platform voor kennis, nieuws en debat
Door Jan Jager
4 aug 2018 - ONDERZOEK Gemeenten moeten terughoudend zijn met woningbouw op bedrijventerreinen, tenzij dit vergezeld gaat met extra maatregelen om het hitte-eilandeffect te dempen. Dat stellen onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam en ingenieursbureau BOOT. Naast bedrijventerreinen blijken ook kunstgrasvelden 'hotspots'.
Op bedrijventerreinen steeg de oppervlaktetemperatuur afgelopen week plaatselijk tot 56 graden. ’s Nachts koelt het er amper af doordat geen verdamping plaatsvindt door het ontbreken van groen. Hetzelfde geldt voor kunstgrasvelden. Uit oppervlaktemetingen met behulp van een satelliet die onderzoekers van ingenieursbureau BOOT verwerkten in een kaart, blijkt de temperatuur op het speeloppervlak van kunstgrasvelden aanzienlijk hoger dan op reguliere grasvelden. “Met warmtestraling loop je dan eigenlijk als een beer op een warme plaat”, benadrukt senior adviseur Bertrick van den Dikkenberg van BOOT.
Nationale Hittestress Kaart
Met collega’s ontwikkelde hij de Nationale Hittestress Kaart (NHK). Bedrijventerreinen tekenen zich op deze kaart scherp af door een donkerrood aura, wat wijst op plaatselijk zeer hoge temperaturen. Stedelijke woonwijken slaan aanzienlijk minder rood uit, het buitengebied is relatief koel. Ofschoon het om oppervlaktetemperaturen gaat, komen deze qua hitte-eilandeffect goed overeen met de locaties waar hoge luchttemperaturen worden gemeten, stelt Van den Dikkenberg, maar hij benadrukt dat de modellen nog niet sluitend zijn en hij daarom een voorbehoud moet maken.
De kaart geeft volgens Van den Dikkenberg in elk geval een betrouwbaar beeld van de grote verschillen die optreden in het land.
Bedrijventerrein Tradeport West
Bedrijventerrein Tradeport West spant de kroon met een gemeten oppervlaktemperatuur van 55.7 graden, op de voet gevolgd door bedrijventerrein Hoge Weide in Geldermalsen en Westhaven in Amsterdam. De heetste kunstgrasvelden liggen in Kesteren, Eindhoven en Rotterdam met een speelveldtemperatuur van resp. 42.9, 42.8 en 37.8 graden. De temperaturen van vergelijkbare natuurgrasvelden in deze gemeente ligt gemiddeld 6 tot 9 graden lager.
Lector Water in en om de stad Jeroen Kluck van de Hogeschool van Amsterdam benadrukt net als Van den Dikkenberg dat de kaart van BOOT oppervlaktetemperaturen laat zien op basis van satellietdata en niet van luchttemperaturen of gevoelstemperaturen. ‘Het is logisch dat bedrijventerreinen – met veel zwarte daken – daar heet uit komen, wat ook geldt voor kunstgrasvelden.
Wonen op bedrijventerreinen
Doel van de exercitie van BOOT is de hotspots op te sporen en hitte te bestrijden. De kaarten laten volgens Van den Dikkenberg zien dat het toevoegen van wonen op bedrijventerreinen niet kan zonder maatregelen te nemen om hittestress tegen te gaan. Jeroen Kluck is het daarmee eens. “Wonen op bedrijventerreinen vereist aanleg van groen voor het creëren van aangename schaduwplekken voor overdag en verdamping ten behoeve van afkoeling ’s nachts. Volgens mij essentieel in deze tijd, waarin we inbreiden en meer woningen bouwen. Dat mag wat kosten. Gezien de huizenprijzen, die eerder door schaarste gedreven zijn dan door aanlegkosten, moet er ruimte zijn voor meer ruimtelijke kwaliteit en groene gevels en daken.”
Warmste industrieterreinen Nederland
Locatie, plaats en temperatuur in graden Celsius
Bron: Boot
Coverfoto: Erlend Bjørtvedt
Dit artikel verscheen eerder op stadszaken.nl
