GO Drone: Rotterdam de hoogte in

22 juni 2017

4 minuten

Nieuws In 2030 heeft Rotterdam er zo'n 60.000 inwoners bij. Ruim een derde hiervan zal in het stadscentrum wonen. De algemene gedachte heerst dat als er meer mensen in de stad willen wonen, de stad beter omhoog kan groeien dan verder opzij. Zo wordt hoogbouw vaak ingezet als middel om hoge stedelijke dichtheden te bereiken. Op zaterdag 17 en zondag 18 juni vonden de architectuurdagen in Rotterdam plaats op het Wijnhaveneiland, ook wel het Maritiem District genoemd, en op de Wilhelminapier. In beide gebieden zegeviert de hoogbouw. De skyline van Rotterdam krijgt er dus een paar wolkenkrabbers bij, maar is dat de enige manier om in de bestaande stad bij te bouwen?

De stad is in trek
Voor de Tweede Wereldoorlog woonden er in het centrum van Rotterdam zo’n 90.000 mensen. Op dit moment telt het centrum van Rotterdam ongeveer 33.000 inwoners en kent de stad een bevolkingsdichtheid van ongeveer 8.000 inwoners per vierkante kilometer. Ter vergelijking, Manhattan New York heeft een bevolkingsdichtheid van bijna 26.000 inwoners per vierkante kilometer. De stadsdriehoek van Rotterdam kent een relatief hoog percentage publiek toegankelijk oppervlak (63%) en een hoog percentage onbebouwd oppervlak (70,5%); tel daar de 150 voetbalvelden aan platte daken bij op en je hebt een aardige verdichtingsmogelijkheid in deze naoorlogse stad. De ambitie van Rotterdam om in 2030 zo’n 55.000 centrumbewoners te hebben is niet zo onvoorstelbaar. 

Het aantal bouwplannen in de stad neemt snel toe. Duizenden woningen worden toegevoegd aan locaties in en rondom het centrum met projecten zoals Bright, Rotta Nova, Fenixloodsen, de Nieuwe Admiraliteit, Coolhaven, Westewagenstraat, torens op en rond het Wijnhaveneiland, Cool en rond de Kruiskade. Maar ook het aantal kleine invulprojecten, vaak vanuit kleine nieuwe ondernemers geïnitieerd, stijgt. Deze vaak bijzondere projecten laten de kwaliteit en diversiteit van de wijken toenemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de lofts van Moervast in Crooswijk (Rakstraat), de Noordsingel Lofts van New Industry aan de Noordsingel en de diverse 'gaatjes vullen'-projecten zoals die aan de Pannekoekstraat. Maar ook de transformatieprojecten zoals de ombouw van de Noordsingelgevangenis en het Zuiderziekenhuis leveren een bijdrage aan de stijging van het aantal inwoners. (RTM-XL)

Van haven naar hoogbouw
Het Maritiem District en de Wilheminapier zijn voorbeelden van herontwikkeling van twee voormalige havengebieden langs de Maas. In het Maritiem District ontstonden ooit de eerste binnenhavens van de stad. Het stadsdeel staat nu weer volop in de belangstelling. Met veel nieuwe bouwprojecten op de planning zal dit gebied de komende jaren compleet van uiterlijk veranderen.

De Wilheminapier is inmiddels al 30 jaar in herontwikkeling en veranderd van havengebied op Zuid tot onderdeel van het Rotterdamse centrum. Maar zoals kenmerkend voor Rotterdam, is ook de Wilhelminapier nog niet af. De wolkenkrabbers rijzen op uit de resterende stukken grond en pakhuizen worden opgetopt. 

Rotterdamse daken
Deze maand vonden tevens de Rotterdamse dakendagen plaats in de havenstad. Hierbij komt de vraag naar voren welke rol deze daken kunnen vervullen bij het verdichten van de stad.

In lijn hiermee heeft de BNA de ontwerpstudie ‘Licht verdicht – optoppen van bestaande gebouwen in stadscentrum Rotterdam’ uitgevoerd, waarbij een drietal locaties in de binnenstad van Rotterdam verkend zijn op basis van ontwerpend onderzoek. Het optoppen van bestaande gebouwen kan een bijdrage leveren aan het doel van de gemeente Rotterdam om meer woningen toe te voegen aan het centrum van de stad. Het onderzoek wijst uit dat veel van de naoorlogse gebouwen in het centrum een draagconstructie hebben die het mogelijk maken het gebouwen op te toppen en bovenop het bestaande gebouw functies toe te voegen. (BNA)

Verdichting versus intensivering
Om de discussie over binnenstedelijke woningbouw en verdichting op gang te brengen, maakte architectenbureau De Zwarte Hond een waar Verdichtingsspel waarmee ontwikkelaars, ontwerpers en overheden verdichting kunnen onderzoeken.
Het verdichten van de stad in de vorm van glazen torens kent niet alleen maar lof. Zo stelt architectuurcriticus Justin Davidson dat deze torens een negatieve invloed hebben op het leven in de moderne stad. Er ontstaat volgens Davidson een karakterloze stad, waar de kleur en textuur van de gebouwen verdwijnt, waardoor het aangename karakter van de stad verdwijnt.
Het bouwen in de hoogte waardoor je hogere stedelijke dichtheden bereikt, draagt in theorie bij aan de levendigheid op straat. Maar of dit in werkelijkheid ook zo uitpakt stelt de winnaar van de MCD scriptieprijs 2017 ter discussie. Hiermee komt het vraagstuk van het verschil tussen verdichten en intensiveren aan het licht.
Van belang is de vraag of Rotterdam met al haar verdichtingsplannen ook een levendige en leefbare stad zal zijn.

Bronnen: www.rtm-xl.nl, www.bna.nl, www.dearchitect.nl, www.ted.com


Cover: ‘GO Drone: Rotterdam de hoogte in’


Hedwig

Door Hedwig van der Linden

Onderzoeker Leerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft - H.vanderLinden@tudelft.nl


Meest recent

Sjaak Vinken en Leonie Kuepers.jpg door Streetwise (bron: Streetwise)

Het (landelijke) medicijn voor de kleine en middelgrote winkelstraat

De revitalisering van de kleine en middelgrote binnensteden is in heel Nederland een enorme uitdaging. Na het tot leven wekken van de Limburgse binnenstad onderzoekt Streetwise nu of haar methodiek ook op andere plekken kan werken.

Uitgelicht
Interview

11 oktober 2024

De haven van Damen Shiprepair Amsterdam door Make more Aerials (bron: Shutterstock)

Woningbouw of scheepsbouw: wie krijgt er voorrang?

Het hing al een tijdje in de lucht: werklocaties worden niet meer zo gemakkelijk omgezet in wonen. In Amsterdam-Noord sneuvelt een groot bouwplan, de scheepsreparateur hoeft niet te wijken.

Analyse

11 oktober 2024

GO weekoverzicht 10 oktober 2024 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van de ruimtelijke tegenaanval

Deze week wordt op Gebiedsontwikkeling.nu de ruimtelijke tegenaanval vol ingezet. Of het nu gaat om ontwerpend onderzoek, het krachtenspel in de Nederlandse plint of om leefstijlen die wel degelijk meerwaarde hebben.

Weekoverzicht

10 oktober 2024