Geen eigenaarschap is geen resultaat
Waarom is door voorgaande kabinetten dan zo weinig resultaat geboekt op het gebied van duurzaamheid? Wij, jonge plannenmakers, zien het gebrek aan eigenaarschap van de energietransitie als de belangrijkste oorzaak.
Wij onderschrijven de noodzaak van de energietransitie. Vinden het zelfs de belangrijkste opgave voor Nederland. Maar als we dan voor de keuze staan, doen we dan wat we zeggen? Pak je op een regenachtige dag de fiets of stap je toch in de auto? Wie draait de doucheknop na exact vijf minuten dicht? Worden het zonnepanelen of kies je toch voor een vakantie of een nieuwe keuken? Het klimaatprobleem lost zich zonder mij wel op, toch?
Ondanks onze goede bedoelingen en mooie voornemens, kiezen wij op het moment suprême meestal niet vóór de energietransitie. Wij zien eenzelfde risico op het sneuvelen van de duurzame voornemens van politieke partijen tijdens de komende kabinetsformatie. Wordt er echt gekozen voor de energietransitie of komt het geld vooral weer in andere potjes terecht?
Volgens ons moet het kabinet wel de kwartiermaker zijn voor de energietransitie, maar niet de belangrijkste eigenaar. Dit eigenaarschap ligt bij ieder van ons. Niet alleen bij de geitenwollensokken types, Tesla-rijders of eigenaren van energie neutrale woningen. De energietransitie gaat de komende kabinetsperiode van hype naar mainstream. Voor iedereen toegankelijk en betaalbaar. Zodat iedereen kan en wíl meedoen. Zodat wij allemaal écht eigenaar kunnen zijn van ons stukje energietransitie.
Veranderende gereedschapskist
Hoe? Dat is de vraag die daarop volgt. Van het kabinet vragen wij om de energietransitie toegankelijk te maken voor iedereen. Het kabinet kan hiervoor kiezen uit een grote gereedschapskist vol met mogelijkheden. Denk aan de gebruikelijke subsidies of budgetneutrale abonnementen voor energiebesparing in woningen. Een duurzamer aanbod in bouwmarkten, energieleveranciers die je standaard een contract voor groene energie aanbieden. Je energieprestaties meten en vergelijken met de buurt via je energierekening of slimme energiemeter. Of toch kaderstellende regelgeving voor duurzame maatregelen die zich binnen vijf jaar terugverdienen, zoals bij bedrijven al het geval is. Een kleine greep uit de gereedschapskist.
De jongste generatie plannenmakers vraagt het volgende kabinet om de energietransitie op één te zetten. Geen compromis op dit vlak tijdens de formatie. De afspraken op nationaal en internationaal niveau vasthouden én waarmaken. Dat doen de nieuwe regeringspartijen niet alleen, maar samen met ons, de 17 miljoen eigenaren van de energietransitie.
Dit artikel verscheen eerder op wijmakennederland.nl.
Door Jody Bakker
Adviseur Planeconomie en Ruimte bij Rho adviseurs voor leefruimte
