nieuwbouw / woningbouw -> Construction site" (Public Domain) by DennisM2

Woningtekort oplossen? Kijk verder dan alleen maar bijbouwen

10 september 2020

3 minuten

Analyse Is het oplossen van het woningtekort niet ook een kwestie van woonruimte beter verdelen? En is het tekort wel écht zo groot? Die vragen staan centraal in een uitgebreide analyse op De Correspondent van woonexpert Josta van Bockxmeer.

Volgens onderzoeksbureau ABF moeten er 331.000 nieuwe woningen bijkomen om aan de woonvraag in Nederland te voldoen. De gebruikte rekenmethode van ABF bestaat uit twee onderdelen: aan de ene kant het aantal huishoudens dat een woning nodig heeft, aan de andere kant het aantal beschikbare woningen. Woningzoekenden tellen mee wanneer meerdere huishoudens op hetzelfde adres ingeschreven staan, of als mensen in een pand wonen dat hier eigenlijk niet voor bedoeld is. Daarnaast wordt er een inschatting gemaakt van het aantal nieuwe huishoudens dat erbij komt, zoals jongeren en migranten.

Nattevingerwerk

Ondanks dat '331.000' behoorlijk exact klinkt, worden er volgens Van Bockxmeer talloze aannames gedaan om tot dit getal te komen. Zij noteert drie onzekerheden die in deze methode zitten. Als eerste wordt er van een toename uitgegaan door migratie, maar de coronacrisis laat zien dat die plots naar nul kan zakken. Ook in het verleden bleken schommelingen hierin niet onbekend. 

Ten tweede houdt de rekenmethode geen rekening met hoe mensen willen wonen. Iemand die boven de 25 is en samenwoont met meerdere huishoudens, valt automatisch in de categorie 'woningzoekende'. Maar er zijn genoeg woongroepen waarbij mensen juist met elkaar willen wonen (zoals in studentenhuizen met relatief oude studenten), en de bewoners dus niet woningzoekend zijn. Volgens Léon Groenemeijer, onderzoeker bij ABF, moest niettemin ergens de grens getrokken worden. “De meeste mbo’ers zijn al klaar rond hun twintigste, terwijl voor studenten deze grens misschien juist aan de lage kant is.” 

Als laatste vraagt van Bocksmeer zich af of we de bestaande woonruimte niet beter kunnen verdelen, en er dus niet per se ruim 300 duizend extra woningen nodig zijn. In Nederland leven wij ruim, met zo’n 65 vierkante meter per persoon. Berekeningen van het adviesbureau Springco Urban Analytics laten zien dat er nog flink wat mensen in de bestaande woningvoorraad kunnen als we de woonruimte beter verdelen. In theorie zou er dan nog plek zijn voor zo’n drie miljoen extra mensen. 

Sneller dan gedacht

Daarnaast is er een discrepantie tussen vraag en aanbod. Sommige groepen hebben meer last van dit woningtekort dan andere. Volgens ABF zijn er in 2024 tussen de 100 en 120 duizend extra sociale huurwoningen nodig, terwijl corporaties op dit moment er maar zo’n 14 duizend per jaar afleveren. Ook zal, om aan de vraag van de kopers te voldoen, bijna de helft van de nieuwe koopwoningen minder dan 225.000 euro moeten kosten. Dat blijkt op dit moment een illusie, want een nieuwe koopwoning kostte vorig kwartaal gemiddeld meer dan vier ton.

Op woningnood zijn daarom meer antwoorden mogelijk dan alleen nieuwbouw, concludeert Van Bockxmeer. En komen er extra woningen, dan moeten die beter passen bij de vraag. Ze adviseert daarom om meer onderzoek te doen naar hoe mensen écht willen wonen en hoe de woonruimte beter verdeeld kan worden. Wie weet, besluit ze, verdwijnt het woningtekort dan sneller dan gedacht.


Cover: Construction site" (Public Domain) by DennisM2

Verder lezen op de Correspondent


Cover: ‘nieuwbouw / woningbouw -> Construction site" (Public Domain) by DennisM2’



Meest recent

Binnentuinen Den Haag Zuidwest door Innovatielab ZW - Bureau ZWIRT (bron: Innovatielab ZW - Bureau ZWIRT)

Ontwerpers schetsen nieuwe kansen voor de binnentuinen van Den Haag Zuidwest

De binnentuinen van het naoorlogse Den Haag Zuidwest verdienen een impuls. Reden voor het Innovatielab Zuidwest om hier een ontwerponderzoek aan te wijden. Drie ontwerpteams gingen samen met bewoners, corporaties en de gemeente aan de slag.

Onderzoek

11 februari 2025

Tiny house kraaiennest door Kees de Graaf (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Steden als motor in de duurzaamheidstransitie

ESG en CSRD prikkelen private ondernemingen om meer te doen aan duurzaamheid in brede zin. Ook steden bezinnen zich op deze opgave en kunnen een katalyserende rol vervullen, zo betoogt Caroline Nevejan van de gemeente Amsterdam.

Interview

11 februari 2025

Rinske Brand Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Flore Zoe)

Schrap de term ‘maatschappelijke meerwaarde’.

Willen we als vakgebied maatschappelijke meerwaarde écht serieus nemen? Dan moeten we beginnen met het veranderen van ons taalgebruik, stelt columnist Rinske Brand. “Dit voorkomt dat waardevolle initiatieven ondergewaardeerd worden.”

Opinie

10 februari 2025