Koopwoningmarkt geeft inzicht in verstedelijking
Het beeld van de sterkste marktgebieden dat zich op landelijk niveau al langere tijd aftekent, omvat niet alleen de noordvleugel en een groot deel van de zuidvleugel van de Randstad. Het behelst ook het westelijk deel van Gelderland en het middendeel van Brabant.
Toen wij voor de eerste maal, in 2010, een kaartbeeld stileerden, had dat de vorm van een rompertje. Dat heeft het niet meer, maar het ‘rompertje’ is intussen wel een begrip geworden. Bovendien vormt het sterke marktgebied als het ware de romp van ons land.
Het rompertje komt vergaand overeen met de verzameling van regio’s die economisch en demografisch het hoogste scoren; de samenhang is evident, want bereikbaarheid van arbeidsplaatsen bij de keuze van een woonplaats speelt uiteraard een rol. En omgekeerd: bedrijven vestigen zich graag op locaties waar zij gekwalificeerde (jonge) arbeidskrachten kunnen aantrekken. Het zit nog wat gecompliceerder in elkaar dan ik hier beschrijf.
Maar de tendens naar polarisatie tussen (stedelijke) regio ’s die groeien en andere gebieden is een verschijnsel dat wij internationaal waarnemen. De korrelatie met de regionale spreiding van politieke voorkeuren biedt ook interessante inzichten. Een recent artikel van onderzoeker Josse de Voogd gaat daarop in.
Buiten het min of meer aaneengesloten gebied van het rompertje, doen enkele 100.000 plus-steden (met hun randgemeenten) het goed: Groningen, Zwolle en Maastricht. Hier komen ook factoren om de hoek kijken als de locatiegebonden attracties (aminities) van steden, naast hun puur economische kracht. Gerard Marlet (Atlas voor Gemeenten) heeft daar onderzoek naar gedaan.
Door Friso de Zeeuw
Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft
