Go column cover 2

Tussen droom en daad

15 augustus 2018

2 minuten

Opinie COLUMN In het gedicht ‘Het Huwelijk’ van Willem Elsschot krijgt een man spijt wanneer hij zijn vrouw ouder ziet worden. Hij wil haar doodslaan, hun huis in brand steken en ergens anders een nieuwe liefde vinden, maar hij doet het niet.

‘Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad
staan wetten in de weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.’

Deze versregels behoren niet voor niets tot de meest geciteerde in Nederland. Wie herkent zich nou niet in ‘want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’? Zeker wanneer je, net als ik, werkzaam bent of bent geweest voor de overheid. Als Nederlander moet je je aan de wet houden, maar als overheid heb je daarin ook nog een voorbeeldfunctie te vervullen. Goed natuurlijk, maar het zorgt soms voor ellenlange ingewikkelde procedures, prachtige maar onuitvoerbare vergezichten in beleid en gemiste kansen om dromen waar te maken. De Omgevingswet brengt hier verandering in.

Een overheid die, samen met haar private partners, zegt wat ze doet en doet wat ze zegt. Dat beoogt de Omgevingswet. Overzichtelijk en uitvoerbaar beleid, kortere lijntjes met één bevoegd gezag, meer maatwerkmogelijkheden voor initiatieven en handvatten om maatschappelijke opgaven aan te pakken. Meer ruimte voor de energietransitie, woningbouwopgave en slimme mobiliteitsoplossingen. En het mooie is: het is waar. Wie de wettekst leest, zal dit beamen. Maar een nieuwe wet is maar een middel, zonder vervolgstap verandert er niets en daar zit nou net de crux.

Het is van belang om nu al op je qui-vive te zijn. Want het is niet de wet die consequenties heeft of in de weg staat, maar de invulling ervan en dit gebeurt nu al. Rijk, provincies en gemeenten zijn gestart met het opstellen van de nieuwe kerninstrumenten. Hierin worden politieke keuzes gemaakt, regels geschrapt of gewijzigd en bepalende beslissingen genomen. Lokale bestuursorganen krijgen extra afwegingsruimte die vervolgens weer wordt beïnvloed door instructieregels in kerninstrumenten van hogere bestuursorganen. Programmatische maatregelen en ruimtelijke projecten zijn hiervan afhankelijk. Dit geldt ook voor nadeelcompensatie (planschade), eventuele onderzoekslast of het kostenverhaal.

En let wel: vóór 2021 zullen omgevingsverordeningen van provincies en een groot aantal omgevingsvisies al zijn vastgesteld. Dus nu is het moment om invloed uit te oefenen, laat je horen voordat de wetten straks weer in de weg staan. 


Sarah Ros is strategisch adviseur fysieke leefomgeving & omgevingswet


Cover: ‘Go column cover 2’


Sarah Ros

Door Sarah Ros

Strategisch adviseur fysieke leefomgeving en Omgevingswet


Meest recent

Billboard Vertoning van Politieke Partij Posters 2025 door Milos Ruzicka (bron: Shutterstock)

De schijn bedriegt: politici zijn het bij woningbouw over veel zaken wél eens

Wie verkiezingsdebatten kijkt, denkt al snel dat politici het werkelijk overal over oneens zijn. Maar die schijn bedriegt, aldus Inge Janse, voormalig hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu. “Dus er is hoop, lieve mensen!”

Opinie

29 oktober 2025

Zwolle, Onder de Bogen en Kraanbolwerk door M. Oosterhuis (bron: RCE)

Erfgoed en verdichting: de kennis wordt geordend

Met een verzameling van instrumenten, publicaties en praktijkvoorbeelden in een ‘gereedschapskist’ probeert de RCE professionals te helpen bij een ‘erfgoedinclusieve’ aanpak van de verdichtingsopgave. RCE-adviseur Lotte Zaaijer licht toe.

Interview

29 oktober 2025

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

Stemadvies: kies zelf voor ambitie en samenwerking

Een dag voor de verkiezingen komt columnist Annius Hoornstra met een stemadvies. Niet voor een stem op partij X of politicus Y, maar voor de professionals in het vakgebied. “Zet zelf je kruisje in een kwadrant op de assen ambitie en samenwerking.”

Opinie

28 oktober 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op