Skanderbeg Square, Tirana" (CC BY 2.0) by Andrew Milligan sumo door Andrew Milligan sumo (bron: Wikimedia Commons)

Metamorfose van Tirana oogst lof en kritiek

27 maart 2020

2 minuten

Analyse De Albanese hoofdstad Tirana zit economisch en stedenbouwkundig in de lift. Zij groeit snel uit tot een succesvolle Europese stad. Maar ondanks alle positieve geluiden en internationale prijzen, is er ook kritiek. Bewoners zijn niet tevreden. Volgens Archined mist de stad een context en voelt ze leeg: voor wie is ze eigenlijk ontworpen?

Het ontstaan van Tirana

Tirana werd in 1920 hoofdstad van Albanië. Daarvóór was het een klein dorp met een paar duizend inwoners, maar dat veranderde snel. Gebouwen, infrastructuur en bruggen werden in korte tijd de grond uit gestampt. Tirana transformeerde in hoog tempo van oosters stadje tot westerse stad.

Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een communistische regering en dat had gevolgen voor de bebouwde omgeving. Historische gebouwen werden om ideologische redenen afgebroken. Na de val van het communistische regime in 1991 volgde een ongecontroleerde groei en planning van de stad. Hier kwam in 2000 verandering in, toen Edi Rama (voormalig kunstenaar) burgermeester werd. Hij probeerde de stad eenheid te geven door artistieke interventies en daarnaast schreef hij internationaal opdrachten uit voor nieuwe ontwikkelingen.

De huidige stad

Al deze verschillende fases hebben ervoor gezorgd dat Tirana een stad van contrasten is geworden. De toetreding tot de Europese Unie zorgde ervoor dat de stad nog meer westerse invloeden onderging. Vooral architectenbureaus uit België en Nederland ontwikkelen veel in deze stad. Dit is geen toeval, want Rama (voormalig burgermeester, nu vicepremier) is behoorlijk gecharmeerd van de grafische stijl en werkwijze van zowel Nederland als België. De vraag is alleen voor wie deze bureaus ontwerpen. Winkelcentra, wolkenkrabbers en grote projecten worden massaal gebouwd, maar zijn alleen bereikbaar voor wie bereid en in staat is geld uit te geven.

Er is een onbalans ontstaan tussen de planning van Tirana en het gebruik van de stad. Context ontbreekt en er wordt weinig rekening gehouden met het dagelijks leven van de inwoners. De stad lijkt ontworpen voor toeristen uit het westen. Er is nog geen compatibiliteit tussen economische welvaart en de dagelijkse realiteit van de inwoners. Vandaar de kritische opstelling van de hoofdstedelingen. 


Cover: Skanderbeg Square, Tirana" (CC BY 2.0) by Andrew Milligan sumo

Verder lezen op archined.nl


Cover: ‘Skanderbeg Square, Tirana" (CC BY 2.0) by Andrew Milligan sumo’ door Andrew Milligan sumo (bron: Wikimedia Commons) onder CC BY 2.0, uitsnede van origineel



Meest recent

Het team achter Huis van de Toekomst bestaat uit kunstenaars, professionals en buurtbewoners door Havensteder (bron: Huis van de Toekomst)

De urban curator als noodzakelijke verbinder in de lokale energietransitie

Een van de meest veelbelovende scenario’s voor de energietransitie is de overgang naar duurzame, lokaal opgewekte en gedeelde energie. Dat is echter een lastig traject. Kan de ‘urban curator’ helpen als verbinder?

Onderzoek

7 oktober 2025

De passende spelregels voor gebiedsontwikkeling door Esther Dijkstra (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

Tussen samenhang en sectoren: de passende spelregels voor gebiedsontwikkeling

In het openingsartikel van de nieuwe Gebiedsontwikkeling.krant proberen Marlon Boeve, Co Verdaas en Tom Daamen tot de juiste spelregels voor gebiedsontwikkeling te komen door te focussen op de eeuwige strijd tussen ‘samenhang’ en ‘sectoren’.

Uitgelicht
Analyse

7 oktober 2025

Luchtfoto van Eindhoven in de vroege herfst door Jacob Boomsma (bron: shutterstock)

Met de Nota Ruimte legt het Rijk de ruimtelijke puzzel bij de regio’s, maar levert zelf geen bijdrage

De Ontwerp-Nota Ruimte komt met een landsdekkende opdeling in regio’s, als basis voor de nationale ruimtelijke strategie, maar blijkt ook de panacee voor een verder visie- en besluiteloos Rijk – aldus Maaike Postma en Sjors de Vries.

Uitgelicht
Opinie

6 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op