Piushaven Tilburg

Ploeteren met posities, partijen, programma’s, processen, participatie en poen

19 februari 2018

4 minuten

Recensie Het programma Stedelijke Transformatie gaat nu echt van start. De eerste grote conferentie vindt donderdag 22 februari plaats. De praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling en de Sectie Urban Development Management TU Delft zijn de belangrijkste kennispartners in dit publiek-private programma. Wie op zoek is naar kennis over en inzicht in de complexe materie van de binnenstedelijke gebiedsontwikkeling kan het beste terecht bij het boek 'Zo werkt gebiedsontwikkeling' , aldus Gertjan Giele.

Gebiedsontwikkeling, het vakgebied dat ons al decennia bezighoudt, heeft er een zeer goed gedocumenteerd boek bij. Met Zo werkt gebiedsontwikkeling levert Friso de Zeeuw een lijvig boekwerk waarin de complexe materie van gebiedsontwikkeling voor stad en ommeland helder uiteen wordt gezet.

De hoofdstukken gaan overzichtelijk en prettig gerubriceerd in op de verschillende facetten van gebiedsontwikkeling. Complexe onderwerpen worden ongecompliceerd opgediend. De presentatie van het boek is attractief. De stijl deels feitelijk en - Friso eigen - veelal talig, opiniërend en prikkelend. De materie wordt uitgelegd aan de hand van (mijn eigen keuze P’s) ploeteren met posities, partijen, programma’s, processen, participatie en poen.

Het boek is verplichte kost voor zowel de oude rot in het vak als voor de grote schare nieuwe professionals die na de crisis gelukkig weer instroomt.

proces- en realisatierisico's binnenstedelijke gebiedstransformatie

‘proces- en realisatierisico's binnenstedelijke gebiedstransformatie’


Proces - en realisatierisico's bij binnenstedelijke gebiedstransformaties. Schema uit ' Zo werkt gebiedsontwikkeling'. 

De relevantie en de actualiteit van het boek zijn groot. Inmiddels woont een groot deel van de Nederlandse bevolking in de stad of stedelijke omgeving. Dit aandeel zal de komende jaren nog verder toenemen: de stad als motor voor economische ontwikkeling en sociale stijging. Veel steden staan daarom de komende decennia voor de geweldige uitdaging om ruimte te bieden aan deze groei.

Het vakgebied gaat al lang niet meer over ‘stenen stapelen’. Gebiedsontwikkeling gaat over het toevoegen van (maatschappelijke) waarden door middel van transformatie en herontwikkeling van gebieden met nieuwe gemengde programma’s.
Daarbij is er ook steeds meer aandacht voor het landschap als kwalitatieve contramal van de stad. Hier liggen mogelijkheden om landelijke- en regionale recreatieve netwerken uit te breiden en verder vorm te geven. Dat biedt kansen.

Maar er zijn ook serieuze afbreukrisico’s. “De stad is alles tegelijkertijd”. Op pagina 161 van Zo werkt gebiedsontwikkeling staan de uitdagingen beschreven waar steden voor staan. Een stapeling van ambities: slim, gezond, groen, compact, duurzaam, mobiel, inclusief, innovatief, voedzaam, circulair en ga zo maar door. Multi-doelstellingen in een steeds wisselende multi-multi actor-omgeving. Waarbij iedere actor tevreden en ‘met resultaat’ thuis moet komen. 

Getallenvoorbeeld grond- en vastgoedexploitatie#

‘Getallenvoorbeeld grond- en vastgoedexploitatie#’


Getallenvoorbeeld GEM. Schema uit ' Zo werkt gebiedsontwikkeling'. 

Aan de hand van verschillende praktijkvoorbeelden schetst het boek door de tijd heen de opgaven, de partijen, de belangen, de rollen, planvormen, de gekozen samenwerking, de ontwikkel- en de financiële strategie. Samenwerken en verbinden, al dan niet op basis van geformaliseerde overeenkomsten, is daarbij de rode draad. Succes- en faalfactoren passeren de revue en worden voorzien van kritische kanttekeningen.

Friso gaat in op een breed spectrum aan praktijkvoorbeelden. In mijn ogen is in het boek de herstructureringsopgave van de na-oorlogse gebieden onderbelicht. Hoewel in de afgelopen twee decennia, met name in de grote steden, al grote gebieden zijn aangepakt, ligt de belangrijkste opgave nog voor ons. Herstructurering in de nieuwe wereld van de corporatiesector - aan de leiband van de nieuwe Woningwet en met de hoge energieambitie - zal op alle P-vlakken een grote uitdaging zijn. Wat mij betreft een aanbeveling om als nieuw hoofdstuk aan de tweede druk toe te voegen. 

Organogram GEM

‘Organogram GEM’


Organogram GEM. Bron: Schimmel, H. (2017). PPS in veranderende gebiedsopgaven. Nyenrode. P.4. Schema uit ' Zo werkt gebiedsontwikkeling'. 

Friso geeft zelf aan dat de publicatie tijdgebonden is: voor, tijdens en na de crisis. Hoewel de context permanent verandert, is het boek in de basis echter een universeel bruikbaar standaardwerk. Het zou de ambitie moeten hebben zich door de tijd heen organisch te kunnen ontwikkelen. Actualiteiten en voortschrijdende inzichten kunnen eenvoudig toegevoegd worden. Met Zo werkt gebiedsontwikkeling heeft Friso de Zeeuw bij zijn afscheid als praktijkhoogleraar aan de TU Delft het kennis-fundament gelegd. We moeten de kennis met z’n allen levend houden. 


Lees hier alle 13 reviews over Zo werkt gebiedsontwikkeling.    

Lees hier meer over het programma Stedelijke transformatie

Bekijk hier de informatie over het Eerste Jaarcongres ‘Samen aan de slag met Stedelijke Transformatie’ op 22 februari.

Coverafbeelding: Gebiedsontwikkeling Piushaven Tilburg (2017). Beeld uit ' Zo werkt gebiedsontwikkeling'. 


Cover: ‘Piushaven Tilburg’


Gertjan Giele

Door Gertjan Giele

Programmamanager Woningbouw, Dienst Stedelijke Ontwikkeling Den Haag


Meest recent

Sjaak Vinken en Leonie Kuepers.jpg door Streetwise (bron: Streetwise)

Het (landelijke) medicijn voor de kleine en middelgrote winkelstraat

De revitalisering van de kleine en middelgrote binnensteden is in heel Nederland een enorme uitdaging. Na het tot leven wekken van de Limburgse binnenstad onderzoekt Streetwise nu of haar methodiek ook op andere plekken kan werken.

Uitgelicht
Interview

11 oktober 2024

De haven van Damen Shiprepair Amsterdam door Make more Aerials (bron: Shutterstock)

Woningbouw of scheepsbouw: wie krijgt er voorrang?

Het hing al een tijdje in de lucht: werklocaties worden niet meer zo gemakkelijk omgezet in wonen. In Amsterdam-Noord sneuvelt een groot bouwplan, de scheepsreparateur hoeft niet te wijken.

Analyse

11 oktober 2024

GO weekoverzicht 10 oktober 2024 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de ruimtelijke tegenaanval

Deze week wordt op Gebiedsontwikkeling.nu de ruimtelijke tegenaanval vol ingezet. Of het nu gaat om ontwerpend onderzoek, het krachtenspel in de Nederlandse plint of om leefstijlen die wel degelijk meerwaarde hebben.

Weekoverzicht

10 oktober 2024