Windmolen op Texel rond water door EvgeniT (bron: Pixabay)

Sweco: hou bij ruimtelijke investeringen meer rekening met stijging zeespiegel

2 maart 2021

2 minuten

Onderzoek Tot 2050 kosten de vijf grootste ruimtelijke investeringsopgaven van het land samen al ruim 900 miljard euro. Maar dit bedrag is aan de lage kant, omdat er nauwelijks rekening gehouden is met de toekomstige effecten van zeespiegelstijging. Dat blijkt uit onderzoek van ingenieursadviesbureau Sweco.

De stijging van de zeespiegel is binnen de Nederlandse gebiedsontwikkeling een steeds actueler thema. Zo is er sinds twee jaar het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. Hierin werken overheden, kennisinstellingen, bedrijven (waaronder Sweco), plannenmakers en maatschappelijke organisaties samen om bijvoorbeeld de mogelijke gevolgen voor de ruimtelijke inrichting in kaart te brengen of te verkennen hoe tijdig op de stijging kan worden geanticipeerd. Maar ondanks die inspanningen valt er qua mate van urgentie ook nog genoeg te verbeteren, concluderen onderzoekers van Sweco.

Koppelen van agenda’s

In het rapport Ruimte voor de toekomst onderzocht het adviesbureau de waarde en ruimtevraag van de vijf grootste investeringsopgaven van Nederland: infrastructuur, woningbouw, energietransitie, klimaatadaptatie en natuur & landbouw. De belangrijkste conclusie: ondanks het totale prijskaartje van ruim 900 miljard euro en de ongeveer 100.000 hectare aan benodigde grond wordt er binnen de plannen nog nauwelijks tot geen rekening gehouden met de gevolgen van de stijging van de zeespiegel. Voorbeelden van eventuele effecten zijn hogere waterstanden op en langs kust en rivieren, verzilting in rivieren en polders en vernatting van de laaggelegen delen van Nederland.

Alleen in de watersector wordt er volgens Sweco nu al (tot op zekere hoogte) rekening gehouden met de eventuele gevolgen voor de toekomst. En dat is zorgelijk, zeggen de onderzoekers. Daarom adviseren zij niet alleen dat alle sectoren bij hun planvorming rekening moeten houden met een mogelijke zeespiegelstijging, zij benadrukken ook het belang om opgaven te combineren. “Koppel de verschillende investeringsagenda’s om maatregelen tegen zeespiegelstijging betaalbaar en maatschappelijk acceptabel te houden.”

Flexibiliteit

Een andere conclusie van het rapport is dat er naast het creëren van urgentie ook ruimte vrijgehouden moet worden voor maatregelen die in de toekomst nodig zijn om Nederland te beschermen. En om voldoende ruimte beschikbaar te houden is ‘samenhangende sturing’ essentieel. “Zeespiegelstijging kan tot gevolg hebben dat de miljardeninvesteringen die we nu doen in de toekomst alsnog op de schop moeten. Nog een groter risico is dat, zonder samenhangende sturing, de snelle ruimtelijke ontwikkelingen in de komende decennia ervoor zorgen dat er helemaal geen flexibiliteit of ruimte meer is om in de toekomst de aanpassingen te kunnen doen die nodig zijn om ons land in de toekomst veilig en leefbaar te houden. Vooral in de laaggelegen delen moeten we niet alles dicht bouwen.”


Lees het volledige onderzoek op de website van Sweco.


Cover: ‘Windmolen op Texel rond water’ door EvgeniT (bron: Pixabay)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Waarnemend hoofdredacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Large Brown Meeting Table door Rawpixel.com (bron: shutterstock)

Ontwerpkracht moet een betere plek krijgen aan de bestuurstafels

Jutta Hinterleitner, Karin Peeters en Taco Postma schreven in opdracht van Platform Ontwerp NL een essay over hoe de kloof tussen ontwerp(ers) en bestuurders kan worden gedicht. Daarvoor werden negen projecten aan een analyse onderworpen.

Analyse

8 juli 2025

Hoog zicht op de Haagse stad met moderne gebouwen, groene ruimtes, een gracht en geparkeerde auto’s op een zonnige zomerdag in Nederland door 21 Aerials (bron: shutterstock)

Oud-VROM-minister Sybilla Dekker: “Je moet begrijpen hoe besturen werkt”

Jarenlang stopte het Rijk de ruimtelijke ordening onder de zoden. Tot verdriet van Sybilla Dekker, voormalig minister van VROM. Ysbrand Visser, hoofdredacteur van Stedebouw & Architectuur, sprak met haar.

Interview

8 juli 2025

Frans de Wit - Vijf beelden op een kromme door Biccie (bron: Wikimedia Commons)

Paul Jansen (Arup) over opkomst innovatiedistricten – flexibiliteit staat voorop

De term ‘Innovatiedistrict’ wint in rap tempo aan populariteit, maar wordt zelden goed uitgelegd. Waar gaat het om? Anneke Jongerius, placemaker bij gebiedsontwikkelaar AM, vroeg het Paul Jansen, specialist in innovatiegebieden bij Arup.

Interview

7 juli 2025