Groenstructuur in stad - groene stad - Unsplash 2020 door Chuttersnap (bron: Unsplash)

Zo werkt parkinclusieve gebiedsontwikkeling

15 december 2020

3 minuten

Onderzoek Natuurinclusief ontwikkelen wordt steeds gebruikelijker in gebiedsontwikkeling. Toch is het volgens Sabine Boukens tijd voor een volgende stap. In haar onderzoek naar ‘parkinclusief ontwikkelen’ formuleert zij negen inrichtingsprincipes om natuurlijke elementen integraal onderdeel te maken van het ontwikkelplan.

Ontwikkelaars noemen natuurinclusief ontwikkelen steeds vaker als een van de uitgangspunten bij het realiseren van nieuwe projecten. Hoewel het bijbehorende financiële plaatje in de praktijk vaak lastig rond te krijgen is, komt er steeds meer aandacht voor de nieuwe manier van ontwikkelen. Om deze groene stroming nog een extra duw in de goede richting te geven, pleiten wetenschappers voor een norm voor natuurinclusief bouwen. Een goede leefomgeving voor mens en dier realiseren, met daarbij aandacht voor het klimaatbestendig maken van het gebied, staat steeds hoger op de agenda.

Maar ondanks al deze goede berichten zijn we er nog lang niet. Dat zeggen niet alleen onderzoekers van Wageningen University & Research, maar is ook de mening van Sabine Boukens. Zij pleit dan ook voor een volgende stap: parkinclusief ontwikkelen. Niet langer alleen de losse innovatieve bouwprojecten met groene elementen realiseren, maar bouwen aan een integrale visie waarbij groenstructuren onderdeel worden van het ontwikkelplan en de omgeving.

Groot park in de provincie

Boukens noemt in haar onderzoek negen ontwerpprincipes om de stad als park te ontwikkelen. Centraal daarbij staat het realiseren van betere verbindingen met en tussen andere, bestaande groenstructuren. Niet alleen in de wijk, maar zelfs op stads- en provinciaal niveau. Zo ontstaat er uiteindelijk ‘één groot park in de provincie’. Stadsranden ontwikkelen, groene gebieden die het stedelijk gebied binnendringen versterken en groene ringen en corridors in het landschap creëren. Zo ontstaat er langzaamaan één groot groen gebied. Maar, zo stellen Boukens en stadmaker Martine Sluijs in een artikel op Stadszaken, natuurinclusief ontwikkelen blijft altijd het uitgangspunt, ook bij het streven naar meer. “Groen en natuur zorgen voor een betere gezondheid van de bewoners, betere biodiversiteit en betere klimaatadaptatie.”

Een ander uitgangspunt van het negental is het gebruik maken van de bestaande groene kwaliteiten. Niet alleen door gebruik te maken van de al bestaande structuur van het landschap, maar ook door het al aanwezige groen goed te benutten. En als er nog niet genoeg groen aanwezig is, wijst Boukens in haar onderzoek op het gebruik van specifieke plant- en boomsoorten. Door groen in de stad te gebruiken dat al in het omliggende landschap voorkomt, wordt de verbinding tussen de stad en het landschap sterker en wordt de zichtbaarheid van het landschap bevorderd.

Geen vanzelfsprekendheid

Ondanks alle goede voornemens moet er nog veel gebeuren wil deze nieuwe aanpak breed omarmd worden. Zelfs het natuurinclusief bouwen is volgens wetenschappers zeker geen breed gedragen zekerheid. “De vaak ongelijke verdeling van kosten en baten van groen, kosten voor het langetermijnonderhoud en diverse wetten en regels maken dat natuurinclusief bouwen nog geen vanzelfsprekend fenomeen is.”

Cover image: Unsplash

Het onderzoek van Sabine Boukens staat online. Lees op de site van Stadszaken het artikel van Boukens en Sluijs.


Cover: ‘Groenstructuur in stad - groene stad - Unsplash 2020’ door Chuttersnap (bron: Unsplash) onder CC0 1.0, uitsnede van origineel


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Waarnemend hoofdredacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Wouter Veldhuis Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Arenda Oomen)

Ruimtelijke ordening op politieke ramkoers

Als stedenbouwkundige columnist van Gebiedsontwikkeling.nu krijgt Wouter Veldhuis vaak het verwijt dat hij zich niet moet bemoeien met politiek. Helaas, is zijn antwoord. Ruimtelijke ordening ís politiek. En dus spreekt hij zijn zorgen uit.

Opinie

24 november 2025

Rijnpark Visualisatie Fase 2 door Studio D (bron: Gemeente Arnhem)

Rijnpark Arnhem: van oude spoorzone naar nieuwe stadswijk via een bouwclaim-light aanpak

In Arnhem maakt een bedrijventerrein annex rangeerterrein plaats voor een gemengd stadsdeel. Reann Kersenhout en Paul van den Bragt laten zien hoe dit vorm krijgt met klassieke instrumenten, zoals het bouwclaimmodel uit de Vinex-periode.

Uitgelicht
Casus

24 november 2025

Moderne Gezinswoningen in de Nederlandse Buitenwijken door fokke baarssen (bron: shutterstock)

Gebiedsontwikkeling aan de formatietafel: geen bouwbaas, meer RIA

D66 en CDA zitten deze weken met elkaar om tafel om over vijf thema’s de eerste knopen door te hakken. De vier prominenten die eerder al een oproep deden om het tekort op de woningmarkt aan te pakken, werden nu als experts ingevlogen.

Nieuws

21 november 2025

Uw gastbijdrage op GO.nu: Over gastbijdragen

Uw gastbijdrage op GO.nu

Wij staan open voor bijdragen uit wetenschap en praktijk. Wij moedigen auteurs aan hun kennis en ervaring te delen.

Over gastbijdragen
Uw project toevoegen: Ga naar de GO-Projectenkaart

Uw project toevoegen

Wilt u graag een gebiedsontwikkeling toevoegen aan de GO-projectenkaart? Vul dan via onderstaande link het formulier in.

Ga naar de GO-Projectenkaart
Uw organisatie bij de SKG: Ga naar de SKG-website

Uw organisatie bij de SKG

Uw organisatie aansluiten op het netwerk van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling? Neem dan contact op.

Ga naar de SKG-website
Uw bijeenkomst in de agenda: Neem contact op

Uw bijeenkomst in de agenda

U kunt uw gebiedsontwikkeling-gerelateerde evenement aankondigen via onze agenda door contact op te nemen met de redactie.

Neem contact op