2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover

Openbare les voor een duurzame havenstad

20 november 2015

3 minuten

Recensie Het RDM terrein in Rotterdam was op 17 november 2015 het historische decor van een toekomstgericht evenement. Het Kenniscentrum Duurzame HavenStad van de Hogeschool Rotterdam lanceerde zes nieuwe onderzoekslijnen met lezingen, workshops, demonstraties en clinics. Lector Gebiedsontwikkeling en transitiemanagement Gert-Joost Peek sprak er zijn Openbare Les uit. Een voor Rotterdam belangrijk betoog.

In het prachtig geïllustreerde boekje ‘Veranderstad: stedelijke gebiedsontwikkeling in transitie’ etaleert Peek zijn wetenschappelijke kennis en praktijkervaring in stedelijke gebiedsontwikkeling. In zijn Openbare Les stelt hij zich de vraag hoe de organisatie van stedelijke gebiedsontwikkeling moet veranderen wil de stad een transitieplatform zijn. Zijn antwoord: gebiedsontwikkeling moet niet langer als productieketen maar als collectief proces worden aangepakt. “Ik zie deze aanpak als de kern van de veranderstad oftewel van de verandering naar een veerkrachtige en adaptieve maak- en stromenstad”, aldus Peek.

Peek noemt waardecreatie de kern van de stedelijke gebiedsontwikkelingsopgave. Met name in Rotterdam lijkt men zich hier goed van bewust. Voorbeelden die in de openbare les langskomen, zoals De Luchtsingel nabij Rotterdam Centraal of de Smog Free Tower van Studio Roosegaarde in het Merwe-Vierhavensgebied, zijn kleinschalig maar hebben een groot positief effect op de waarde van hun stedelijke omgeving. Peek plaatst deze in het kader van bredere maatschappelijke trends als actief burgerschap en sociaal ondernemen. De Rotterdamse economie moet op lokaal niveau creatieve maakindustrie in de stad stimuleren, en tot op het niveau van de metropoolregio Rotterdam-Den Haag werken aan circulariteit.

Peek en zijn collega’s willen de potentie van ‘nieuwe bedrijvigheid voor Rotterdam' onderzoeken, stimuleren en laten zien. Deze nieuwe bedrijvigheid is volgens Peek een belangrijk onderdeel van een havenstad die veerkrachtig is en adaptief vermogen heeft. Zij ontwikkelt zich hand in hand met ruimtelijke opgaven die zich vooral in de bestaande stad voordoen, omdat daar de potentie ligt. Het zijn de scholieren en studenten die, bij woorden van burgemeester Aboutaleb, door Peek aangewezen worden als een belangrijke bron van die potentie.

Hoewel Peek’s zeer toegankelijke Openbare Les hier en daar nog onnodig abstract is, legt hij een sterke basis neer voor veranderingsgezind onderzoek én onderwijs in de havenstad. Door integrationisme, pluralisme, en isolationisme - als zijnde verschillende ‘organisatieparadigma’s’ en perspectieven op ‘interorganisationele relaties’ - gaandeweg te vervangen door begrijpelijker termen, zullen veel studenten op het vlak van stedelijke ontwikkeling straks stevig beslagen ten ijs komen. Peek’s typering van de drie V’s (verwerven, volume, verkoop) naar de drie C’s van concept, commitment en community is uitgesproken normatief, maar ook uiterst effectief in het duiden van een zeer complexe stedelijke werkelijkheid.

In zaal 210 van het Innovation Dock waren veel collega’s maar helaas weinig studenten aanwezig. Het is te hopen dat zij wel naar andere colleges van Peek en de zijnen zullen gaan. Zij zullen hier veel van opsteken.

Zie ook:


Cover: ‘2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover’


tom daamen2

Door Tom Daamen

Directeur SKG, Associate Professor Urban Development Management TU Delft


Meest recent

Bakkerswerkplaats Rotterdam door Bakkerswerkplaats Rotterdam (bron: Bakkerswerkplaats Rotterdam)

Maak ruimte voor impactmakers in gebiedsontwikkeling

Stuur niet meer alleen op de euro’s, maar kies in de plint ook voor ondernemers en partijen die maatschappelijk het verschil kunnen maken in een gebiedsontwikkeling. Dat is de rode draad van het manifest ‘Ruimte maken voor Impactmakers’.

Interview

30 juli 2025

Bouwplaats in de Binckhorst door KarinR (bron: shutterstock)

Bouwers en ontwikkelaars presenteren wensenlijst gebiedsontwikkeling aan Rijk

Zeven grote partijen uit de bouw- en ontwikkelsector doen een dringende oproep aan de Rijksoverheid. Alleen dan is het volgens dit zevental mogelijk om tot 100.000 woningen per jaar én integrale gebiedsontwikkelingen te komen.

Nieuws

29 juli 2025

De Gebietsbetreuung Wien actief in de straten van Wenen, om aandacht te vragen voor de ondersteuning van bewoners. door In_Zukunft_Wien (bron: Flickr)

Met gebiedsontwikkeling inzetten op de leefkwaliteit die mensen ervaren

Steeds vaker wordt aan gebiedsontwikkelaars gevraagd hoe ze vorm willen geven aan sociale duurzaamheid. Wat verstaan ze daaronder? Gebiedsontwikkelaar Helma Born (BPD) en TU Delft-onderzoeker Céline Janssen gingen in gesprek.

Interview

28 juli 2025