De Leidse Meelfabriek krijgt een tweede leven, hoe zorg je ervoor dat zo’n tweede leven ook klimaatbestendig is en welke (vergeten) instrumenten zijn onmisbaar?

Weekoverzicht

15 mei 2025