Onderzoek Hengelo mag zich een jaar de warmste binnenstad van Nederland noemen. Een twijfelachtige eer die voortkomt uit onderzoek van Innovation Origins. Maastricht en Amsterdam hebben daarentegen de koelste binnensteden van het land. De resultaten bevestigen nogmaals dat de aanwezigheid van groen en water essentieel is om hittestress tegen te gaan.
Het is een prijs die je als stad, met uitzondering van de kustplaatsen wellicht, niet wil winnen. Van de titel ‘de warmste stad van Nederland’ zal een gemeente niet blij worden. Als meervoudig winnaar realiseerde de gemeente Eindhoven zich vorig jaar dat het roer om moest. Nieuwe wapens werden ingezet: een ‘tochtplan’, groene gevels en strenge vergroeningsverplichtingen voor projectontwikkelaars en bouwers die aan de slag gaan in het centrum van de stad. De 21.000 nieuwe woningen in het Eindhovense centrum moeten op die manier dertig voetbalvelden aan nieuw groen opleveren, becijferde de gemeente destijds.
Hotspot
Onderzoek van Innovation Origins laat nu al zien dat de koerswijziging in Eindhoven niet voor niets is geweest. Het platform heeft geprobeerd te achterhalen welke stad zichzelf dit jaar ‘de warmste stad van Nederland’ mag noemen. In het onderzoek, dat vorige maand verscheen, zijn de temperaturen vergeleken in 26 Nederlandse steden tijdens een zomers augustusweekend. Eindhoven eindigt in dit onderzoek als 15de, mooi in de middenmoot. Hengelo is met een gemiddelde temperatuur van 45,3 graden de absolute winnaar.
Of dit Hengelo de bokaal voor letterlijke hotspot kost, zal de tijd leren
Het onderzoek laat zien dat het bij hittestress binnen de bebouwde kom gemiddeld een graad of vijf tot tien warmer is dan daarbuiten. In Hengelo zorgen een versteend stadsplein, een gebrek aan groen en de afwezigheid van water ervoor dat de temperatuur snel oploopt. Volgens Innovation Origins heeft de gemeente zelf ook ingezien dat deze vorm van hittestress niet wenselijk is. “Met grootschalige renovaties, een vernieuwd stadsplein en meer ruimte voor kunst en groen wil de gemeente weer de figuurlijke hotspot van Oost-Nederland worden. Of dit Hengelo de bokaal voor letterlijke hotspot kost, zal de tijd leren.”
Koelende rivieren
In het lijstje van de koelste binnensteden staat op het eerste gezicht een aantal opvallende namen. Naast koploper Maastricht (met een temperatuur van 40,7 graden) vinden we ook Amsterdam en Rotterdam in de top 4. De combinatie van veel water en het aanwezige groen zorgt ervoor dat de hittestress hier ook op zomerse dagen niet extreem toeneemt. De aanwezigheid van een grote rivier als het IJ en de Maas is voor een stad als Hengelo moeilijk na te bootsen, maar een stad als Amsterdam blijft ook op andere terreinen de hittestress in de stad tegengaan. Daar kan Hengelo dus wel degelijk een voorbeeld aan nemen.
Ook in de top 10 van warmste plekken van Nederland speelt de afwezigheid van groen en water een belangrijke rol. Het Jaarbeursplein in Utrecht was met een temperatuur van 55,5 (!) graden dat weekend de heetste plek van het land. In de rest van de top 10 staan onder andere vier bedrijventerreinen, drie indoor-evenementhallen (waaronder de Ziggo Dome) en een meubelboulevard. Plekken die vaak over-verhard zijn en waar in het beste geval alleen een windje waait.
Goed groen
De uitkomsten van het onderzoek tonen het belang van groen in de stad opnieuw aan. Maar hoe realiseer je als gebiedsontwikkelaar goed groen in de stedelijke verdichtingsopgave waar elke meter telt? Die vraag stond in september centraal in een webinar vanuit het programma Stedelijke Transformatie. Aandachtspunten die genoemd werden: de bodem als basis nemen, naast gebruiksgroen ook kijkgroen realiseren en oppassen met het uitgeven van kapvergunningen. Maar ook toen was de conclusie: de heilige graal voor groen bij binnenstedelijke ontwikkelingen is nog niet gevonden.
Deze inhoud kan niet getoond worden in verband met jouw cookie-wensen. Accepteer tracking cookies of bekijk Bosk in Leeuwarden van start bij stationsplein op YouTube.
Meer informatie over hoe wij omgaan met jouw privacy vind je onder Copyright & Privacy
Prachtige beelden van tijdelijk groen in de stad: de manifestatie Bosk die in mei 2022 van start ging. De bomen wandelden honderd dagen door de binnenstad van Leeuwarden, voortgeduwd door vrijwilligers. Het project maakt deel uit van de culturele manifestatie Arcadia, de opvolger van Culturele Hoofdstad.
Lees de volledige serie artikelen op de website van Innovation Origins.
Cover: ‘Vrijthof, Maastricht’ door Sina Ettmer Photography (bron: Shutterstock)
Door Jasper Monster
Waarnemend hoofdredacteur Gebiedsontwikkeling.nu
