2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover

Openbare les voor een duurzame havenstad

20 november 2015

3 minuten

Recensie Het RDM terrein in Rotterdam was op 17 november 2015 het historische decor van een toekomstgericht evenement. Het Kenniscentrum Duurzame HavenStad van de Hogeschool Rotterdam lanceerde zes nieuwe onderzoekslijnen met lezingen, workshops, demonstraties en clinics. Lector Gebiedsontwikkeling en transitiemanagement Gert-Joost Peek sprak er zijn Openbare Les uit. Een voor Rotterdam belangrijk betoog.

In het prachtig geïllustreerde boekje ‘Veranderstad: stedelijke gebiedsontwikkeling in transitie’ etaleert Peek zijn wetenschappelijke kennis en praktijkervaring in stedelijke gebiedsontwikkeling. In zijn Openbare Les stelt hij zich de vraag hoe de organisatie van stedelijke gebiedsontwikkeling moet veranderen wil de stad een transitieplatform zijn. Zijn antwoord: gebiedsontwikkeling moet niet langer als productieketen maar als collectief proces worden aangepakt. “Ik zie deze aanpak als de kern van de veranderstad oftewel van de verandering naar een veerkrachtige en adaptieve maak- en stromenstad”, aldus Peek.

Peek noemt waardecreatie de kern van de stedelijke gebiedsontwikkelingsopgave. Met name in Rotterdam lijkt men zich hier goed van bewust. Voorbeelden die in de openbare les langskomen, zoals De Luchtsingel nabij Rotterdam Centraal of de Smog Free Tower van Studio Roosegaarde in het Merwe-Vierhavensgebied, zijn kleinschalig maar hebben een groot positief effect op de waarde van hun stedelijke omgeving. Peek plaatst deze in het kader van bredere maatschappelijke trends als actief burgerschap en sociaal ondernemen. De Rotterdamse economie moet op lokaal niveau creatieve maakindustrie in de stad stimuleren, en tot op het niveau van de metropoolregio Rotterdam-Den Haag werken aan circulariteit.

Peek en zijn collega’s willen de potentie van ‘nieuwe bedrijvigheid voor Rotterdam' onderzoeken, stimuleren en laten zien. Deze nieuwe bedrijvigheid is volgens Peek een belangrijk onderdeel van een havenstad die veerkrachtig is en adaptief vermogen heeft. Zij ontwikkelt zich hand in hand met ruimtelijke opgaven die zich vooral in de bestaande stad voordoen, omdat daar de potentie ligt. Het zijn de scholieren en studenten die, bij woorden van burgemeester Aboutaleb, door Peek aangewezen worden als een belangrijke bron van die potentie.

Hoewel Peek’s zeer toegankelijke Openbare Les hier en daar nog onnodig abstract is, legt hij een sterke basis neer voor veranderingsgezind onderzoek én onderwijs in de havenstad. Door integrationisme, pluralisme, en isolationisme - als zijnde verschillende ‘organisatieparadigma’s’ en perspectieven op ‘interorganisationele relaties’ - gaandeweg te vervangen door begrijpelijker termen, zullen veel studenten op het vlak van stedelijke ontwikkeling straks stevig beslagen ten ijs komen. Peek’s typering van de drie V’s (verwerven, volume, verkoop) naar de drie C’s van concept, commitment en community is uitgesproken normatief, maar ook uiterst effectief in het duiden van een zeer complexe stedelijke werkelijkheid.

In zaal 210 van het Innovation Dock waren veel collega’s maar helaas weinig studenten aanwezig. Het is te hopen dat zij wel naar andere colleges van Peek en de zijnen zullen gaan. Zij zullen hier veel van opsteken.

Zie ook:


Cover: ‘2015.11.20_Openbare les voor een duurzame havenstad_cover’


tom daamen2

Door Tom Daamen

Directeur SKG, Associate Professor Urban Development Management TU Delft


Meest recent

TU Delft Faculteit Bouwkunde door Rosa de Wolf (bron: Blauwdruk)

Vergroening en verwatering opnieuw de trend in ontwerpland

Het is een traditie: de jaarlijkse presentatie van de stand van de landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland. Jaap Modder is onder de indruk van de ontwerpkracht maar kritisch over de rol van ontwerpers bij de grote woningbouwproductie.

Recensie

19 december 2025

Dit was de week van leren door te doen door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van leren door te doen

Ons lerend vermogen stond deze week centraal. Lessen van de Gouden Piramide, de inzichten van de lokale aanpak in Alphen aan den Rijn bij het bouwen voor starters en de 11 PPS-tips die het werken aan de gebiedsontwikkeling Haverleij heeft opgeleverd.

Weekoverzicht

18 december 2025

Haverleij.jpeg door Drone Addicts (bron: Drone Addicts)

Haverleij: de lessen van 25 jaar samenwerking in de stadsrand

Haverleij laat zien dat het anders kan. Geen standaard uitbreiding aan de stadsrand, maar een gebied waarin landschap, architectuur, natuur en recreatie vanaf het begin met elkaar zijn verweven. Een nieuwe uitgave presenteert de geleerde lessen.

Uitgelicht
Casus

18 december 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op